Ngôi nhà thứ hai dành cho lao động trẻ
Suốt 15 năm qua, các khu lưu trú văn hóa dành cho thanh niên công nhân trên địa bàn TP Hồ Chí Minh vẫn là “nhịp cầu” an sinh xã hội vững chắc, góp phần tạo điều kiện để các công nhân trẻ yên tâm lao động, sản xuất, gắn bó lâu dài và cống hiến cho sự phát triển ổn định, bền vững của thành phố mang tên Bác.
Các em nhỏ hào hứng trong giờ học giáo dục giới tính tại khu lưu trú số 48, phường Tân Tạo, TP Hồ Chí Minh.
Tại khu lưu trú số 24, phường Tân Sơn Nhì (TP Hồ Chí Minh), bà Lê Thị Tố Như, làm nghề tự do, đã gắn bó nhiều năm tại đây cho rằng, điều khiến các thanh niên công nhân gắn bó với khu trọ không chỉ là chỗ ở mà còn là sự quan tâm, sẻ chia thường xuyên của các chủ khu và Trung tâm Hỗ trợ thanh niên công nhân TP Hồ Chí Minh.
“Chúng tôi nhận thấy mô hình Khu lưu trú văn hóa do Trung tâm Hỗ trợ thanh niên công nhân TP Hồ Chí Minh triển khai nhiều năm nay rất nhân văn, ý nghĩa, thể hiện sự quan tâm kịp thời đến đời sống của thanh niên công nhân. Cụ thể, vào các dịp lễ, Tết, Trung tâm đều tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho người già, trẻ em và công nhân có hoàn cảnh khó khăn. Đặc biệt, vào dịp hè, các bạn sinh viên tình nguyện viên còn đến tận khu lưu trú để tham gia dạy học cho con em chúng tôi", bà Như chia sẻ.
Bà Tố Như bày tỏ: “Những hoạt động tuy nhỏ nhưng rất ấm áp, giúp chúng tôi cảm thấy mình không bị bỏ lại phía sau trong quá trình mưu sinh tại TP Hồ Chí Minh. Chúng tôi mong sao mô hình tiếp tục duy trì và lan rộng ra nhiều khu lưu trú khác để trở thành chỗ dựa tinh thần thường xuyên mỗi khi công nhân gặp khó khăn”.
Không chỉ người thuê trọ, các chủ nhà trọ cũng là “mắt xích” quan trọng, góp phần tạo nên giá trị bền vững cho mô hình “Khu lưu trú văn hóa thanh niên công nhân”. Tại khu lưu trú văn hóa số 48, phường Tân Tạo, TP Hồ Chí Minh, bà Nguyễn Thị Kim Hồng đã gắn bó với mô hình này suốt 3 năm qua.
Bà Kim Hồng cho biết: "Khu nhà trọ của gia đình được công nhận là khu lưu trú văn hóa trước khi chính thức tham gia mô hình. Ngay từ đầu, gia đình tôi đã chú trọng chăm lo đời sống cho công nhân, trong đó điểm nhấn là áp dụng định mức nước sinh hoạt nhằm đồng hành, chia sẻ khó khăn với người lao động, đặc biệt là các gia đình có con nhỏ, để họ được sử dụng nước máy với mức giá ưu đãi nhất".
Các sinh viên tình nguyện và các trẻ em ở khu lưu trú số 48, phường Tân Tạo, TP Hồ Chí Minh.
Theo bà Hồng, khi chính thức trở thành khu lưu trú văn hóa, các hoạt động chăm lo cho công nhân được tổ chức bài bản và đa dạng hơn. Một trong những chương trình để lại nhiều dấu ấn là “Gia sư áo xanh” - hoạt động hỗ trợ học tập ý nghĩa dành cho con em thanh niên công nhân có hoàn cảnh khó khăn. Chương trình được khu lưu trú phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Công nhân TP Hồ Chí Minh duy trì liên tục nhiều năm qua và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ cả phụ huynh lẫn các em nhỏ.
“Trước đây, chúng tôi chưa đủ điều kiện để tổ chức những hoạt động như vậy. Nhờ sự hỗ trợ và kết nối từ Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Công nhân, mọi việc trở nên thuận lợi hơn rất nhiều”, bà Hồng chia sẻ.
Không chỉ dừng lại ở đó, các hoạt động chăm lo Tết cho công nhân tại khu lưu trú số 48 cũng được nâng tầm rõ rệt. Nếu trước kia còn mang tính tự phát thì nay các chương trình như “Tất niên ấm áp”, “Xuân yêu thương”, “Tết nghĩa tình”… được xây dựng theo kịch bản cụ thể, tạo không khí gắn kết, lan tỏa tinh thần “tương thân, tương ái” trong thanh niên công nhân.
