Năm 2001, nước mắm Phú Quốc (Kiên Giang) được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng địa lý chỉ dẫn. Thế nhưng, từ khi được chỉ dẫn địa lý, đã xuất hiện nhiều khó khăn do chưa được quy hoạch, định hướng cụ thể.
Đến nay, đã có 79 trong tổng số 86 cơ sở đăng ký sử dụng chỉ dẫn địa lý, trong đó có 68 doanh nghiệp đã được cấp quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý; 18 doanh nghiệp đã thực hiện việc đóng mã vùng và cam kết sử dụng tem nhãn chung; 8 doanh nghiệp đăng ký dòng sản phẩm mang tên chỉ dẫn địa lý đầu tiên. Tuy nhiên, việc thực hiện giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý hiện đang gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do từ khi nước mắm Phú Quốc được đăng bạ, chỉ dẫn địa lý, thì việc phát triển, sản xuất ồ ạt, không theo quy hoạch, định hướng cụ thể đã dẫn đến tình trạng khó kiểm soát từ khâu sản xuất cho tới chất lượng sản phẩm. Đã có những sản phẩm sản xuất không theo quy trình truyền thống, lại xuất hiện quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý trên thị trường làm người tiêu dùng khó phân biệt đâu là sản phẩm nước mắm Phú Quốc truyền thống.
Bà Nguyễn Thị Tịnh, Chủ tịch Hội nước mắm Phú Quốc, cho biết: “Hội luôn mong muốn các hội viên doanh nghiệp sản xuất nước mắm kiểm soát chất lượng đầu vào, để đạt được chất lượng đầu ra, đảm bảo dòng sản phẩm nước mắm Phú Quốc chính hiệu đến với người tiêu dùng. Bên cạnh đó, dòng sản phẩm nước mắm của doanh nghiệp sản xuất ra cần sự hỗ trợ của Nhà nước về mặt quảng bá rộng rãi ở trong và ngoài nước, góp phần duy trì và phát triển mạnh hơn nữa sản phẩm truyền thống, đem lại quyền lợi cho người sản xuất và tiêu dùng”.
Ông Lương Thanh Hải, Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Kiên Giang, cho biết: “Sở sẽ phối hợp với Hội nước mắm Phú Quốc để hướng dẫn các doanh nghiệp đang sở hữu chỉ dẫn địa lý đề xuất lên Cục Sở hữu trí tuệ chuyển đổi, đăng ký thêm từ địa chỉ chỉ dẫn nước mắm sang nhãn hiệu tập thể nước mắm Phú Quốc để khẳng định nguồn gốc xuất xứ, đứng vững trên thị trường. Tỉnh Kiên Giang cũng đang ký kết với một số doanh nghiệp nước ngoài để xuất khẩu nước mắm. Đến nay, nước mắm Phú Quốc đã có mặt tại 5 quốc gia là Thái Lan, Nga, Ôxtrâylia, Nhật Bản, Hàn Quốc và hiện đang tiếp tục tìm thị trường xuất khẩu sang Mỹ”.
Lê Sen