Tại giao ban trực tuyến triển khai công tác phòng chống dịch COVID-19 của Bộ Y tế với các địa phương ngày 13/10, quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đánh giá: "Hiện đã 41 ngày Việt Nam không ghi nhận ca mắc COVID-19 mới trong cộng đồng; tuy nhiên, nguy cơ dịch xâm nhập luôn thường trực và có thể gây bùng nổ dịch bất cứ lúc nào, bất cứ thời điểm nào. Dự báo mùa đông năm nay, cuộc chiến chống COVID-19 sẽ rất khốc liệt. Đặc biệt, trong bối cảnh nhiều quốc gia đã phát hiện ca bệnh xâm nhập trở lại và lây nhiễm ra cộng đồng”.
Hiện nay là thời điểm quan trọng để Việt Nam chuẩn bị và triển khai tất cả các biện pháp cần thiết để chống dịch. Đến nay, chưa có bất cứ đánh giá nào đầy đủ của các nước trên thế giới về dịch COVID-19. Tuy nhiên, có thể thấy chúng ta đang gặp khó khăn trong cuộc chiến chống dịch, trong khi nhiều dự báo cho thấy, dịch có thể kéo dài tới cuối năm 2021 mới hết. Vì vậy, luôn phải trong tâm thế sẵn sàng đương đầu chiến đấu với dịch.
“Các địa phương tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, vì nguy cơ xâm nhập dịch vào Việt Nam rất cao. Cần phải chuẩn bị kịch bản ứng phó với tình huống xấu nhất trong mùa đông xuân năm nay, nếu không sẽ khó có thể đối phó”, quyền Bộ trưởng nhấn mạnh.
Các chuyên gia cũng cho rằng, để chủ động ứng phó, các địa phương cần phải rà soát lại tất cả các kịch bản phòng chống dịch. Về nguyên tắc, Việt Nam vẫn giữ 5 nguyên tắc là ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng dập dịch và điều trị hiệu quả. Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay, quan trọng nhất là phát hiện, ngăn không cho dịch từ bên ngoài xâm nhập vào Việt Nam và tiếp tục giám sát, phát hiện các ca bệnh. Nếu tăng cường các hoạt động càng sớm, việc triển khai các biện pháp chống dịch càng hiệu quả.
Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương rà soát lại tất cả các kịch bản phòng chống dịch. Kịch bản phải đề cập đến tình huống dịch nếu xảy ra tại bệnh viện thì sẽ có phương án xử lý như thế nào? Vừa qua, dịch bùng phát ở Đà Nẵng là một bài học. Tuy nhiên, Đà Nẵng là địa phương có nhiều cơ sở khám chữa bệnh, có điều kiện để thành lập bệnh viện dã chiến nhanh, nhưng nếu dịch xảy ra ở một địa phương của miền núi thì sẽ có phương án cụ thể ra sao cần được đưa ra cụ thể.
Theo đó, Sở Y tế các địa phương phải đưa ra phương án ứng phó với các tình huống cụ thể như: Dịch COVID-19 xảy ra tại một nhà máy với mấy chục nghìn công nhân, xảy ra tại cộng đồng dân cư… Phương án ứng phó phải bao gồm các biện pháp khoanh vùng ngay, truy vết lập tức, cách ly nhanh chóng triệt để...
“Bộ Y tế sẽ lo máy thở, nhưng không thể lo từng cán bộ sử dụng máy thở cho địa phương, do đó các địa phương phải tổ chức tập huấn chuyên môn ngay về sử dụng máy thở cho cán bộ. Các địa phương cũng phải chuẩn bị ngay cơ sở điều trị”, quyền Bộ trưởng cho biết.
Cũng theo quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, thời điểm này, việc ngăn chặn dịch từ bên ngoài vào rất quan trọng, mà đối tượng cần đặc biệt quan tâm là chuyên gia nước ngoài, người hồi hương, người nhập cảnh. Vừa qua, có những địa phương triển khai tốt, tuy nhiên có nhiều địa phương còn lơ là, buông lỏng và không kiểm soát tốt người nhập cảnh, nhất là những trường hợp cách ly tại cơ sở lưu trú. Công tác cách ly đã được hướng dẫn cụ thể, tuy nhiên vẫn có những địa phương không thực hiện đúng hướng dẫn này. Chỉ cần một trường hợp nhiễm bệnh thì lây lan sẽ gia tăng theo cấp số nhân trong cộng đồng.
Do đó, Bộ Y tế đề nghị ngành y tế các địa phương, nhất là các địa phương có cửa khẩu, cần phối hợp với biên phòng giám sát, quản lý chặt chẽ người nhập cảnh, người nào cách ly tại cơ sở tập trung, người nào cách ly tại cơ sở lưu trú. Đồng thời, giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương, chính quyền cơ sở, y tế cơ sở trong công tác giám sát, lấy mẫu xét nghiệm kịp thời và theo dõi sau cách ly.
Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương chủ động tăng cường đầu tư, nâng cao năng lực xét nghiệm. Đồng thời yêu cầu cầu các cơ sở y tế phải thực hiện nghiêm việc xét nghiệm, đặc biệt xét nghiệm các đối tượng nguy cơ để tránh bỏ lọt, nếu cơ sở nào không có đủ năng lực xét nghiệm thì lấy mẫu, gửi nơi đủ điều kiện thực hiện.
Trong công tác chống dịch, Bộ Y tế cũng lưu ý các địa phương về công tác truy vết, kiên quyết cách ly tập trung bắt buộc tất cả các trường hợp F1 và là yếu tố “sống còn” trong chống dịch. Bên cạnh đó các địa phương cần làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân thành lập các tổ phòng chống dịch dựa vào công đồng, tập huấn để chuẩn bị sẵn lực lượng khi dịch xảy ra thì ngay lập tức huy động các tổ này để phát huy vai trò chống dịch.