Bia nằm bên bờ nam sông Hương, ngay trước Trường Quốc học Huế (Phường Vĩnh Ninh, thành phố Huế, Thừa Thiên-Huế), được xây dựng từ thời Pháp, là công trình có giá trị kiến trúc nghệ thuật độc đáo. Bia được xây dựng thông qua cuộc thi lựa chọn kiến trúc với một hội đồng gồm 12 người, do viên Khâm sứ làm chủ tịch. Hội đồng đã chọn đồ án của tác giả Tôn Thất Sa, giáo viên Trường Bá Công Huế. Bia khánh thành ngày 18/9/1920, với sự có mặt của vua Khải Định, Thống chế Joseph Joffre.
Bia quốc học Huế, nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật. Ảnh: TTXVN |
Bia Quốc học còn gắn liền với tên tuổi của Trường Quốc học Huế. Bia được xem là bức bình phong của trường và là một di tích khá nổi tiếng của xứ Huế. Đây còn là địa điểm tổ chức các buổi trình diễn áo dài (Fesstival Huế) hoặc làm sân khấu chính cho Fesstival Nghề truyền thống Huế vào các năm lẻ.
Trước khi được trùng tu, Bia Quốc học xuống cấp trầm trọng. Tường bao bên ngoài đã bị xóa sổ, bậc cầu thang đổ nát, nền móng tường bia bị đứt gãy, những hoa văn khắc trang trí của công trình bị hư hại không còn nguyên vẹn. Không chỉ vậy, hai cột đứng bên được xem là trụ biểu của bình phong cũng đã bị vỡ, rơi rụng lấn sâu vào thân cột. Phần trên một trụ biểu bị nứt và được níu giữ bằng những sợi dây thừng nhỏ, có nguy cơ đổ bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, một số quán cà phê bên bờ sông Hương lại chiếm dụng không gian của khu vực bia làm nơi bày bàn ghế, để xe cho khách. Khu vực này vào buổi tối còn là tụ điểm của tệ nạn hút, chích… gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự cũng như cảnh quan địa điểm du lịch của thành phố Huế.