Thanh niên xung kích bảo vệ chủ quyền biển, đảo

Trong công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thanh niên luôn đóng vai trò quan trọng bởi đây là lực lượng xung kích, sáng tạo trong việc quán triệt và thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Thời gian qua, thế hệ trẻ cả nước đã có nhiều hành động thiết thực, thể hiện vai trò, trách nhiệm của mình với quê hương, với đất nước.

Mô hình đảo thanh niên

Tháng 1/2014, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xây dựng đảo thanh niên toàn quốc giai đoạn 2013 - 2020 với 5 đảo được lựa chọn. Trong đó, có 3 đảo được xây dựng mới gồm: Đảo Trần (Quảng Ninh); đảo Hòn Chuối (Cà Mau); đảo Thổ Chu (Kiên Giang); hai đảo tiếp tục đầu tư xây dựng là đảo Bạch Long Vỹ (Hải Phòng) và đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị). Mục tiêu của đề án là phát huy vai trò xung kích của thanh niên và các hộ gia đình trẻ tham gia khai thác và sử dụng có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của biển đảo, gắn với bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển quốc gia.

Là đảo xa bờ nhất trên Vịnh Bắc Bộ, Bạch Long Vỹ không chỉ được biết đến là hòn đảo có vị trí chiến lược quân sự quan trọng mà còn là thể hiện ý chí thép của người thanh niên xung phong nơi “đầu sóng, ngọn gió”. Hưởng ứng phong trào "Thanh niên lập nghiệp và tuổi trẻ giữ nước" do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phát động, ngày 26/2/1993, Thành Đoàn Hải Phòng đã tổ chức Đội thanh niên xung phong với 62 đội viên ra sinh sống và lập nghiệp tại đảo, xây dựng quê hương mới, góp phần bảo vệ chủ quyền Tổ quốc.


Thời điểm đó đảo Bạch Long Vỹ rất hoang sơ, đời sống vô cùng khó khăn. Thế nhưng, với sự nỗ lực và tinh thần xung kích, sáng tạo của thanh niên, những “chiến sỹ” áo xanh tình nguyện đã làm thay đổi diện mạo, hình ảnh của đảo tiền tiêu. Đường giao thông rộng, dài bừng sáng bởi những ngọn đèn cao áp. Phố xá tấp nập, nhiều nhà cao tầng mọc lên san sát… Cùng với phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, an ninh quốc phòng ở Bạch Long Vỹ cũng được củng cố vững chắc.

Chị Nguyễn Thị Ngân, một trong những người gắn bó với đảo Bạch Long Vỹ từ những ngày đầu tiên, chia sẻ: Điều kiện sinh hoạt khó khăn, xa gia đình khiến những thanh niên xung phong không tránh khỏi cảm giác yếu lòng, nhưng không ai có ý định từ bỏ. Tình yêu biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc là động lực mạnh mẽ giúp cán bộ, đoàn viên Đội Thanh niên xung phong vượt mọi khó khăn, sát cánh cùng chính quyền, quân dân huyện đảo xây dựng Bạch Long Vỹ ngày một đẹp giàu.

Trưởng ban Thanh niên xung phong Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Nguyễn Minh Thơ cho biết, những kết quả đạt được của thanh niên xung phong đảo Bạch Long Vỹ đã khẳng định thành công của mô hình đảo thanh niên. Kinh nghiệm xây dựng đảo thanh niên Bạch Long Vỹ sẽ giúp cấp ủy các cấp, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xây dựng chiến lược phù hợp cho đảo Trần (Quảng Ninh), đảo Hòn Chuối (Cà Mau), đảo Thổ Chu (Kiên Giang) và đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị).

Để thanh niên phát huy vai trò

Kết quả xây dựng đảo thanh niên Bạch Long Vỹ, đảo thanh niên Cồn Cỏ trong những năm qua đã khẳng định chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước trong việc phát huy vai trò của thanh niên xung phong làm nòng cốt tham gia phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ quốc phòng an ninh trên đảo. Sự trưởng thành của thanh niên xung phong khẳng định sức mạnh của tuổi trẻ xung kích thực hiện các việc khó, việc mới, tạo tiền đề cho thanh niên xung phong tiếp tục đảm nhận nhiệm vụ ở những khu vực đặc biệt khó khăn, gian khổ, góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Tuy nhiên, từ thực tiễn cho thấy, một số vấn đề bất cập đã nảy sinh khiến thanh niên chưa phát huy hết vai trò của mình trong quá trình xây dựng đảo. Cơ chế chính sách đặc thù ưu tiên, khuyến khích đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội tại vùng biển đảo xa còn nhiều hạn chế. Chính sách hỗ trợ đối với thanh niên xung phong ra đảo chưa được sửa đổi phù hợp với tình hình mới. Cụ thể thanh niên xung phong đảo Bạch Long Vỹ được hưởng phụ cấp từ thành phố Hải Phòng 2.0 mức lương cơ bản cho 2 năm đầu, 2.5 mức lương cơ bản cho những năm tiếp theo. Mức phụ cấp này chưa đáp ứng được điều kiện đắt đỏ ngoài đảo xa và thấp hơn nhiều bình quân thu nhập chung toàn đảo. Trong khi đó, thanh niên xung phong đảo Cồn Cỏ được hưởng trợ cấp từ ngân sách tỉnh 150.000 đồng/tháng từ năm 2002 - 2004; 350.000 đồng/tháng từ năm 2004 - 2006, thấp hơn nhiều so với nhu cầu ổn định đời sống.

Bên cạnh đó, đầu tư xây dựng đảo thanh niên bao gồm đầu tư xây dựng hạ tầng dân sinh và đầu tư các dự án phát triển sản xuất, dịch vụ. Tuy nhiên, quá trình xây dựng đảo, các dự án sản xuất chưa được thực hiện, do vậy đời sống thanh niên xung phong và người dân trên đảo gặp nhiều khó khăn, thậm chí một số hộ đã xin trở về đất liền.

Nhiều ý kiến cho rằng, đầu tư xây dựng đảo thanh niên phải có quy hoạch tổng thể, đồng bộ, đảm bảo cho người dân ổn định cuộc sống, lập nghiệp lâu dài trên đảo. Quy hoạch và xây dựng đảo thanh niên phải đảm bảo hai yếu tố: Chiến lược bảo vệ quốc phòng an ninh và phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh đó, việc lựa chọn và đưa đội viên ra lập nghiệp ngay từ ngày đầu hết sức quan trọng. Để đảm bảo quốc phòng - an ninh trên đảo, lực lượng thanh niên ra đảo phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý chí vượt khó; có khả năng tự vệ biển và được đào tạo nghề phù hợp.


Thu Phương - Công Diễn