Chương trình “Tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông phòng, chống bệnh dại qua học đường".
Cô Trần Thị Diễm Lan, Phó trưởng phòng Công tác xã hội, phát triển cộng đồng tỉnh Tây Ninh, chia sẻ: “Chương trình 'Tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông phòng, chống bệnh dại qua học đường' đã mang lại giá trị thiết thực vượt xa phạm vi một buổi ngoại khóa thông thường. Qua các buổi tập huấn và giáo án trực quan, chúng tôi nhận thấy học sinh tiếp thu kiến thức về bệnh dại rất nhanh và chủ động hơn hẳn trong việc tự bảo vệ bản thân. Không chỉ nắm được khái niệm và dấu hiệu nguy cơ, các em còn biết cách xử lý khi bị phơi nhiễm và quan trọng hơn là hiểu được trách nhiệm của mình trong việc chăm sóc vật nuôi của gia đình. Tôi đánh giá cao cách chương trình trang bị cho đội ngũ giáo viên và cán bộ y tế, từ đào tạo kỹ năng, cung cấp tài liệu, đến hỗ trợ phương pháp truyền thông. Khi giáo viên được trang bị bài bản, việc duy trì và lan tỏa kiến thức phòng chống bệnh dại sẽ trở thành một phần của nỗ lực giáo dục bền vững trong nhà trường. Tôi hy vọng mô hình này sẽ tiếp tục được nhân rộng trên toàn quốc, để ngày càng nhiều học sinh được tiếp cận với thông tin đúng và biết cách thực hành đúng”.
Một học sinh trường THCS Tân Thạnh tỉnh Tây Ninh, hào hứng cho biết: “Các tiết học về bệnh dại rất sinh động, dễ hiểu và gần gũi với cuộc sống hằng ngày của chúng em. Nhờ đó, em được biết thêm nhiều kiến thức bổ ích như cách nhận biết khi vật nuôi có dấu liệu lạ, cách xử lý khi bị chó mèo cắn hoặc tại sao phải tiêm phòng cho thú cưng”.
Đó là hiệu quả “đong đếm được” sau 2 tháng triển khai giai đoạn I của chương trình “Tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông phòng, chống bệnh dại qua học đường” do Boehringer Ingelheim Việt Nam khởi xướng.
Chương trình đã có sự tham dự của gần 120 giáo viên và cán bộ y tế nòng cốt, đến từ 58 trường tiểu học và trung học cơ sở tại Tây Ninh; với hình thức đào tạo theo mô hình “Train the Trainer” (Phát triển năng lực đào tạo): Trực tiếp giảng dạy, chia sẻ kiến thức và hướng dẫn cho khoảng 30.000 học sinh về cách nhận biết, phòng tránh và xử lý nguy cơ phơi nhiễm bệnh dại. Thông qua các tài liệu giảng dạy trực quan, sinh động như truyện tranh và sổ tay, các em học sinh đã được trang bị kiến thức để bảo vệ bản thân, gia đình và vật nuôi.
Chương trình “Tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông phòng, chống bệnh dại qua học đường” do Trường Đại học Nông Lâm TP Hồ Chí Minh, Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh, cùng Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Tây Ninh phối hợp tổ chức.
Đây là hoạt động tiếp nối sáng kiến “Tiêm phòng dại vì cộng đồng”, nằm trong khuôn khổ chương trình toàn cầu STOP Rabies – Đẩy lùi bệnh dại, được Boehringer Ingelheim triển khai tại Việt Nam từ năm 2021. Sau 5 năm, chương trình STOP Rabies đã hỗ trợ tiêm phòng dại miễn phí cho hơn 33.000 chó mèo tại tỉnh Long An (cũ), góp phần giảm thiểu nguy cơ lây lan bệnh dại và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm từ động vật sang người do virus Rhabdovirus gây ra, với 99% ca mắc ở người do chó dại cắn. Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu , và theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ tử vong gần như 100% khi đã xuất hiện triệu chứng. Tuy nhiên, đây là bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu xử lý phơi nhiễm đúng cách và tiêm vaccine kịp thời.
Việt Nam ghi nhận trung bình 75 ca tử vong mỗi năm, khoảng 400.000 người phải điều trị dự phòng với chi phí ước tính hơn 300 tỷ đồng. Riêng năm 2024, cả nước có 89 ca tử vong, và trong 9 tháng đầu năm 2025 đã ghi nhận 58 trường hợp tại 18 tỉnh thành, phần lớn do không tiêm phòng sau khi bị chó mèo cắn hoặc tự ý dùng các phương pháp chưa được kiểm chứng.
Trên thế giới, khoảng 59.000 người tử vong vì bệnh dại mỗi năm, chủ yếu xảy ra tại châu Á và châu Phi, nơi tỷ lệ chó thả rông cao và tỷ lệ tiêm phòng thấp. Trẻ em và người dân nông thôn là nhóm dễ tổn thương nhất.
Tại Việt Nam, tỷ lệ tiêm phòng dại cho đàn chó mèo đã được cải thiện, đạt 56% trong giai đoạn 2024 – 2025, tăng gần 17% so với giai đoạn trước đó. Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp & Môi trường đang phối hợp triển khai các biện pháp đồng bộ theo Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh dại 2022–2030, hướng đến mục tiêu “Không còn người tử vong vì bệnh dại vào năm 2030”.