Bệnh nhân T.N.T, 30 tuổi, quê ở Lạng Sơn, có ngực bị chảy và teo lép sau khi sinh hai con. Dù mới cai sữa cho con được sáu tháng, đầu ngực vẫn còn chưa thật hết sữa, chị T.N.T vẫn quyết định đi phẫu thuât nâng ngực.
Do không tìm hiểu kỹ càng để chọn bệnh viện và bác sỹ có uy tín, các phương pháp mổ, loại túi ngực nào an toàn nên chị T đã phó mặc số phận cho các tư vấn viên của một thẩm mỹ viện vì tin vào những lời quảng cáo hoa mỹ. Sau ca phẫn thuật ngực của chị to lên nhưng không có sự mềm mại. Tuy nhiên, do ngại đi khám nên chị T để nguyên như vậy. Cách đây khoảng hai tuần, ngực bên trái chị T bỗng sưng to rất nhanh, cảm giác căng như quả bóng bay sắp nổ.
Đọc tin trên mạng xã hội về việc có người bị vỡ túi ngực khi đi máy bay, chị T.N.T và chồng đưa nhau về Hà Nội. Đầu tiên, hai vợ chồng đến thẩm mỹ viện, ở đây bác sỹ sau khi kiểm tra thấy rằng không thể xử lý an toàn nên đã gợi ý vợ chồng chị T đến khám ở Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà cho biết, bệnh nhân đến viện trong tình trạng nhợt nhạt, hốt hoảng và rất lo lắng. Bên ngực trái sưng to, chu vi ước đến trên 50cm. Ngực phải kích thước bình thường nhưng méo mó và cứng chắc hơn nhiều so với ngực trái.
Các bác sỹ chẩn đoán sơ bộ là tràn dịch muộn quanh bao túi ngực trên bệnh nhân có bao xơ co thắt. Sau khi được tiến hành xét nghiệm, siêu âm, chụp cộng hưởng từ độ phân giải cao, khám gây mê hồi sức, bệnh nhân được nhanh chóng chuyển qua phẫu thuật.
Các bác sỹ phải cắm một chiếc kim đầu to và xy lanh loại lớn 50ml vào ngực để hút dịch ra ngoài nhằm giảm áp ngay cho khoang ngực trước khi có thể tiến hành phẫu thuật. Lượng dịch hút được đã vượt quá sức tưởng tượng của các bác sĩ với hơn 10 xy lanh đầy tràn khoảng 600 cc, cộng với cả 300 cc túi ngực và khoảng 200 cc ngực bệnh nhân có từ trước, tổng thể tích ngực của bệnh nhân trước khi phẫu thuật lên đến trên 1.000 cc.
Sau khi tháo bỏ túi ngực, các bác sỹ phải tiến hành phẫu tích toàn bộ bao xơ xung quanh túi ngực một cách khó khăn vì tổ chức bao xơ ở đây rất dày và có hiện tượng tăng sinh mạch phản ứng, có những lúc máu phun cả qua vết mổ thành tia lên trời. Ngoài ra, tổ chức bao xơ còn xâm lấn vào sát cơ thành ngực và đập theo nhịp đập của tim ở phía dưới. Chính vì vậy các bác sỹ đã phải phải tiến hành phẫu tích hết sức tỉ mỉ vừa làm vừa cầm máu kỹ. Các vị trí nghi ngờ có tổ chức quá phát thành u đều được đánh dấu và gửi giải phẫu bệnh sinh thiết tức thì cho đến khi kết quả trả lời không có tế bào ác tính mới thôi.
