Đám cưới đầu tiên và duy nhất tổ chức trên vũ trụ

Cô dâu tóc nâu dáng người cao ráo, diện bộ váy cưới cổ điển, đặt may từ tiệm cưới danh giá nhất Houston. Cô bước vào hội trường có khoảng 200 khách mời, trong tiếng nhạc đệm cho bài hát "Absolute Beginners" của David Bowie và nở nụ cười rạng rỡ với chú rể, người đang bay quanh Trái đất ở độ cao 402 km, thông qua một màn hình trực tuyến

Cô dâu tự đeo nhẫn cưới và hôn gió chú rể. Vị hôn phu của cô cũng làm như vậy.

Đó là vào ngày 10/8/2003. Cặp đôi Ekaterina Dmitrieva, một công dân Mỹ gốc Nga, và nhà du hành vũ trụ người Nga Yuri Malenchenko, đã thực hiện nghi thức kết hôn qua một liên kết video vệ tinh. Cô dâu có mặt tại trụ sở NASA, mặc chiếc váy cưới trắng, còn chú rể đang ở trên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) mặc bộ đồ bảo hộ chuyên dụng, thắt thêm chiếc nơ để đánh dấu một ngày trọng đại trong cuộc đời.

Mặc dù, về mặt kỹ thuật, chỉ một nửa cặp đôi thực sự ở trên quỹ đạo Trái đất, nhưng đây vẫn là "đám cưới trong không gian" đầu tiên và duy nhất cho đến nay. Và hậu quả của nó thì nhiều năm sau chính cặp đôi vẫn cảm nhận được.

Trong sự nghiệp của mình, nhà du hành Yuri Malenchenko, sinh năm 1961, đã thực hiện năm sứ mạng không gian và tổng cộng đã trải qua hơn hai năm trên quỹ đạo Trái đất. Ông đứng thứ hai trong bảng xếp hạng các phi hành gia ở trong không gian lâu nhất (đạt 827 ngày và 9 giờ) và là người sở hữu giải thưởng danh giá nhất của Nga, danh hiệu "Anh hùng nước Nga". Nhưng, trớ trêu thay, ông lại nổi tiếng không phải nhờ vào những thành tích chuyên nghiệp, mà nhờ đám cưới trên vũ trụ vô tiền khoáng hậu của mình.

Năm 41 tuổi, Yuri gặp cô gái 27 tuổi Ekaterina ở Houston, Mỹ trong một bữa tiệc vinh danh nhà du hành Yuri Gagarin và chuyến bay vũ trụ có người lái đầu tiên.

Ekaterina di cư đến Mỹ từ Liên Xô cùng cha mẹ khi cô mới 4 tuổi. Mẹ cô làm việc cho NASA với tư cách một chuyên gia về các chương trình quỹ đạo, còn cha cô giảng dạy tại một trường đại học ở Texas.

Vào thời điểm đó, Yuri đang trải qua khoá huấn luyện ở Houston với tư cách là chỉ huy phi hành đoàn trước sứ mạng không gian thứ ba của mình. Ông cầu hôn Ekaterina 4 tháng trước khi bắt đầu nhiệm vụ.

Đám cưới được lên kế hoạch vào tháng 8, khi Yuri trở về từ trạm ISS. Tuy nhiên, sứ mạng của ông lại được kéo dài đến cuối tháng 10, khi nhà du hành vũ trụ đang ở trên quỹ đạo mong đợi lễ cưới. Nhưng cả hai không muốn nói đến việc trì hoãn đám cưới. Nghề của Yuri là một công việc nguy hiểm, và bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra trước khi ông trở về, đặc biệt là sau thảm hoạ tàu con thoi Colombia xảy ra không đầy 6 tháng trước đó khiến toàn bộ 7 thành viên đoàn bay tử nạn.

Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo tại Nga đã không được thuyết phục bởi lập luận này. Rosaviakosmos (Cơ quan Vũ trụ Liên bang Nga) và Trung tâm Kiểm soát Sứ mạng vũ trụ Nga đã phản ứng rất gay gắt. 

“Thật đáng tiếc, Yuri đã đẩy chúng tôi vào một tình thế rất khó xử. Anh ấy không báo trước cho chúng tôi gì cả. Trong khi vị hôn thê xin phép chính quyền và chính thức thông báo cho NASA, thì Yuri lại chọn cách khác. Anh ấy không nói bất cứ điều gì trước chuyến bay, chỉ gọi chúng tôi từ quỹ đạo và thông báo một chuyện đã rồi” - Sergey Gorbunov, thư ký báo chí khi đó của Rosaviakosmos, cho biết.

“Chúng tôi không cấm Yuri làm điều đó, nhưng anh ta phải cư xử như một nhà du hành vũ trụ, không phải như một ngôi sao điện ảnh”, Đại tá Vladimir Mikhailov, Tư lệnh Lực lượng Không quân Nga, bức xúc. 

Theo ông, là một sĩ quan Nga, người có quyền tiếp cận bí mật quốc gia, Yuri trước tiên phải xin phép khi kết hôn với một công dân nước khác, và chỉ được làm điều đó ở mặt đất.

Nhưng Yuri Malenchenko lại có quan điểm khác. Hai vợ chồng đã được ban lãnh đạo NASA ủng hộ. Theo luật của bang Texas, hôn nhân vẫn có thể được pháp luật công nhận nếu chú rể không thể có mặt vì một lý do chính đáng. Cặp đôi đã được phép tổ chức lễ cưới ngay tại trung tâm điều khiển sứ mạng của NASA ở Houston.

Vì thế, vào ngày cưới của họ, một cuộc gọi video với trạm ISS đã được thiết lập. Cuộc gặp này được xác định mang tính chất gia đình, do đó không được phát sóng công khai trên các màn hình của NASA. 

Trước đó, một chiếc cà vạt và nhẫn cưới đã được chuyển đến trạm ISS trong một bưu kiện trên tàu chở hàng “Tiến bộ”. Chiếc nhẫn giống hệt chiếc mà cô dâu Ekaterina đeo, với những viên đá quý được dát vàng theo hình các hành tinh, Mặt trời và trạm ISS.

Toàn bộ buổi lễ diễn ra trong 25 phút. “Khoảng một phần ba số khách nói tiếng Nga”, một nhân viên NASA nhớ lại. Vắng mặt chú rể, các giấy tờ hôn nhân được ký bởi luật sư đã được uỷ quyền của Yuri.

Trong khi đó, trên trạm ISS, phi hành gia người Mỹ Edward Lu đã bật bản “Hành khúc đám cưới” của Mendelssohn trên một thiết bị hoà âm xách tay. Nhà du hành Joanne Woodward, người “chủ trì” đám cưới trên ISS, đã mô tả sự kiện này là “thật ngọt ngào”.

Vào ngày hôm đó, Trung tâm Kiểm soát Sứ mạng Nga đã không liên lạc với chú rể, tuyên bố rằng đám cưới là việc riêng của ông, vì thế không có lý do gì để tiêu tốn bất kỳ nguồn lực nhà nước nào vào việc đó. “Chúng tôi sẽ không tổ chức bất kỳ cuộc họp báo hay bắn pháo hoa nào vào dịp này”, người phát ngôn Sergei Gorbunov nói.

Yuri Malenchenko trở lại Trái đất hai tháng sau đó và Ekaterina có mặt tại sân bay để chào đón anh. Cô đã chuyển đến sống ở Nga, nhưng không từ bỏ quốc tịch Mỹ. Tháng 6 năm sau, họ kết hôn tại một nhà thờ nhỏ ở Yaroslavl, một thành phố phía bắc Moskva. Năm 2006, cặp đôi có con gái đầu lòng là Camilla.

Vào thời điểm đó, nhiều chuyên gia dự đoán rằng sự nghiệp của Yuri đã kết thúc, vì ông dám chống lại cấp trên. Nhưng phi hành gia này tiếp tục được giao thực hiện thêm hai sứ mạng lên ISS sau đó - vào năm 2007 và vào 2012.

Đám cưới trên không gian cũng để lại những dấu ấn khác. Kể từ đó, các thoả thuận mà phi hành gia ký kết trước khi thực hiện những chuyến bay vào không gian luôn có điều khoản cấm họ tổ chức lễ cưới trên quỹ đạo.

Hậu quả chính của đám cưới trên vũ trụ chỉ xảy đến với Yuri Malenchenko vào năm 2019. Khi đó, ông đã nghỉ hưu khỏi Lực lượng vũ trang Nga, và đảm nhiệm một vị trí hành chính tại Trung tâm Huấn luyện Phi hành gia (CPC). Lần này, ông bị từ chối đề bạt chức Phó giám đốc thứ nhất CPC. 

Theo các nguồn tin trong ngành tên lửa và vũ trụ Nga, nguyên nhân là do ông đã kết hôn với một công dân Mỹ. Đề xuất bổ nhiệm Malenchenko không được cơ quan an ninh Roscosmos chấp thuận vì vị trí Phó giám đốc thứ nhất của CPC được phân quyền truy cập vào các thông tin mật.