Nước liên tục tràn vào gây ngập nhà bà Dụ (ấp Bù Tam, xã Hưng Phước, huyện Bù Đốp).
Có nhà không dám ở
Bà Nguyễn Thị Dụ, ở ấp Bù Tam, xã Hưng Phước, huyện Bù Đốp cho biết, trước đây, gia đình bà sinh sống yên ổn trong căn nhà kiên cố, gồm 3 tầng, diện tích khoảng 400m2, được xây dựng từ năm 2016, kinh phí hơn 2 tỷ đồng.
Năm 2021, khi tiến hành xây dựng đập thủy lợi Bù Tam, nhất là công đoạn đắp bờ đập, quá trình đầm và lu lèn thân đập đã gây nứt nẻ tường nhà, bong tróc vôi vữa. UBND huyện Bù Đốp đã phê duyệt phương án hỗ trợ kinh phí sửa chữa cho gia đình. Thế nhưng, khi đập thủy lợi Bù Tam đi vào hoạt động năm 2022, do công trình này tích nước, trong khi ngôi nhà của gia đình nằm phía dưới đập, khiến nước từ hố gas, hầm cầu của gia đình theo đường ống trào ngược lên tận lầu 2, bốc mùi hôi thối nồng nặc. Vào mùa mưa, giếng nước bị nước ngầm từ bên ngoài chảy vào khiến đục ngàu; khu vực nhà kho bị nước chảy tràn lan suốt ngày đêm khiến ngôi nhà luôn trong tình trạng ẩm ướt.
Theo bà Dụ, tình trạng này đã kéo dài khoảng 2 năm nay. Thời gian gần đây, tình trạng này càng trầm trọng hơn khi nước ngấm từ dưới lòng đất trào lên khiến khu vực nhà kho nước chảy tràn như khe suối, móng nhà bị xói mòn, tường nhà bị nứt toác từ lầu 2 kéo xuống lầu 1.
Có mặt tại hiện trường, chúng tôi ghi nhận, chỉ cần dùng xà beng thọc sâu xuống nền nhà, nước từ lòng đất tự động trào lên.
“Điều gia đình tôi băn khoăn là chủ đầu tư trước đó đã thu hồi và đền bù một phần về đất, cây cối, vật kiến trúc trên đất cho gia đình tôi, nhưng không hiểu sao lại trừ căn nhà, không đưa vào diện giải tỏa dù nằm gần chân đập”, bà Dụ chia sẻ.
Cũng theo bà Dụ, hiện gia đình bà hết sức lo lắng, không biết ngôi nhà có trụ được đến mùa mưa tới đây, bởi tình trạng "nước chảy đá mòn" sẽ khiến phần móng ngôi nhà bị xói mòn, nền đất sẽ bị lỏng chân, dễ gây sụt lún, tiềm ẩn nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.
“Thời gian gần đây, tôi và con trai phải tá túc nhà người thân. Chỉ chồng tôi mới dám ở lại trong nhà để chăm sóc vườn tược. Vợ chồng tôi chỉ mong chủ đầu tư dự án thu hồi toàn bộ diện tích đất còn lại và căn nhà gắn liền trên đất, đồng thời thực hiện công tác đền bù, bố trí tái định cư để gia đình có nơi ở mới ổn định, an tâm sinh sống, lao động sản xuất”, bà Dụ kiến nghị.
Cần sớm có phương án xử lý
Nước chảy âm ỉ, róc rách ngày đêm từ bên kia bờ đập qua chân đập, bên phía nhà ba Dụ.
Liên quan đến công trình đập thủy lợi Bù Tam, trước đó, bà Nguyễn Thị Dụ và 7 trường hợp khác đã làm đơn gửi đến UBND huyện Bù Đốp phản ánh việc đập Bù Tam tích nước làm ngập úng, gây thiệt hại về hoa màu, nhà cửa, xáo trộn cuộc sống, sinh hoạt của người dân.
Trước bức xúc của người dân, ngày 5/10/2023, UBND huyện Bù Đốp đã kiểm tra, xác minh vụ việc. Trong biên bản xác minh hiện trạng phản ánh của người dân, đoàn kiểm tra của huyện cũng đã xác nhận trường hợp bà Dụ có 1 mạch nước ngầm tại khu vệ sinh và nhà kho đang chảy. UBND huyện đã có báo cáo đề nghị Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh phối hợp với đơn vị khảo sát, thiết kế, giám sát công trình để kiểm tra, khảo sát, đánh giá mức độ ảnh hưởng nhằm giải quyết, khắc phục cho các hộ dân.
Trong khi đó, tại văn bản trả lời đơn của bà Nguyễn Thị Dụ vào ngày 2/11/2023, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh cho rằng, việc bồi thường giải phóng mặt bằng thi công xây dựng công trình hồ chứa nước Bù Tam được thực hiện theo quy định công trình cấp III, do đó hành lang bảo vệ an toàn đối với loại công trình này là 50 m tính từ mép ngoài phạm vi mái đập. Trong khi căn nhà bà Dụ nằm cách mép chân đập 52 m, năm ngoài phạm vi hành lang bảo vệ công trình nên không thuộc diện bồi thường giải phóng mặt bằng công trình.
Đối với hiện tượng tường nhà bị nứt do ảnh hưởng bởi quá trình thi công hồ chứa nước Bù Tam, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh đã mời đơn vị chuyên môn đánh giá, đã phê duyệt phương án chi trả tiền bồi thường hỗ trợ; gia đình cũng đã ký biên bản nhận tiền và không có thắc mắc khiếu nại về sau. Đối với mạch nước ngầm chảy tràn lan tại khu vực nhà kho, phía chủ đầu tư cho rằng là do lượng nước từ vườn đồi chảy ngầm theo theo hệ thống móng kiên cố, kết hợp với việc thay đổi địa hình do gia đình tự đắp đất phía sau nhà.
Dự án đập thủy lợi Bù Tam ảnh hưởng tới nhiều hộ dân xã Hưng Phước, huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước.
Không đồng tình với cách trả lời của chủ đầu tư dự án, bà Nguyễn Thị Dụ đã trực tiếp phán ánh đến Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước Nguyễn Mạnh Cường tại buổi tiếp công dân định kỳ vào ngày 7/3/2024. Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước chỉ đạo UBND tỉnh thành lập đoàn kiểm tra, rà soát ảnh hưởng thực tế của dự án Công trình hồ chứa nước Bù Tam để có cơ sở xem xét, giải quyết kiến nghị của bà Dụ và các hộ dân liên quan.
Đến ngày 8/5/2024, UBND tỉnh đã thành lập Tổ rà soát ảnh hưởng của hồ chứa nước Bù Tam. Tuy nhiên, sau gần 6 tháng kể từ ngày tổ này được thành lập, đến nay vẫn chưa cho ra kết quả để trả lời kiến nghị của người dân.
Trao đổi với phóng viên, ông Đinh Tiến Hải, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bình Phước cho biết, tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra theo chỉ đạo, đến nay đã chính thức có báo cáo gửi lãnh đạo tỉnh. UBND tỉnh đang xem xét để đưa ra phương án xử lý.