Theo tờ Dailymail, cuốn sách có tên “The Rise and Fall of Osama bin Laden” (tạm dịch: Sự trỗi dậy và sụp dổ của Osama bin Laden” của tác giả Peter Bergen, nhà phân tích an ninh quốc gia làm việc tại kênh CNN và là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về khủng bố.
Trùm khủng bố Osama bin Laden. Ảnh: AP
Trong cuốn sách, ông tiết lộ rằng vào tháng 12/2001, trùm khủng bố Osama bin Laden bị dồn vào sống trong một hệ thống hang động ở Tora Bora, Afghanistan. Đây sẽ là cơ hội tốt nhất để tóm gọn kẻ chủ mưu vụ khủng bố 11/9.
Ngày 9/12/2001, một máy bay ném bom của Mỹ đã thả một quả bom nặng khoảng 6,8 tấn có tên Daisy Cutter vào các vị trí của mạng lưới khủng bố al-Qaeda, gây ra thiệt hại thảm khốc.
Đêm đó, một quả bom đã rơi trên boongke của Osama bin Laden và những kẻ thuộc hạ của hắn lo rằng thủ lĩnh đã thiệt mạng. Tuy nhiên, bin Laden không có ở boongke. Hắn mơ thấy một con bọ cạp bò vào các đường hầm mà thuộc hạ đã đào cho hắn trú ẩn và đã di chuyển ra vị trí cách đó vài trăm mét.
Giờ đây, thuộc hạ của Osama bin Laden rất tuyệt vọng. Các đường hầm chúng đang ẩn náu nằm ở độ cao khoảng 2.700m trên núi, nơi mà nhiệt độ tụt xuống -10 độ C. Trong khi đó, Mỹ đang thắt chặt vòng vây. Bọn chúng không có nước dùng vì đều bị đóng băng. Tuyết rơi dày đặc bên ngoài và lúc nào trên đầu cũng có hàng loạt bom dội xuống.
Trong hoàn cảnh đó, Osama bin Laden nói với thuộc hạ: “Ta xin lỗi vì để các anh liên quan tới cuộc chiến này. Nếu các anh không thể kháng cự được nữa, ta cho phép các anh đầu hàng”.
Tuy nhiên, vận may xuất hiện từ những chỗ không ngờ tới nhất: người Mỹ. Tác giả Bergen cho biết trong cuốn sách rằng các thủ lĩnh al-Qaeda đã đề nghị ngừng bắn với cam kết rằng Osama bin Laden đích thân ra đầu hàng.
Một trong những nơi Osama bin Laden từng trú ẩn. Ảnh: Dailymail
Bin Laden coi đây là dấu hiệu cho thấy Thánh Allah đã giúp hắn khi kẻ thù của hắn đồng ý với lệnh đình chiến diễn ra từ ngày 12/12 đến ngày 13/12/2001. Bin Laden kinh ngạc với cơ hội thoát chết này và coi đó là điều kỳ diệu.
Lúc 23 giờ đêm 12/12, Osama bin Laden và thuộc hạ đã nhân cơ hội ngừng bắn để rời Tora Bora. Hắn và hai con trai lẻn ra ngoài trong vụ tẩu thoát mà tác giả Bergen mô tả là “một trong những vụ biến mất ngoạn mục nhất lịch sử”.
Ban đầu, chúng chạy tới phía bắc Afghanistan, rồi di chuyển sang Pakistan. Tại Pakistan, sau này, hắn sẽ bị lực lượng đặc nhiệm SEAL của Hải quân Mỹ truy tìm và tiêu diệt sau đó mười năm.
Khi tin tức về vụ Osama bin Laden trốn thoát tới Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ khi đó là George W. Bush đã gắt lên, giận dữ chưa từng thấy. Ông thét lên với Mike Morrell, người bên Cục Tình báo Trung ương (CIA) tới Nhà Trắng để thông báo tin tức: “Làm thế quái nào mà hắn có thể trốn được các ông?”.
Tổng thống Bush đã bảo các cố vấn hàng đầu gọi điện và chất vấn: “Cái quái gì thế này? Mike vừa bảo tôi điều gì đó về việc Osama bin Laden trốn thoát”.
Sau vụ thoát chết trong gang tấc kể trên, Osama bin Laden bắt đầu 10 năm chạy trốn người Mỹ. Trong thời gian đó, hắn đã tung ra các video chế nhạo ông Bush, ăn mừng mỗi khi al-Qaeda tấn công khủng bố, ví dụ như vụ đánh bom ở London (Anh) năm 2005 khiến 52 người chết.
Theo ông Bergen, các quan chức hàng đầu của ông Bush cố tìm cách nói rằng không có bằng chứng cho thấy Osama bin Laden ở Tora Bora lúc đó. Trong thực tế, có thông tin tình báo đáng kể về vị trí của Osama bin Laden và thậm chí, Phó tổng thống Dick Cheney khi đó còn nói về việc này trên kênh ABC News.
Bin Laden bị tiêu diệt tại khu nhà ở tại Abbottabad, Pakistan ngày 3/5/2011. Ảnh: Getty Images
Để sổng trùm khủng bố Osama bin Laden vào phút chót không phải là sai lầm duy nhất của Mỹ sau vụ 11/9. Cuộc họp của phía Mỹ về vụ trốn thoát của bin Laden cũng chỉ là một trong 33 cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia thời ông Bush để bàn về al-Qaeda.