Lan tỏa nghĩa cữ nhân văn, nghĩa tình
Ông Lê Hoàng Minh, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Công nhân TP Hồ Chí Minh cho biết: Từ năm 2010 đến nay, Trung tâm đã tham mưu Ban Thường vụ Thành đoàn TP Hồ Chí Minh xây dựng và thành lập 56 khu lưu trú văn hóa dành cho thanh niên công nhân, sau đó chuyển giao cho các cơ sở Đoàn địa phương quản lý. Mỗi khu lưu trú không chỉ là nơi ở mà còn là không gian văn hóa, gắn kết chủ nhà trọ, tổ chức Đoàn và chính thanh niên công nhân trong việc xây dựng môi trường sống xanh, sạch, đẹp, an toàn và nghĩa tình.
Con em thanh niên công nhân được trao quà tại chương trình "Vui Tết Ất Tỵ".
Theo ông Minh, với các khu lưu trú có từ 30 phòng trọ trở lên, chủ nhà trọ phải cam kết bố trí không gian sinh hoạt cộng đồng, xây dựng các thiết chế phục vụ đời sống như khu vui chơi trẻ em, không gian đọc sách, khu sinh hoạt chung; đồng thời có chính sách hỗ trợ miễn, giảm tiền thuê trọ, điện, nước hằng năm. Bên cạnh đó, tại các khu lưu trú, việc kết nối, thành lập các chi đoàn, chi hội, câu lạc bộ, đội nhóm tại các khu lưu trú đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác tập hợp thanh niên, hỗ trợ nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kịp thời phản ánh các vấn đề phát sinh để tổ chức Đoàn, Công đoàn có phương án hỗ trợ phù hợp.
Thông qua các hoạt động sinh hoạt thường xuyên tại khu lưu trú, thanh niên công nhân được tiếp cận nhanh chóng các chính sách an sinh xã hội và các hoạt động lớn của Thành Đoàn TP Hồ Chí Minh như: Chương trình “Chuyến xe mùa Xuân”, chương trình bán hàng bình ổn giá, “Ngày hội đồng hành cùng thanh niên công nhân”…
Trong nhiệm kỳ 2022 - 2025, đặc biệt giai đoạn sau đại dịch COVID-19, đời sống công nhân gặp rất nhiều khó khăn. Đây cũng là thời điểm các tổ chức Đoàn, Hội và đơn vị liên quan phát huy vai trò đồng hành, với sự chung tay của các cơ sở Đoàn, mạnh thường quân. Nhiều chương trình quy mô đã được triển khai tại các khu lưu trú như: Gia sư Áo xanh dành cho con em thanh niên công nhân, các hoạt động bảo trợ học tập, chăm lo đời sống tinh thần; chuỗi chương trình “Khu lưu trú văn hóa thanh niên công nhân - Những câu chuyện đẹp” nhằm lan tỏa các tấm gương, nghĩa cử nhân văn trong cộng đồng.
Bên cạnh đó, Trung tâm còn tổ chức các hoạt động nâng cao kỹ năng, tạo nguồn thu nhập cho thanh niên công nhân như: Tập huấn trí tuệ nhân tạo (AI), bán hàng online đúng pháp luật; tổ chức liên hoan các khu lưu trú văn hóa thanh niên công nhân, tạo diễn đàn giao lưu, đối thoại giữa công nhân, gia đình và chủ nhà trọ.
Trong bối cảnh triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hợp nhất TP Hồ Chí Minh với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, Trung tâm sẽ rà soát, đánh giá lại các mô hình hoạt động hiệu quả, đồng thời điều chỉnh cho phù hợp với địa bàn mới. Trên cơ sở đó, Trung tâm tham mưu Thành đoàn xây dựng Đề án tập hợp thanh niên công nhân và lao động trẻ nhiệm kỳ 2025-2030.
"Thời gian tới, Trung tâm tiếp tục mở rộng và nâng cao chất lượng mô hình "Khu lưu trú văn hóa thanh niên công nhân", bảo đảm thanh niên công nhân tại các khu vực mới đều được thụ hưởng các thiết chế văn hóa, cũng như các chương trình đồng hành như: Ngày hội công nhân, Hành trình công nhân nghĩa tình và các câu lạc bộ trực tuyến, trực tiếp; hướng tới việc đồng hành, chia sẻ cùng thanh niên công nhân một cách thường xuyên, bền vững hơn”, ông Minh cho hay.