Từ ngày 23/6 đến nay, toàn tỉnh đã ghi nhận hơn 603 người dương tính tại 9/9 huyện, thị xã, thành phố, trong đó có 4 người đã tử vong do có nhiều bệnh lý nền. “Lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc phải có trọng tâm, trọng điểm phù hợp với năng lực của các phòng xét nghiệm, đảm bảo việc trả kết quả nhanh, chính xác. Tỉnh ưu tiên trả kết quả xét nghiệm sớm của các trường hợp F1, các trường hợp trong khu cách ly, khu phong tỏa theo đúng quy định” là những chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Trần Hữu Thế đối với công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại tỉnh.
Ưu tiên xét nghiệm và trả kết quả
Khu phố Phước Hậu 1 (Phường 9, thành phố Tuy Hòa) là khu vực giáp ranh với các xã Bình Kiến, Hòa Kiến nơi đã ghi nhận nhiều trường hợp mắc COVID-19. Trung tâm y tế thành phố Tuy Hòa đã lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 cho đại diện 670 hộ gia đình ở khu phố này bằng hình thức mẫu gộp 5.
Ông Nguyễn Thanh Ngọc - Bí thư Chi bộ, Trưởng khu phố Phước Hậu 1, Phường 9 chia sẻ, người dân trong khu phố khi được thông báo đã chủ động đến nhà văn hóa để lấy mẫu xét nghiệm. Người dân đồng tình vì đã giải tỏa được lo lắng khi khu vực gần đây là xã Bình Kiến liên tục ghi nhận các trường hợp dương tính với SARS-CoV-2. Ngoài các hộ dân có hộ khẩu thường trú, Tổ phòng chống COVID cộng đồng của khu phố tiếp tục thống kê số công nhân ở trọ và đề nghị tiếp tục lấy mẫu xét nghiệm.
Thành phố Tuy Hòa được xem là “tâm dịch” của tỉnh Phú Yên khi đến sáng 13/7 có 335 trường hợp mắc COVID-19. Toàn thành phố đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15 của Thủ tướng Chính phủ. Riêng xã Bình Kiến và An Phú thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo ông Cao Đình Huy - Chủ tịch UBND thành phố Tuy Hòa, người dân ở các xã Bình Kiến và An Phú đã được lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2. Nhận định Phường 9 nguy cơ dịch COVID-19 xâm nhập rất cao nên thành phố đã triển khai xét nghiệm cho đại diện các hộ gia đình để kịp thời sàng lọc những trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 ngoài cộng đồng và cách ly sớm F1, F2. Hiện nhiều khu dân cư của thành phố bị phong tỏa do có liên quan đến ca F0 nhưng nhiều khu vực cách ly tập trung đã trải qua 14 ngày không phát sinh trường hợp dương tính. Tuy nhiên việc chậm trả kết quả xét nghiệm từ ngành y tế khiến nhiều F1 không được giải phóng. Thành phố mong muốn Sở Y tế tăng cường xét nghiệm và trả kết quả sớm để tạo thuận lợi cho việc truy vết, khoanh vùng và giải phóng F1 tại khu cách ly tập trung khi đủ số ngày cách ly theo quy định.
Bác sỹ Huỳnh Lê Xuân Bích - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Phú Yên cho biết, hiện năng lực xét nghiệm của tỉnh chỉ đạt khoảng 3.700 mẫu đơn PCR/ngày. Mặc dù đã được tăng cường nhân lực và trang thiết bị nhưng vẫn tồn đọng nhiều mẫu. Nguyên nhân chính là do tỉnh phải tập trung xét nghiệm cho 14.000 thí sinh và cán bộ coi thi tại Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông; số lượng mẫu từ các khu phong tỏa, cách ly tập trung gửi về nhiều. Bên cạnh đó, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Yên bị phong tỏa trong một thời gian, việc lấy mẫu trong cộng đồng tại các địa phương chưa được hướng dẫn nhập danh sách bằng file excel, chưa được đánh dấu và sắp xếp theo hướng dẫn nên mất nhiều thời gian cho việc mã hóa, sắp xếp lại tại phòng xét nghiệm.
Còn theo bác sỹ Nguyễn Thị Mộng Ngọc, Giám đốc Sở Y tế, Phó trưởng ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh, từ ngày 23/6 khi tỉnh ghi nhận trường hợp dương tính đầu tiên, ngành y tế đã lấy và gửi khoảng 10.000 mẫu nhờ một số tỉnh lân cận xét nghiệm để đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, do diễn biến dịch phức tạp, nhiều địa phương cũng chỉ hỗ trợ Phú Yên trả kết quả các trường hợp dương tính, chưa có danh sách chính thức các trường hợp âm tính do đang lấy mẫu lại các trường hợp nghi ngờ. Ngoài các phòng xét nghiệm hiện có, ngành y tế tỉnh đã thiết lập vận hành thêm một phòng xét nghiệm tại Trung tâm kiểm nghiệm thuốc-mỹ phẩm-thực phẩm để đáp ứng nhu cầu xét nghiệm.
Kiểm soát chặt, tránh lây nhiễm chéo trong khu cách ly
Do số lượng F1 khá lớn nên hầu hết các địa phương của tỉnh Phú Yên phải trưng dụng trường học để làm khu cách ly tập trung. Những ngày gần đây các trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 đa số được phát hiện trong khu các ly tập trung, khu vực phong tỏa, đặt ra vấn đề về nguy cơ lây nhiễm chéo có thể xảy ra.
Toàn tỉnh Phú Yên hiện có 4.031 trường hợp F1 và hơn 16.000 trường hợp F2. Riêng tại thành phố Tuy Hòa, số lượng F1 đang phải cách ly tập trung là 1.719 người tại 10 khu cách ly. Để tránh lây nhiễm chéo và giảm tải cho các khu cách ly tập trung, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 đã thống nhất cho thành phố Tuy Hòa triển khai thí điểm cách ly F1 tại nhà. Theo ông Trần Hữu Thế - Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh Phú Yên, các khu cách ly tập trung phải được kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt là khâu vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để tránh lây nhiễm chéo.
Thách thức trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 đối với tỉnh Phú Yên đang là rất lớn. Mục tiêu ưu tiên cao nhất lúc này là bảo vệ tính mạng của người dân, sớm kiểm soát dịch bệnh. Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên Phạm Đại Dương yêu cầu, thành phố Tuy Hòa và các huyện, thị xã phải chủ động đánh giá các vùng dịch tễ, phân vùng nguy cơ để lên phương án phòng, chống dịch COVID-19. Dựa trên kết quả phân loại sẽ áp dụng phù hợp cho từng địa phương, khu vực. Các nội dung quy định phải được thực hiện nghiêm. Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng đề nghị các địa phương, đơn vị tăng cường kỷ cương, kỷ luật, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy định phòng, chống dịch. Để sớm khống chế dịch COVID-19 ngoài nỗ lực của cả hệ thống chính trị, rất cần sự đồng lòng, chung sức của người dân.