Trong số các vụ tấn công mà Osama bin Laden lên kế hoạch có vụ đánh bom tàu USS Cole năm 2000 ở Aden (Yemen), khiến 17 thủy thủ Mỹ thiệt mạng. Điều khó tin là Nhà Trắng không phản ứng đáp trả vụ việc.
Trước khi xảy ra vụ 11/9, CIA cũng đã làm hỏng vài cơ hội khác để tiêu diệt Osama bin Laden. Ví dụ như khi Osama bin Laden đi cùng một số hoàng tử Arab trong chuyến đi săn năm 1999 ở Afghanistan. Tuy nhiên, Mỹ đã hủy không kích vì các quan chức không muốn rủi ro giết chết cả các thành viên Hoàng gia Tiểu vương quốc Arab thống nhất.
Trong khi đó, tờ Dailymail mới đây cũng tiết lộ một chi tiết khác về Osama bin Laden. Tám năm trước vụ khủng bố 11/9/2001, vào năm 1993, Osama bin Laden đã từng cho thành viên al-Qaeda gài một quả bom 680kg trong ga ra đỗ xe tầng hầm của tòa tháp bắc thuộc Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York. Đúng 12 giờ 18 phút ngày 26/2/1993, quả bom đó phát nổ, làm 6 người chết, trên 1.000 người bị thương, 50.000 người phải sơ tán khi khói lửa bốc ngùn ngụt lên trên. Quả bom được đặt trong một xe tải màu vàng đỗ ở tầng B-2 hầm tòa tháp bắc đã tạo ra một hố bom sâu tới vài tầng bên dưới.
Sau này, kẻ chủ mưu vụ đánh bom năm 1993 là Ramzi Yousef khai với điều tra viên Mỹ rằng hắn đã hy vọng làm tòa tháp này sập rồi đổ vào tòa tháp còn lại, mục tiêu là giết 250.000 dân thường.
Tòa tháp đôi bị khủng bố lao máy bay vào đánh sập ngày 11/9/2001. Ảnh: Dailymail
Do vụ đánh bom năm 1993 không làm sập tòa tháp nên Osama bin Laden cho rằng cần phải thực hiện một vụ tấn công mưu trí hơn để đánh sập hai tòa tháp biểu tượng của Mỹ. Năm 1996, từ căn cứ ở Afghanistan, lúc này do Taliban kiểm soát, Osama bin Laden và cánh tay phải của hắn là Khalid Sheikh Mohammed bắt đầu vạch kế hoạch “Chiến dịch Máy bay”. Theo đó, bốn nhóm, mỗi nhóm có một phi công và một nhóm tay chân, sẽ cướp máy bay và lái chúng lao vào tòa tháp đôi cùng với các mục tiêu biểu tượng quan trọng khác của Mỹ.
Năm 2001, tin tức về âm mưu trên bị rò rỉ. Một báo cáo tình báo của CIA đã cảnh báo rằng có một điều gì đó “rất, rất, rất, rất” lớn sắp xảy ra. Về sau, Giám đốc CIA khi đó George Tenet nói: “Hệ thống đang nhấp nháy đỏ liên tục”. Người Mỹ biết có điều gì đó kinh hoàng sắp xảy ra, nhưng họ không biết làm thế nào để ngăn chặn.
Vụ tấn công khủng bố 11/9 là một loạt bốn cuộc tấn công xảy ra vào sáng thứ 3, ngày 11/9/2001. Bốn máy bay thương mại từ đông bắc sẽ đáp xuống California. Khi những máy bay này đang trong lộ trình, 19 tên khủng bố al-Qaeda đã cướp quyền kiểm soát. Hai trong số đó lần lượt đâm vào tòa tháp bắc và nam Trung tâm Thương mại Thế giới ở Lower Manhattan. Trong vòng 1 giờ 42 phút, cả hai tòa tháp 110 tầng đều sụp đổ. Máy bay thứ ba đã đâm vào phía tây Lầu Năm Góc ở Arlington, Virginia, làm sụp đổ một phần phía tây. Máy bay thứ tư ban đầu bay về hướng Washington, D.C. nhưng đã rơi xuống cánh đồng gần Shanksville, Pennsylvania sau một cuộc giằng co giữa hành khách và không tặc. Các nhà điều tra không thể xác định mục tiêu chính xác của chuyến bay thứ tư nhưng kết luận máy bay được lên kế hoạch đâm vào Điện Capitol hoặc Nhà Trắng. Hậu quả là 2.977 người chết, trên 25.000 người bị thương và thiệt hại vật chất ít nhất 10 tỷ USD. Sau đó, Mỹ chính thức đáp trả bằng việc phát động cuộc chiến chống khủng bố và đưa quân vào Afghanistan nhằm hạ bệ Taliban – lực lượng không chịu giao cho Mỹ Osama bin Laden. Sau vụ trốn thoát ngoạn mục nói trên, 10 năm sau, Osama bin Laden mới bị Mỹ tiêu diệt.