Khởi nghiệp chưa bao giờ dễ dàng. Phụ nữ khởi nghiệp lại càng gặp nhiều thách thức, từ quan niệm xã hội, khả năng tiếp cận tới những nguồn lực, mở rộng quan hệ, cho tới cân bằng giữa công việc và vai trò làm vợ, làm mẹ. Tài giỏi, sáng tạo, chăm chỉ và đam mê liệu đã là công thức hoàn chỉnh để khởi nghiệp thành công?
Tại buổi trò chuyện "Khi phụ nữ khởi nghiệp" do Sáng kiễn Hỗ trợ Phụ nữ Khởi nghiệp và Kinh doanh (WISE) tổ chức chiều 24/9, nhiều ý kiến chuyên gia cũng như các nữ doanh nhân cho rằng, phụ nữ khởi nghiệp gặp nhiều rào cản từ gia đình, định kiến, áp lực xã hội và chính bản thân mình.
Các khách mời trò chuyện "Khi phụ nữ khởi nghiệp". |
Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh – giảng viên Đại học Ngoại thương Hà Nội, người có nhiều năm giảng dạy về khởi nghiệp kinh doanh, nghiên cứu với hơn 100 nữ doanh nhân khu vực miền Bắc cho thấy, họ không thấy có sự phân biệt đối xử gì trong quá trình khởi nghiệp, pháp luật cũng không có gì bất bình đẳng. Mà khó khăn lớn nhất chính là việc "thúc đẩy động cơ bên trong".
TS Nguyễn Hoàng Ánh đã có nhiều nghiên cứu về nữ doanh nhân, đồng thời cũng là tác giả một số cuốn sách như “Sống để hạnh phúc”, “Học cách mỉm cười”. Bà cho biết: Người phụ nữ bước chân vào đường kinh doanh luôn có sự áy náy, về chồng, về con. Do đó, để hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp thì phải hỗ trợ để họ tự tin vào chính mình, giúp họ cảm thấy không còn áy náy.
"Tôi đã bước qua tuổi khởi nghiệp như nhiều bạn trẻ. Nhưng nếu tôi khởi nghiệp thì trong đầu tôi vẫn là những câu hỏi ai đưa đón con, ai nấu cơm cho chồng con", bà Ánh chia sẻ.
Đề cập đến những rào cản từ gia đình, thậm chí những người ruột thịt, chị Vũ Nguyệt Ánh – Người sáng lập và CEO của Rudicaf (Thương hiệu về hẹn hò và kết nối con người) cho biết cô đã không nhận được sự ủng hộ từ mẹ khi từ bỏ những công việc nhà nước ổn định, lương cao để khởi nghiệp từ đầu.
Với niềm đam mê cháy bỏng với công việc "mai mối", Vũ Nguyệt Ánh đã thúc đẩy hàng trăm cuộc hẹn hò trong năm qua. Cô cho biết đó mới là niềm đam mê thực sự của mình, dù con đường đi đến nó không hề bằng phẳng. Vũ Nguyệt Ánh từng thất bại khi khởi nghiệp lần đầu và mang cho mình số nợ không nhỏ. Nhưng vì đam mê, cô lại tiếp tục con đường xây dựng Rudicaf.
"Nhiều khi phải đánh đổi, thậm chí bất chấp. Mẹ tôi luôn lo lắng và băn khoăn trước sự lựa chọn của con gái. Nhưng tôi cho rằng đó là bản năng của người mẹ. Dù tôi làm gì thì mẹ cũng sẽ lo lắng. Vì thế tốt nhất là tôi phải làm thật tốt công việc của mình để chứng minh là mình đang hạnh phúc. Chỉ khi bản thân mình cảm thấy hạnh phúc thì mình mới có thể khiến những người khác hạnh phúc", Vũ Nguyệt Ánh chia sẻ.
Đồng cảm với những rào cản mà Vũ Nguyệt Ánh gặp phải, nữ đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp (Đạo diễn bộ phim “Đập cánh giữa không trung”, đồng thời là Người sáng lập thương hiệu Úi Chà) nói rằng: "Nhiều khi gia đình chỉ cần để yên, không cản trở gì cũng đã là một sự ủng hộ cho mình rồi".
Tuy nhiên, các khách mời tham gia tọa đàm đều thống nhất với nhau rằng, bên cạnh những khó khăn thì phụ nữ khởi nghiệp lại có những thuận lợi riêng. Chẳng hạn như sự tinh tế của người phụ nữ là bản năng, nó giúp họ phát triển những dòng sản phẩm đi từ cảm xúc khách hàng. Đây là thế mạnh của phụ nữ mà ít doanh nhân đàn ông khai phá đến.
"Tóm lại, người phụ nữ muốn khởi nghiệp thành công cần có 'mentor' - người hướng dẫn, cần có một hệ sinh thái khởi nghiệp và cần vượt nên những rào cản, định kiến từ bản thân và xã hội. Đừng bao giờ cố gắng làm vừa lòng mọi người vì họ sẽ không bao giờ thỏa mãn đâu", PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh chốt lại.
Sáng kiễn Hỗ trợ Phụ nữ Khởi nghiệp và Kinh doanh (WISE) chính thức ra mắt vào tháng 3 năm 2017, được thành lập bởi Sáng kiến Hỗ trợ Khu vực Tư nhân vùng Mekong (MBI - ADB), Chương trình hỗ trợ Khởi nghiệp của Chính phủ Thụy Sỹ (Swiss EP) và Không gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (SIHUB). Sứ mệnh của WISE là kết nối và mang lại cơ hội cho phụ nữ khởi nghiệp tại Việt Nam, hướng đến mở rộng tới khu vực Mekong, nhằm giúp họ khởi sự doanh nghiệp, lớn mạnh và bền vững.