Huấn luyện viên tuyển Italy Roberto Mancini (phải) mừng chiến thắng 2-1 của đội nhà trước tuyển Áo ở vòng 16 đội, vòng chung kết EURO 2020 trên sân Wembley (Anh) ngày 26/6/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong hơn 3 năm qua, chiến lược gia 56 tuổi đã làm nên mạch trận 33 trận bất bại của Italy, vượt qua thành tích của HLV Vittorio Pozzo từng làm được trong những năm 1930 và của HLV Marcello Lippi hồi năm 2006. Tuy nhiên, tới lúc này, cựu tiền đạo nổi danh của Italy vẫn từ chối nhận lời ngợi khen, vì ông khẳng định, khi chưa có danh hiệu, ông không thể so sánh được với hai bậc tiền bối.
Có lẽ HLV Mancini nói đúng. Ông chỉ còn cách "Ngôi đền huyền thoại" một bước chân nữa mà thôi. Trận chung kết với Anh sẽ là cơ hội để chiến lược gia này đi vào sử sách nếu Italy giành chiến thắng trên sân Wembley. Lúc này, mạch trận bất bại lên con số 34 đồng nghĩa với niềm hân hoan chiến thắng cho cả đất nước "hình chiếc ủng".
Đảm nhận vị trí hồi tháng 5/2018 - thời điểm bóng đá Italy mất phong độ và niềm tin sau khi trượt chiếc vé dự World Cup tại Nga, HLV Mancini không được kỳ vọng nhiều. Dù trước đó, ông thành công ở Inter Milan và Manchester City, rồi chuyển sang làm việc tại các đội như Lazio, Fiorentina và Galatasaray. Có ý kiến khẳng định làm việc ở cấp đội tuyển khác ở cấp CLB. Tại CLB, ông được quyền mua sắm những cầu thủ phù hợp với sơ đồ chiến thuật yêu thích. Còn với đội tuyển Italy, một giải Serie A đang xây dựng lại, đồng nghĩa với việc không có quá nhiều đội đủ sức tranh tài ở sân chơi châu Âu, cũng như thiếu một hệ thống đào tạo trẻ hiệu quả như cách Anh, Đức, Pháp hay Hà Lan đang làm. Khó khăn bủa vây HLV Mancini từ thực tế tới kỳ vọng của dư luận và truyền thông Italy.
Tuy nhiên, đúng với cách thi đấu trước đây của mình. Hào hoa, ít chạm nhưng hiệu quả. Ông ít nói, lặng lẽ xây dựng lại mọi thứ. Ghép từng mảnh ghép để xây dựng lại quá trình "phục hưng" cho Italy. Đã tới lúc cần có những gương mặt mới. Đó không nhất thiết phải là những cái tên đến từ các đội bóng quá ư quen thuộc. Ông sẵn sàng gọi những cầu thủ "vô danh" lên tuyển để kiểm tra xem họ có phù hợp với triết lý bóng đá của mình không. Cựu HLV của Napoli - ông Gennaro Gattuso từng nói: "Roberto có những ý tưởng lạ lùng chưa từng thấy trước đây với đội tuyển quốc gia".
Sức trẻ cùng với nỗ lực từ những cầu thủ "vô danh", Italy bắt đầu chuyển mình. Dĩ nhiên, kết quả không thể có ngay được. Trong 6 trận đầu tiên, đội bóng của HLV Mancini chỉ thắng 2, trong đó có trận giao hữu với Saudi Arabia. Tuy vậy, phần "thiết kế" đã hoàn thành. Trong tay ông có đủ những cầu thủ đáp ứng được những ý tưởng chiến thuật để triển khai hoàn hảo trên sân. Kể từ trận thua 0-1 ở giải Nations League hồi tháng 9/2018, Italy bước vào giai đoạn bất bại. Cho tới trước EURO 2020, vẫn còn những ý kiến hoài nghi về sức mạnh thực sự của Thiên Thanh dưới thời chiến lược gia này.
Có lẽ, những trận đấu đậm chất "phô diễn sức mạnh" cùng với lối chơi lì lợm thể hiện trong trận bán kết gặp Tây Ban Nha, Italy của Mancini đang cho thấy sự kết hợp không thể hay hơn giữa truyền thống và hiện đại. Như đã nói, thắng hay thua trong trận đấu tới, HLV Mancini đã đi vào lịch sử của bóng đá Italy. Tuy vậy, chức vô địch sẽ đồng nghĩa với việc "ngôi đền huyền thoại" giang rộng tay đón ông vào.