Dự án tổ hợp giải trí nghỉ dưỡng biển tiêu chuẩn 5 sao quốc tế Sailing Bay Ninh Chữ (xã Tri Hải, huyện Ninh Hải, Ninh Thuận). Ảnh minh họa: TTXVN phát
Xuất hiện lần đầu tiên ở Việt Nam vào năm 2015, các dự án bất động sản nghỉ dưỡng bắt đầu phát triển bùng nổ với mức tăng trưởng lên tới 50% mỗi năm cho đến khi có sự giảm sút mạnh trong năm 2018 rồi liên tục biến động bởi cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.
Tuy nhiên, trước sức bật tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian gần đây của ngày du lịch đang khiến nhiều nhà đầu tư kỳ vọng sẽ tạo sức lan toả và giúp phân khúc bất động sản du lịch nghỉ dưỡng sớm khởi sắc bởi 2 lĩnh vực này luôn song hành.
Tới thời điểm hiện tại, trong khi các phân khúc khác đều đã có nhiều dấu hiệu phục hồi thì bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng vẫn chưa thoát khỏi trạng thái "ảm đạm". Trong khi đó, ngành du lịch đang tăng trưởng mạnh mẽ, gần tiến tới mức tương đương năm 2019 - năm chưa xảy ra dịch COVID-19. Đơn cử như 2 tháng đầu của năm 2024, đã có hơn 3 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam, tăng 68,7% so với cùng kỳ năm trước và bằng 98,5% so với năm 2019.
VARS nhận định, việc hoàn thiện khung pháp lý, công bố quy hoạch, đẩy nhanh tiến độ, triển khai các dự án hạ tầng... đặc biệt là hấp lực từ ngành du lịch, trên nền tảng tiếp tục phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn theo Quyết định số 147/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về "Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030" sẽ là động lực để các doanh nghiệp phát triển dự án đẩy nhanh tiến độ. Qua đó, bơm thêm nguồn cung bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng mới vào thị trường giúp phân khúc này sớm bắt kịp đà phục hồi chung của toàn thị trường.
Đồng thời, Nghị định số 10/2023/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai sẽ tháo gỡ cho hoạt động cấp sổ hồng của loại hình condotel (căn hộ khách sạn), officetel (căn hộ văn phòng kết hợp khách sạn)… Thời gian tới, khi chính sách thẩm thấu sẽ đem lại hiệu quả tốt cho chủ đầu tư và nhà đầu tư, từ đó, hỗ trợ sự bứt phá trở lại của thị trường bất động sản.
Theo VARS, thị trường bất động sản du lịch nghỉ dưỡng tại Việt Nam vẫn có tiềm năng phát triển trong tương lai, với sự hỗ trợ từ nhu cầu du lịch tăng cao và sự quan tâm của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, các chủ đầu tư cần chú trọng vào việc quy hoạch và phát triển dự án, nhằm bảo vệ, tôn trọng cảnh quan tự nhiên.
Cùng với việc cung cấp một môi trường thuận lợi cho du lịch và nghỉ dưỡng, các chủ đầu tư cần nỗ lực để thích nghi với xu hướng mới, đem tới trải nghiệm mới, sản phẩm tiếp cận với nhu cầu thực tế của khách hàng. Đồng thời, cần đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của các loại khách hàng khác nhau, từ biệt thự biển sang trọng đến căn hộ nghỉ dưỡng tiện ích.
Thống kê của VARS cho thấy, giai đoạn 2015 - 2017, cùng với sự phát triển đa dạng về du lịch, hàng nghìn dự án bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng được phát triển mạnh mẽ, tập trung ở khu vực Nha Trang, Đà Nẵng, Phú Quốc... Nhiều siêu dự án du lịch, nghỉ dưỡng hàng hiệu, mang nét đặc trưng riêng của vùng miền cũng được các chủ đầu tư bất động sản lớn phát triển với sự tham gia của nhiều đơn vị nước ngoài có thương hiệu và uy tín toàn cầu. Đáng chú ý là sản phẩm condotel với rất nhiều dự án loại hình này ồ ạt mọc lên, bung hàng ra thị trường vào những năm 2016 - 2017 với mức hấp thụ khá tốt.
Thế nhưng, đến năm 2018, bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng đổi chiều suy giảm do có nhiều bất cập nội tại khiến nhà đầu tư e ngại như tính pháp lý của condotel; năng lực vận hành, cam kết của chủ đầu tư, giá... Thêm vào đó, năm 2020, tác động của dịch COVID-19 đã khiến thị trường bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng có dấu hiệu đóng băng và không có giao dịch cho tới hết năm 2021. Đầu năm 2022, dòng tiền dễ với lãi suất thấp được bơm vào thị trường, hướng vào hoạt động đầu cơ, kéo theo theo nhu cầu BĐS tăng cao ở tất cả các phân khúc.
Thời điểm này, bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng đã mau chóng đón đầu làn sóng du lịch hậu COVID, đối với cả khách trong và ngoài nước. Trong quý đầu năm 2022, nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn dồn dập công bố, đề xuất đầu tư, tài trợ lập quy hoạch những dự án nghỉ dưỡng hàng trăm đến vài chục nghìn ha, thậm chí hàng tỷ USD.
Nhưng tín hiệu vui sớm tắt khi từ giữa tháng 5/2022, thị trường bất động sản bắt đầu ghi nhận những dấu hiệu trầm lắng. Hàng loạt chính sách thắt chặt tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp cùng nhiều lý do khác đã khiến điều kiện thị trường tài chính trở nên khó khăn hơn, kéo theo rủi ro và lãi suất tăng. Dòng tiền dễ gần như không còn nhất là dịp cuối năm 2023. Cùng với các vấn đề pháp lý chưa được giải quyết, hàng loạt dự án bất động sản lại phải tạm dừng triển khai; trong đó, phần lớn là các dự án du lịch nghỉ dưỡng cao cấp.
Hàng loạt doanh nghiệp phải "trả giá" vì phát triển ồ ạt ở các giai đoạn trước, nhiều dự án bị tạm dừng khiến lượng tồn kho tăng mạnh, trong khi nguồn cung mới sụt giảm nghiêm trọng. Năm 2023, cả nước có khoảng 3.165 sản phẩm bất động sản du lịch nghỉ dưỡng mới, giảm hơn 80% so với năm 2022. Lượng giao dịch cũng chưa phục hồi như kỳ vọng, toàn thị trường chỉ ghi nhận 726 giao dịch thành công trong năm 2023.
Hiện hầu hết các dự án vẫn đang gặp vướng mắc về pháp lý nên chưa thể ra hàng. Trong khi đó, hàng tồn kho chủ yếu là sản phẩm cao cấp, giá trị lớn, phải cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm cắt lỗ từ nhà đầu tư mua trước đó. Tại thị trường thứ cấp, các sản phẩm biệt thự biển, shophouse nghỉ dưỡng cũng phải đối mặt với thực tế khó thanh khoản dù giá đã giảm sâu.