Sau gần sáu tiếng phẫu thuật các bác sỹ đã tháo bỏ được túi ngực và rút ra hơn 600 ml dịch lẫn chất nhày vàng đục, cùng toàn bộ lớp bao xơ, kể cả những phần đã xâm lấn vào thành ngực và bảo tồn tối đa phần tuyến vú còn lại cho bệnh nhân. Phần da thừa cũng được cắt để chuẩn bị cho việc đặt lại túi ngực sau sáu tháng đến một năm, khi tình trạng ngực ổn định.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà cho biết: Khó khăn ở ca mổ này là làm sao lấy bỏ được toàn bộ tổ chức bao xơ dày, đầy mạch máu tăng sinh, dính chắc vào thành ngực trái, nơi có tim ở phía dưới. Việc bóc tách có nguy cơ chảy máu cao. Vì vậy các bác sỹ gây mê hồi sức cũng phải chuẩn bị đầy đủ các phương tiện gây mê hồi sức tích cực, truyền máu khi cần. Các vị trí bao xơ dày lên và thâm nhiễm cũng phải được đánh dấu bằng cộng hưởng từ độ phân giải cao trước mổ và xác định lại bằng hệ thống siêu âm mobile trong mổ để làm sao lấy được hết tổ chức này tránh nguy cơ tái phát và nguy cơ có các tế bào lạ lan rộng xung quanh.
Một ê kíp các bác sỹ giải phẫu bệnh phải luôn túc trực trong khi mổ để xét nghiệm hàng chục bệnh phẩm trong thời gian nhanh nhất. Nếu xuất hiện các tế bào lạ, các phẫu thuật viên cần tiến hành nạo vét hạch ngay khi cần thiết. Khi tất cả các xét nghiệm giải phẫu bệnh tức thì đều âm tính thì các bác sỹ quyết định bảo tồn tuyến vú cho bệnh nhân.
PGS. TS Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm, sau năm ngày theo dõi sát toàn trạng, lượng máu chảy trong dẫn lưu giảm dần, không sốt, đầu ngực không bị hoại tử, bệnh nhân có thể ngồi dậy, đi lại nhẹ nhàng, tinh thần ổn định và có thể ra viện. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn tiếp tục chờ kết quả giải phẫu bệnh cuối cùng để xác định có các tế bào bất thường hay không để có phương án phối hợp điều trị trị tiếp.
Theo các bác sỹ, tràn dịch muộn sau đặt túi ngực là một biến chứng tương đối hiếm gặp trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Tuy nhiên, mỗi năm Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cũng thường tiếp nhận hai đến ba ca biến chứng sau phẫu thuật thẩm mỹ từ các nơi chuyển đến. Vấn đề các bác sỹ lo lắng ở đây không phải là nguy cơ vỡ túi ngực, vì túi ngực thường rất bền chắc nên hiếm khi có thể bị vỡ như thông tin trên một số báo hay lời đồn đại, mà hiện tượng tràn dịch với số lượng lớn này có thể là dấu hiệu của nguy cơ có tế bào lạ xung quanh lớp bao túi.
Các chuyên gia về tạo hình thẩm mỹ thế giới khuyến cáo:
- Các bệnh nhân khi đi có ý định phẫu thuật nâng ngực cần phải tìm hiểu thông tin kỹ càng trực tiếp với phẫu thuật viên về bệnh viện, bác sỹ mổ, kỹ thuật mổ, đường mổ. Các bác sĩ cũng phải tư vấn kỹ càng cho khách hàng đầy đủ về các ưu điểm, nhược điểm của từng loại túi ngực sẽ đặt trong người bệnh nhân.
- Với những bệnh nhân đã phẫu thuật nâng ngực rồi, với loại túi nhám to hoặc bọc polyurethane nếu như không có triệu chứng gì bất thường, không có hiện tượng bao xơ co thắt hoặc là tràn dịch lớn quanh túi thì không cần thiết phải thay túi, chỉ cần khám và kiểm tra định kỳ.
- Khi có các biểu hiện bất thường, ví dụ một bên ngực sưng to hơn gấp nhiều lần so với bên đối diện hoặc ngực trở nên cứng, chắc, méo mó, sờ thấy u cục dưới da thì cần đến khám tư vấn tại các trung tâm có các chuyên gia nhiều kinh nghiệm, có đầy đủ trang thiết bị máy móc siêu âm, cộng hưởng từ độ phân giải cao, giải phẫu bệnh để được chẩn đoán sớm, xử lý kịp thời theo sát phác đồ mới nhất của thế giới, đảm bảo kết quả cả về sức khỏe và thẩm mỹ.