Nhu cầu rất lớn
Sau khi nghe thông tin Bộ Xây dựng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giải ngân hết gói 30.000 tỷ đồng, dù chưa biết kết quả ra sao nhưng chị Nguyễn Thanh (Thanh Trì, Hà Nội) vẫn cảm thấy có chút hy vọng. Mấy ngày trước, thông tin sau ngày 1/6/2016 người vay mua nhà ở xã hội (NOXH) phải vay với lãi suất thương mại khiến chị không khỏi lo lắng. Hiện chị vẫn còn chờ ngân hàng giải ngân 2 lần tiền thanh toán theo tiến độ mua nhà tại dự án NOXH Eco Home 2 (Từ Liêm).
“Nếu không được vay ưu đãi nữa thì gia đình tôi không biết xoay đâu ra tiền để trả nốt tiền nhà. Vì vậy, rất mong ngân hàng tiếp tục có các chương trình hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho người thu nhập thấp”, chị Thanh nói.
Thị trường nhà ở xã hội đang trông chờ những chính sách ưu đãi cụ thể của Ngân hàng Nhà nước. |
Đề xuất của chị Thanh cũng là mong muốn của của hàng vạn cán bộ, công nhân viên chức đang gặp khó khăn về nhà ở. Không những thế, bản thân các doanh nghiệp (DN) có định hướng kinh doanh nhà giá thấp cũng đang lo ngay ngáy bởi thực tế họ đã gặp nhiều khó khăn khi đầu tư vào phân khúc nhà này.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh, hiện có một số DN đã đi tiên phong phát triển loại nhà ở thương mại giá rẻ, với giá thuê chỉ khoảng 3 triệu đồng/tháng hoặc thấp hơn mức giá thị trường nhằm đáp ứng nhu cầu rất lớn của người nghèo. Tuy vậy, những DN này lại chưa được hưởng các ưu đãi về thuế đất, thuế thu nhập DN… “Hiệp hội kiến nghị Nhà nước cần có chính sách ưu tiên đặc thù với các DN dám mạo hiểm đầu tư nhà ở thương mại giá rẻ hoặc nhà ở cho thuê”, ông Châu đề xuất.
Việc chấm dứt giải ngân gói 30.000 tỉ đồng thực sự là “cú sốc” với những người đang trong quá trình vay mua nhà theo tiến độ và cả những người đang có ý định mua NOXH.
Theo ước tính của Bộ Xây dựng, tính đến hết năm 2015, cả nước đã có 135 dự án NOXH với 780.000 căn NOXH được đưa vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho khoảng 3 triệu người (đạt khoảng 50%). Vì vậy, nhu cầu về NOXH là rất lớn. Đến năm 2020, 5 tỉnh thành lớn cần thêm hàng trăm nghìn căn hộ NOXH. Trong đó, Hà Nội cần 111.200 căn, TP Hồ Chí Minh cần 134.000 căn, Đà Nẵng cần 16.000 căn, Đồng Nai cần 95.000 căn và Bình Dương cần 104.000 căn.
Cần cơ chế ổn định và lâu dài
Theo ông Vũ Kim Giang, Giám đốc Sàn giao dịch BĐS Hải Phát (Hà Nội): Trong trường hợp NHNN không đồng ý gia hạn giải ngân gói 30.000 tỉ đồng hoặc thậm chí kể cả trong trường hợp gia hạn đi nữa thì cũng sẽ đến lúc gói này được giải ngân hết. Do vậy, tương lai cần sớm triển khai gói vay mới để hỗ trợ người mua nhà thu nhập thấp.
“Nếu có gói vay mới để hỗ trợ người mua nhà thì nên có tính kế thừa và cần triển khai sớm. Thời gian đến khi gói cũ hết hạn không còn nhiều, nếu không ban hành sớm thì người dân và DN lại mất thời gian chờ đợi hướng dẫn thực hiện. Cần đảm bảo để những người mua NOXH đang vay theo gói 30.000 tỉ đồng được tiếp tục giải ngân với lãi suất ưu đãi ở gói mới”, ông Giang nói.
Chính sách hỗ trợ vốn để DN và người dân tiếp cận NOXH đã được quy định tại Thông tư 25/2015/TT-NHNN. Đại diện NHNN, cơ quan trực tiếp đưa ra các chính sách tín dụng đối với NOXH cũng cho rằng, Thông tư 25 đã đưa ra các giải pháp căn bản, lâu dài với các đối tượng của nhà thu nhập thấp. Theo đó, các chủ đầu tư NOXH sẽ được vay vốn với lãi suất ưu đãi. NHNN đang trình Chính phủ mức lãi suất là 5%/năm.
“Đối với người thu nhập thấp, sẽ chuyển sang vay ở Ngân hàng Chính sách xã hội. Chúng tôi đã có văn bản chỉ đạo ngân hàng này xây dựng các quy trình, quy chế, đề nghị Chính phủ về nguồn lực tài chính và lãi suất. Dự kiến mức lãi suất cho vay trình Chính phủ thấp hơn 5%/năm”, ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cho hay.
Dựa trên các định hướng chính sách của Nhà nước về phát triển NOXH, trong công văn mới đây về thực hiện gói 30.000 tỉ đồng, Bộ Xây dựng đã đề nghị NHNN: “Nếu không thể kéo dài giải ngân gói tín dụng này thì NHNN có thể giải quyết cho các khách hàng đang trong quá trình giải ngân dở dang được tiếp tục vay vốn ưu đãi theo quy định tại Thông tư số 25”.
Ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh: Việc hỗ trợ các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở đã có quy định rõ ràng trong Luật Nhà ở. Theo đó, người vay mua NOXH hay xây dựng để bán hoặc cho thuê sẽ được hưởng lãi suất ưu đãi 5% trong thời hạn 15 - 20 năm. “Chế độ ưu đãi cứ theo luật mà làm. Không phải là gói cụ thể mà là làm thường xuyên, lâu dài”, ông Ninh nói.
Như vậy, chính sách phát triển NOXH và hỗ trợ người dân mua NOXH là chính sách lâu dài. NHNN đang hướng dẫn cụ thể các ngân hàng thương mại và Ngân hàng Chính sách xã hội. Người dân và DN đang chờ đợi NHNN cụ thể hóa các chính sách để đưa vào thực tiễn sau khi gói 30.000 tỷ đồng kết thúc.
Bên cạnh đó, ông Vũ Kim Giang cho rằng dù thực hiện cơ chế ưu đãi theo gói tín dụng có thời hạn hay theo chính sách lâu dài thì cũng cần thủ tục đơn giản, khả thi, dễ tiếp cận.