Bác sỹ Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Yên Bái khám và điều trị cho bệnh nhân. Ảnh minh họa: Đinh Thùy/TTXVN
Dự án USAID Hỗ trợ chấm dứt bệnh lao trong khuôn khổ hợp tác giữa Tổ chức Family Health International (FHI 360 - Tổ chức Sức khỏe gia đình quốc tế) và Chương trình chống Lao Quốc gia đang triển khai hoạt động phát hiện, điều trị và dự phòng lao, hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030.
Dự án được triển khai tại 7 địa phương trọng điểm của USAID với các sáng kiến và các mô hình tiếp cận mới, cùng mục tiêu tăng tỷ lệ phát hiện lao và lao tiềm ẩn; điều trị hơn 90% người phát hiện và đảm bảo điều trị thành công cho ít nhất 90% tổng số bệnh nhân lao.
Trong 11 tháng triển khai, dự án đã tiến hành sàng lọc lao áp dụng Chiến lược 2X cho các nhóm nguy cơ cao tại cơ sở y tế và cộng đồng bằng việc chụp X-quang ngực; nếu X-quang bất thường nghi lao sẽ được lấy mẫu làm xét nghiệm GeneXpert chẩn đoán lao. Đồng thời, dự án sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ đọc phim X-quang trong các chiến dịch cộng đồng giúp tăng hiệu suất phát hiện ca bệnh.
Chiến lược 2X đã mang lại hiệu quả cao với tỷ lệ phát hiện lao đạt 1.216/100.000 X-quang tại cộng đồng và cơ sở y tế. Thành công trên có được nhờ vào việc dự án đã thực hiện các mô hình linh hoạt khác nhau giúp tăng cường, hỗ trợ phát hiện ca lao và lao tiềm ẩn, đặc biệt trong bối cảnh ảnh hưởng của dịch COVID-19.
Dự án phối hợp phát hiện lao tại cơ sở y tế và cộng đồng, lồng ghép sàng lọc lao vào quy trình khám, chữa bệnh thường qui tại cơ sở y tế; kết hợp phát hiện lao hoạt động cùng với lao tiềm ẩn để giúp tối ưu hóa nguồn lực.
Trong quá trình triển khai, việc hỗ trợ kỹ thuật giữa các tuyến Trung ương (Chương trình chống Lao Quốc gia và dự án), tỉnh, huyện được thực hiện chặt chẽ; kết quả triển khai được rà soát, phân tích thường xuyên và điều chỉnh linh hoạt qui trình, hoạt động đã đảm bảo dự án được triển khai hiệu quả.
Đặc biệt, sự vào cuộc của các cấp, ngành trong và ngoài hệ thống lao; từ cán bộ y tế tỉnh, huyện, xã, thôn/bản, bệnh viện đa khoa và trung tâm y tế huyện đến chính quyền địa phương…là các yếu tố quan trọng để thực hiện thành công hoạt động phát hiện bệnh lao, lao tiềm ẩn tại cộng đồng và cơ sở y tế.