Theo dự kiến, trong quý I/2013, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ ban hành quy chế cho vay của các ngân hàng thương mại nhà nước (MHTMNN) đối với các đối tượng thu nhập thấp, cán bộ công chức, viên chức và lực lượng vũ trang vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội với mức lãi suất cho vay 6%/năm. Lãi suất giảm, giá nhà hạ, khả năng mua được nhà đối với người thu nhập thấp đang rộng mở.
Lãi suất thấp
Trong cuộc họp của Ban chỉ đạo Trung Ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản (BĐS) mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Đồng Tiến đã khẳng định, NHNN sẽ chỉ đạo các NHTMNN cho người dân vay mua nhà thu nhập thấp, nhà ở xã hội với mức lãi suất 6%/năm, thời hạn 15 năm. Các doanh nghiệp (DN) thực hiện dự án xây nhà ở xã hội và DN chuyển đổi dự án đầu tư sang dự án nhà ở xã hội cũng được xếp chung vào nhóm đối tượng được hỗ trợ vay vốn về nhà ở, thời hạn vay đầu tư 5 năm cũng với mức lãi suất đó. Đây được coi là tín hiệu tốt cho những người có thu nhập thấp đang muốn vay tiền mua nhà.
Một góc khu chung cư tại lô 19A thuộc Khu đô thị mới Việt Hưng (quận Long Biên, Hà Nội) đã hoàn thành |
Vợ chồng chị Phí Thu Hà (nhân viên kế toán tại Hà Nội), quê ở Phú Thọ đã xuống Hà Nội làm việc gần 10 năm nay. Thu nhập của cả hai vợ chồng chị mỗi tháng được khoảng 15 triệu đồng. Hiện tại hai vợ chồng chị thuê một phòng trọ nhỏ để ở và mong mua được nhà giá rẻ để ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, với mức thu nhập hiện tại của vợ chồng chị Hà thì việc mua nhà vô cùng khó khăn.
Chị Hà chia sẻ, để vay được vốn mua nhà không dễ, muốn vay tiền từ ngân hàng, chị phải thế chấp bằng tài sản. Ngoài ra, chị phải chứng minh được nguồn thu nhập hàng tháng của gia đình chị là ổn định, hợp pháp. Tuy vậy, số tiền chị vay được cũng rất “khiêm tốn”, không đủ để mua nhà. Chị đã liên hệ với Ngân hàng Vietcombank chi nhánh tại Việt Trì thì được tư vấn, với tổng thu nhập 15 triệu đồng một tháng, nếu mua nhà 700 triệu đồng, chị có thể được vay tối đa 490 triệu đồng để mua nhà với lãi suất vay trung và dài hạn hiện nay là 14,2%/năm. Như vậy, mỗi tháng chị phải trả 5,8 triệu đồng tiền lãi, mỗi năm phải trả 98 triệu đồng tiền gốc. Như vậy là quá khả năng của gia đình chị nên chị không dám vay. “Nếu được vay với lãi suất ưu đãi 6%/ năm, tôi sẽ cố gắng vay để mua nhà giá rẻ, tầm 700 triệu đồng. Đây là cơ hội hiếm có để thực hiện giấc mơ có nhà ở Hà Nội nên tôi sẽ không bỏ qua”, chị Hà nói.
Tuy nhiên, nhiều gia đình có nhu cầu mua nhà thu nhập thấp hiện nay vẫn còn băn khoăn về tính thực thi của phương án này. Anh Nguyễn Phong, công chức làm việc tại Hà Nội đang phải ở nhà thuê, lo lắng: “Trước đây, tôi đã định vay tiền để mua nhà nhưng vì lãi suất cao nên không dám vay. Nay nếu ngân hàng cho vay với lãi suất ưu đãi 6%/ năm thì tôi sẽ vay tiền để mua một căn hộ xa khu trung tâm. Tuy nhiên, tôi thực sự lo lắng về sự ổn định của lãi suất cho vay. Nếu mức lãi suất này chỉ được duy trì trong thời gian ngắn thì tôi cũng không dám vay”.
Cần sớm thực thi chính sách
Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tính đến nay, lượng hàng tồn kho BĐS vẫn tương đối cao. Cả nước hiện tồn hơn 42.000 căn hộ và căn nhà thấp tầng, hơn 92.000 m2 văn phòng cho thuê; 98.000 m2 trung tâm thương mại với tổng dư nợ BĐS lên đến 207.595 tỷ đồng, tăng 3,6% so với thời điểm cuối năm 2011. Nợ xấu chiếm khoảng 13,5% tổng dư nợ BĐS nhưng đại đa số các doanh nghiệp khó có khả năng thanh toán khi đến hạn do không bán được nhà, căn hộ. Vì vậy, việc đưa ra lãi suất ưu đãi cho người mua, thuê mua nhà thu nhập thấp và nhà ở xã hội là một trong những giải pháp giúp kích cầu tiêu dùng, góp phần giúp thị trường BĐS khởi sắc hơn.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh, chính sách lãi suất cho vay quá cao hiện nay đang “bóp chết” doanh nghiệp và làm thất thu ngân sách. Việc triển khai chính sách lãi suất cho vay ở mức 6 - 8%/năm trong thời hạn 20 - 30 năm cho người mua nhà thu nhập thấp và nhà ở xã hội và cung cấp tín dụng cho DN để hoàn thiện công trình giúp các doanh nghiệp có cơ hội tiêu thụ sản phẩm.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng nhận định, thời gian qua, các doanh nghiệp quá quan tâm đến phân khúc nhà ở cao cấp, còn phân khúc nhà nhỏ, nhà dành cho người thu nhập thấp chưa được chú ý nhiều. Thời gian tới, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ người mua nhà cho người thu nhập thấp với lãi suất 5 - 6 %/năm với khoảng 40% giá trị nhà vay trong thời hạn khoảng 10 năm. “Hiện Bộ Xây dựng đang phối hợp với NHNN xây dựng, ban hành thông tư quy định, hướng dẫn cụ thể về điều kiện, chế độ cho vay với người mua, thuê mua nhà ở xã hội và thuê, thuê mua nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70 m2 và giá dưới 15 triệu/m2. Dự kiến, thông tư này sẽ ban hành trong tháng 3”.
Nhiều chuyên gia đánh giá, việc giảm lãi suất cho người vay sẽ giúp doanh nghiệp giải quyết hàng tồn kho và cũng tạo cơ hội để người thu nhập thấp có thể sở hữu được một căn hộ hay căn nhà cho riêng mình. Nhà nước sẽ nghiên cứu và đưa ra tiêu chuẩn người được hỗ trợ mua nhà cũng như những dự án sẽ được hỗ trợ. Có như thế mới đảm bảo vốn đến đúng đối tượng, giúp tăng tính thanh khoản và lành mạnh hóa thị trường.
Thu Trang