Thời Pháp thuộc, vườn hoa có tên là quảng trường Chavassieux (square Chavassieux). Năm 1901, thực dân Pháp cho xây dựng ở giữa vườn hoa một bể nước, có một trụ đá to hình vuông, cao khoảng 3,5m ở giữa, xung quanh có những con cóc bằng đồng phun nước lên trụ đá. Vì vậy vườn hoa còn được người Hà Nội gọi là vườn hoa Con Cóc. Ảnh được chụp bởi Pierre Dieulefils.
Sau 1945, vườn hoa được đổi tên thành Diên Hồng, có diện tích 4.488m2, có hình dạng tam giác cân đối, trung tâm là đài tưởng niệm Chavassieux (hay còn gọi là đài phun nước con cóc). Đài phun nước này là phần mặt nước duy nhất của Vườn hoa Diên Hồng, là điểm nhấn lịch sử - kiến trúc - văn hóa cho cả vườn hoa.
Ngày nay, Vườn hoa Diên Hồng nằm trên địa bàn phường Tràng Tiền (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), giao giữa các phố Ngô Quyền - Lý Thái Tổ - Lê Phụng Hiểu. Đây vừa là đảo giao thông vừa là không gian nghỉ ngơi, tham quan của du khách cũng như người dân Thủ đô.
Sau hơn 100 năm tồn tại và trải qua nhiều lần cải tạo chưa đồng bộ, một số hạng mục của vườn hoa đang xuống cấp, vỉa hè bong tróc, sụt lún.
Hạng mục viễn thông và điện tại khu vực chưa đảm bảo an toàn cho người dân.
Trang thiết bị đô thị như ghế ngồi, thùng rác... còn thiếu, hình thức chưa phù hợp; đáng chú ý, một phần khuôn viên vườn hoa bị chiếm dụng làm điểm trông giữ xe máy.
Ghế ngồi trở thành chỗ ngủ cho người vô gia cư.
Hệ thống cấp nước sạch miễn phí mới được đầu tư nhưng đã hư hỏng, hiện không sử dụng được.
Phẩn đình của đài phun nước đang được gia cố để tránh đổ sập.
Vừa qua UBND quận Hoàng Kiếm phối hợp cùng với Viện PRX – Đại diện vùng Ile-de-France (Pháp) tại Việt Nam và đơn vị tư vấn DE-SO (Pháp) nghiên cứu lập “Dự án quy hoạch không gian công cộng và thử nghiệm quản lý không gian xanh theo hướng sinh thái tại quận Hoàn Kiếm” (phạm vi nghiên cứu: Khu vực xung quanh quảng trường Ngân hàng Nhà nước, tuyến phố Ngô Quyền, Lý Thái Tổ, Tràng Tiền và khu vực xung quanh Nhà Hát lớn).
Trong các giải pháp từ Công ty tư vấn DE-SO đưa ra, có hạng mục quan trọng là nghiên cứu phương án cải tạo vườn hoa Diên Hồng (hay còn gọi là vườn hoa Con cóc).
Theo đó, cấu trúc lại không gian vườn hoa với tâm điểm là đài phun nước, phân chia không gian giữa khu vực trung tâm và khu vực ngoại vi của vườn hoa.
Riêng đối với hạng mục đài phun nước con cóc, UBND quận Hoàn Kiếm đang tiếp tục thu thập hồ sơ, xin ý kiến các Sở ngành, các nhà khoa học để thiết lập phương án trùng tu hạng mục này.
Đồng thời tiến hành cải tạo các hạng mục bao gồm vỉa hè và đường dạo sẽ được lát bằng đá granit, thảm cỏ theo hướng trồng các dải cây tầm thấp dọc theo vỉa hè để tách biệt giữa không gian vườn hoa với đường phố; trồng các cây có tán cao, bổ sung thêm thùng rác, ghế ngồi và hệ thống chiếu sáng.
Vườn hoa Diên Hồng hiện đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối không gian cảnh quan giữa khu vực vườn hoa Lý Thái Tổ, quảng trường Ngân hàng Nhà nước, khu vực hồ Gươm và phụ cận (là di tích lịch sử cấp Quốc gia đặc biệt) và nhiều công trình quan trọng như Nhà khách Chính phủ, trụ sở Liên đoàn Lao động Thành phố, Trung tâm văn hóa Ý, Khách sạn Metropole, trụ sở Thành ủy.
Hiện nay, đài phun nước tại vườn hoa được coi là lâu đời và cổ nhất Hà Nội, là điểm du lịch, điểm khám phá đặc biệt dành cho du khách trong và ngoài nước mỗi lần ghé thăm Thủ đô Hà Nội và Việt Nam.
Không chỉ dành cho mọi người dân đi dạo và tập thể dục, những hoạt động văn hóa nghệ thuật thường xuyên được tổ chức tại đây.
Đến nay, UBND quận Hoàn Kiếm đã thực hiện xong các thủ tục đầu tư, lựa chọn nhà thầu thi công và sẽ thi công trong tháng 10/2022.
Video phóng viên ghi nhận toàn cảnh vượn hoa Diên Hồng đang chờ ngày cải tạo: