Những bóng đèn mà anh Daniel Ntibaziyandemye, một ngư dân ở Ruanđa, sử dụng trên chiếc thuyền đánh cá ban đêm của mình được sạc điện từ chiếc máy phát điện bằng bàn đạp, một phương tiện phổ biến và hữu ích cho những người nghèo ở đất nước này.
|
Anh Daniel Ntibaziyandemye và chiếc máy phát điện bằng bàn đạp. |
Những chiếc máy phát điện nhỏ, cao chừng đầu gối được đặt trong một chiếc khung bằng gỗ, vận hành bằng bàn đạp. Người sử dụng máy phát điện giống như đang thực hiện một bài tập thể dục bằng xe đạp. Quá trình đạp sẽ tạo ra điện năng để tích vào một bình ắc quy nhỏ dùng để thắp sáng những chiếc đèn điôt (LED). Nguồn sáng này rẻ và hiệu quả hơn nhiều so với sử dụng nguồn năng lượng mặt trời.
Ntibaziyandemye, 28 tuổi, hành nghề đánh cá đêm trên sông Akanyaru, cho biết: “Trước kia chúng tôi thường sử dụng đèn pin để đi bắt cá đêm. Tuy nhiên, giá những viên pin tương đối đắt nên thu nhập chẳng là bao. Bây giờ với những chiếc đèn LED, chúng tôi có thể bắt cá cả tuần mà giá thành sử dụng điện không bằng một đêm sử dụng đèn pin như trước kia”.
Theo thiết kế, chỉ cần đạp chiếc máy phát điện này trong khoảng thời gian 20 phút là có thể sạc đầy điện cho 5 chiếc đèn, mỗi chiếc đèn sử dụng trong thời gian 20 giờ và như vậy đủ dùng trong suốt một tuần. Thông thường 1 phút đạp máy phát điện có thể tạo ra năng lượng đủ thắp sáng đèn trong 400 phút.
Với dự án máy phát điện bằng bàn đạp, công ty năng lượng Nuru ở Ruanđa đã giành được 200.000 USD tiền giải thưởng Thắp sáng châu Phi hồi năm 2008 của Ngân hàng Thế giới (WB). Nuru chuyên cung cấp các máy phát điện và đèn LED cho các đại lý và không bắt buộc phải trả tiền ngay. Các đại lý thực hiện khâu sạc điện đầy vào những chiếc đèn rồi sau đó cho người dân trong làng thuê lại.
Anh Martin Uwayezu, 25 tuổi, một đại lý của Nuru cho biết: "Công ty cho tôi thời gian 6 tháng để hoàn trả phí mua máy phát điện và những bóng đèn đầu tiên. Tuy nhiên, với số tiền thu được từ việc sạc điện vào đèn cho khách hàng, tôi có thể thanh toán khoản tiền nợ chỉ trong thời gian 2 tháng".
Công ty Nuru cũng đã triển khai dự án này sang một số nước khác, song Ruanđa là nước châu Phi đầu tiên sử dụng máy phát điện bằng bàn đạp. Sloan Holazman, giám đốc tiếp thị của Nuru, cho biết: "Sử dụng dầu hỏa để thắp sáng đèn không chỉ nguy hiểm mà còn tốn kém. Mỗi gia đình thường mất từ 10 đến 25% thu nhập của mình cho việc sử dụng dầu hỏa để thắp sáng”. Các số liệu cho thấy rất nhiều khu vực hẻo lánh ở Ruanđa không có điện, nên mọi người phải sử dụng dầu hỏa và gỗ để thắp sáng cũng như nấu ăn, tạo ra khói ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Ngoài hoạt động sạc điện cho đèn LED, Nuru cũng có kế hoạch sử dụng những máy phát điện bằng bàn đạp để sạc cho điện thoại di động và các thiết bị khác ở những vùng sâu, vùng xa không có điện. Công ty hiện đang có 10.000 khách hàng ở trên khắp Ruanđa và hy vọng sẽ mở rộng hoạt động này sang những nước châu Phi khác, như Kênia, Tandania và Uganđa vào cuối năm nay.
Lê Hải (theo AFP)