Trưởng đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam Naomi Kitahara phát biểu. Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN
Trao đổi với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN), bà Naomi Kitahara nhấn mạnh tỷ lệ sản phụ tử vong ở Việt Nam đã giảm đáng kể trong vòng ba thập kỷ qua và hiện chỉ còn 46 ca tử vong/100.000 trẻ sinh sống.
Từ năm 2015, Việt Nam đã hoàn thành Mục tiêu số 5 về Tăng cường sức khỏe bà mẹ (MDG5), một trong 8 Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc. Mục tiêu số 5 đề ra tiêu chí giảm 3/4 số tử vong mẹ trong giai đoạn 1990-2015. Với việc hoàn thành mục tiêu nói trên, Việt Nam nằm trong số 6 quốc gia đi đầu thế giới hoàn thành Mục tiêu số 5.
Bà Naomi Kitahara cho biết Quỹ Dân số Liên hợp quốc luôn đồng hành cùng Việt Nam trong công tác đảm bảo và tăng cường sức khỏe sinh sản cho phụ nữ. Tháng 9/2021, UNFPA cùng Công ty Dược phẩm sinh học đa quốc gia Merck Sharp & Dohme-MSD HH và Quỹ MSD cho các bà mẹ (MSD for Mothers) khởi động một dự án nhằm giảm thiểu tỷ lệ sản phụ là người dân tộc thiểu số tử vong khi sinh nở, với số tiền tài trợ hơn 2 triệu USD và sẽ được thực hiện tới tháng 6/2024.
Đây là một trong những sáng kiến quan trọng nhất nhằm giảm tỷ lệ tử vong ở các sản phụ dân tộc thiểu số sinh sống tại 6 tỉnh thuộc khu vực trung du-miền núi phía Bắc và Tây Nguyên, thông qua can thiệp chăm sóc sức khỏe từ xa bằng ứng dụng internet để cải thiện chất lượng cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản tại vùng sâu, vùng xa.
Mục tiêu của dự án nhằm tăng cường khả năng tiếp cận sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản toàn diện, có chất lượng, tự nguyện cho đồng bào dân tộc thiểu số; nâng cao năng lực quản lý cấp cứu sản khoa ở các khu vực miền núi; xây dựng mạng lưới nữ hộ sinh thôn, bản ở các vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, bên cạnh lồng ghép các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch COVID-19.
Bên cạnh đó, bà Naomi Kitahara cũng hoan nghênh những nỗ lực thực hiện bình đẳng giới được triển khai toàn diện tại Việt Nam, góp phần xóa bỏ định kiến giới, nâng cao giá trị của phụ nữ và trẻ em gái.
Việt Nam tham gia nhiều công ước quốc tế về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ, đồng thời triển khai thực hiện các văn bản pháp luật, chính sách trong lĩnh vực này, trong đó có Luật Bình đẳng giới được Quốc hội thông qua năm 2006.
Bà Naomi Kitahara cũng đánh giá cao thành tựu bình đẳng giới Việt Nam đạt được trong đời sống chính trị, với tỉ lệ nữ đại biểu Quốc hội khóa XV đạt 30,26%, so với 26,72% của nhiệm kỳ trước. Bên cạnh đó 65,3% phụ nữ ở độ tuổi lao động tham gia vào thị trường việc làm, tỷ lệ tương đương với ở nam giới với 73,3% và ở mức cao so với trung bình của nhiều khu vực.
Mô hình “Cô đỡ thôn, bản” đã góp phần hoàn thiện mạng lưới chăm sóc sức khỏe sinh sản của tỉnh Điện Biên. Ảnh tư liệu: Dương Ngọc/TTXVN
Theo Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc, vai trò phụ nữ Việt Nam trong xã hội đang thay đổi rõ rệt. Quá trình hiện đại hóa và thành quả của công nghệ thông tin mang lại nhiều cơ hội cho phụ nữ và trẻ em gái tại Việt Nam. Phụ nữ Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế của mình và đạt được nhiều thành công trên mọi lĩnh vực từ xã hội đến kinh tế, chính trị.
Tuy nhiên, bà Naomi Kitahara cũng khuyến cáo Việt Nam cần nỗ lực hơn nữa để giải quyết vấn đề bạo lực giới và mất cân bằng giới tính khi sinh; hỗ trợ hơn nữa phụ nữ vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục, đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19.
Bà Naomi Kitahara cho biết Quỹ Dân số Liên hợp quốc đang phối hợp với các bộ, ngành, Quốc hội Việt Nam và các tổ chức khác nhằm thúc đẩy bình đẳng giới, đặc biệt trong việc ngăn chặn bạo lực trên cơ sở giới và các hành vi có hại khác, cũng như đảm bảo dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản.
Trong suốt một thập kỷ qua, Quỹ Dân số Liên hợp quốc đã phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong việc thực hiện Luật Phòng chống bạo lực gia đình và Luật Bình đẳng giới. Trên cơ sở đó, hai luật này được sửa đổi, bổ sung phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.
Quỹ Dân số Liên hợp quốc cũng hỗ trợ thực hiện Điều tra quốc gia lần thứ hai về bạo lực đối với phụ nữ ở Việt Nam, Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019, trong đó có áp dụng công nghệ thông tin và truyền thông tiên tiến nhất. Quỹ Dân số Liên hợp quốc cũng hỗ trợ Việt Nam trong các chiến dịch truyền thông nhằm khuyến khích sự tham gia của nam giới và trẻ em trai để phổ biến các thông điệp giới, bên cạnh hợp tác chặt chẽ với khu vực tư nhân như dịch vụ xe buýt, taxi hay các công ty viễn thông để tuyên truyền về bình đẳng giới.
Quỹ Dân số Liên hợp quốc cũng hỗ trợ cho phụ nữ và trẻ em gái là nạn nhân của bạo lực giới thông qua chương trình mang tên Ngôi nhà Ánh Dương. Cho tới nay đã có 2 trung tâm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái được thành lập tại Quảng Ninh và Thanh Hóa. Dự kiến 6 trung tâm khác sẽ được thiết lập ở Việt Nam trong 5 năm tới.
Bà Naomi Kitahara khẳng định Quỹ Dân số Liên hợp quốc sẽ tiếp tục hành động để Việt Nam trở thành một quốc gia tiềm năng đối với phụ nữ và trẻ em gái với thông điệp “Là con gái để tỏa sáng”.