Thói quen ăn những đồ ăn vặt không có lợi cho sức khoẻ đang gây ra những vấn đề lớn cho người dân Philíppin, đặc biệt là các em học sinh. Để giúp những học sinh "nghiện" đồ ăn vặt từ bỏ thói quen này, một số trường tiểu học ở Philíppin đã thực hiện sáng kiến biến sân trường thành các vườn rau xanh tốt.
Một luống cà chua trong trường tiểu học Paranaque. Ảnh: Internet |
Tại trường tiểu học trung tâm Paranaque, một trường kiểu mẫu thuộc dự án thức ăn có lợi cho sức khỏe do Bộ Giáo dục khởi xướng, giáo viên và học sinh cùng các bậc phụ huynh tham gia chăm sóc những luống rau tươi tốt.
Ở ngôi trường này, mọi khoảng trống đều được tận dụng để trồng các loại rau giàu chất dinh dưỡng và được thu hoạch theo chu kỳ. Nơi nào không có đất trồng thì áp dụng phương pháp thủy canh: trồng rau trong những chai nhựa bỏ đi và treo lên thành từng hàng.
Hiệu trưởng trường Paranaque, bà Edita Baggayan, phát biểu với phóng viên hãng AFP: "Thật ngạc nhiên khi chỉ với một sáng kiến nhỏ, một chút tưởng tượng là bạn có thể làm được rất nhiều thứ.
Các em học sinh được học về dinh dưỡng đúng cách. Chúng tôi còn để cả phụ huynh tham gia vào dự án vì muốn các gia đình tránh xa lối sống hay ăn đồ ăn vặt". Vừa nói, bà Baggayan vừa kiểm tra luống cà chua chín đỏ trong một nhà kính mini. Cạnh đó, mấy học sinh nam đang bận rộn tưới luống mướp tây xanh mướt, những cây cà tím hay moringa (một loại cây rất giàu vitamin và khoáng chất) sắp thu hoạch.
Vườn rau sân trường còn có một hàng cải bắp, nho, mướp, dưa - những thứ trước đây rất quen thuộc và được dùng trong nhiều món ăn của người Philíppin nhưng đang biến mất dần khỏi bàn ăn khi đồ ăn nhanh và ăn liền xuất hiện ngày càng nhiều.
Đây chính là nguồn rau xanh miễn phí cho hầu hết các học sinh nghèo trong trường hoặc đem bán để hỗ trợ gia đình các em. Bữa ăn trưa của các em cũng có nguồn gốc từ vườn rau nhỏ này. Các em rất thích ăn những món ăn làm từ rau trong trường và nhiều em còn xin thêm phần ăn.
Bà Dulce Aranda, đầu bếp đồng thời là chuyên gia dinh dưỡng của trường, cho biết chương trình trồng rau trong trường đã có tác dụng to lớn. Bà kể, theo sáng kiến thực hiện từ năm 2010 của Bộ Giáo dục, 100 em gầy yếu nhất trong số 3.000 học sinh của trường đã được chọn tham gia chương trình ăn uống dùng rau trong trường. Sau một thời gian, biểu đồ theo dõi cho thấy các em đã khoẻ mạnh hơn và học tập tiến bộ hơn.
Ở Philíppin, các cửa hàng bán đồ ăn nhanh có khi còn nhiều hơn ở Mỹ. Quốc gia này có hàng chuỗi hệ thống đồ ăn nhanh rộng khắp, với các thương hiệu nổi tiếng len lỏi về tận các thị trấn hẻo lánh. Trong các bữa ăn của người Philíppin, cơm vẫn là thức ăn chính nhưng thường được ăn kèm với đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ. Hậu quả là các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường rất phổ biến ở người trưởng thành, đặc biệt là những người ở độ tuổi 20 - 40.
Quả thật, nếu vào các khu mua sắm lớn, bạn có thể nhìn thấy rất nhiều trẻ em và người trẻ tuổi thừa cân. Bác sĩ Carmela Pagunsan, giám đốc chi nhánh tại Manila của hãng dược Pháp Sanofi Aventis, nhận xét: "Mọi thứ giờ đều là thức ăn nhanh hoặc chế biến sẵn. Chúng ta có thói quen ăn uống xấu và một lối sống ít vận động.
Cha mẹ và con cái đã ít ra ngoài tham gia các hoạt động thể chất lại còn ăn ít rau quả". Theo khảo sát dinh dưỡng quốc gia thực hiện năm 2009, 27% người trưởng thành bị thừa cân, 25% bị huyết áp cao. Tuy nhiên, bác sĩ Pagunsan cho rằng con số đó vẫn thấp hơn thực tế vì có rất nhiều người đang mang trong mình những căn bệnh này mà không hề hay biết.
Trong bối cảnh đó, dự án trồng rau trong trường học hi vọng sẽ nhân rộng thành công của trường Paranaque và một số trường khác ra toàn quốc để giáo dục một thế hệ trẻ có ý thức về sức khoẻ.
Bác sĩ Pagunsan cho rằng, dự án này rất đáng tuyên dương nhưng cũng lưu ý rằng cần phải làm nhiều hơn nữa để thay đổi suy nghĩ người dân. Bà nói: "Ý thức cộng đồng về vấn đề này hiện ở mức trung bình và mức thấp. Nói chung người dân cũng để ý nhưng họ chẳng làm gì cả".
Thùy Dương