Gần 2 tuần qua, lưu lượng các loại phương tiện xe ô tô, xe khách đông hơn rất nhiều trên tuyến quốc lộ 7 (đi cửa khẩu Nậm Cắn, biên giới Việt- Lào) đoạn qua trung tâm thị trấn Anh Sơn (Nghệ An). Người dân từ khắp mọi miền Tổ quốc tìm về Nghĩa trang quốc gia Việt - Lào để tổ chức các hoạt động tri ân, tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ, chuyên gia Việt Nam hi sinh tại nước bạn Lào. Các xe mang biển số của Thanh Hóa, Nghệ An, Thái Bình, Thái Nguyên, Hà Nội, Hải Dương, Tuyên Quang, Hải Phòng… Mỗi người đến đây đều mang theo những bó hoa cúc vàng, nén nhang, thành tâm, kính cẩn khấn nguyện trong Nhà tưởng niệm Bác Hồ và các anh hùng liệt sỹ. Sau đó, mọi người đi qua câu cầu đá bắc qua hồ sen, nhẹ bước trên trục hành lễ, đi qua bậc tam cấp để lên tượng đài chính dâng hương, dâng hoa rồi thắp hương tại những ngôi mộ.
Nơi đây có gần 11.000 anh hùng, liệt sỹ an nghỉ. Trong sáng sớm ban mai của những ngày tháng 7, khói hương bay lên, hòa quyện trên các tán cây trong khuôn viên nghĩa trang càng tạo thêm cảm giác linh thiêng và thành kính. Những ngôi mộ được giữ sạch sẽ, gọn gàng. Tại đài tưởng niệm, những vòng hoa tưởng niệm của các cơ quan, ban ngành, các đoàn khách, gia đình, các cấp hội cựu chiến binh... được sắp đặt ngay ngắn.
Ông Nguyễn Văn Ngọc, Trưởng Ban quản lý Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Việt - Lào cho biết: Ban quản trang có 7 người, đều đã làm việc ở đây rất nhiều năm. Ngày bình thường, mỗi ca trực chỉ bố trí từ 2 - 3 người làm việc. Từ giữa tháng 7 đến nay, lượng người về nghĩa trang dâng hương, tri ân các anh hùng liệt sỹ tăng mạnh, trung bình mỗi ngày có khoảng hàng ngàn lượt người tới thắp hương tưởng niệm. Ban quản trang phải huy động tất cả mọi người để quét dọn, thu gom lá rụng, gỡ cỏ, sửa sang lại bát hương, lọ hoa trên các phần mộ.
Ông Trần Văn Phúc, cựu chiến binh đến từ tỉnh Thái Bình chia sẻ: Nhiều năm qua, mỗi khi đến dịp kỷ niệm Ngày 27/7, ông đều sắp xếp thời gian để cùng thành viên trong gia đình về Nghĩa trang quốc tế Việt - Lào dâng hương, tưởng nhớ đồng đội. Dù quãng đường di chuyển rất xa, hơn 270 km nhưng đến nghĩa trang, thắp những nén nhang thơm tri ân lên các phần mộ, mọi thành viên trong gia đình đều vui vì đã làm được một việc ý nghĩa. Mỗi khi tới đây, ký ức về đồng đội đã anh dũng hy sinh lại được khắc ghi sâu đậm hơn trong tâm trí ông. Sự hy sinh đó của đồng đội càng nhắc nhở ông phải cống hiến nhiều hơn để xây dựng đất nước ngày càng phát triển vững bền, giàu mạnh; luôn là tấm gương cho con, cháu, thế hệ trẻ noi theo.
Anh Bùi Trãi (Quảng Nam) lần đầu tiên đến viếng Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Việt - Lào và cảm thấy rất xúc động và biết ơn các anh hùng, liệt sỹ. Chuyến đi đã hun đúc thêm trong anh tình yêu quê hương, đất nước, hiểu sâu sắc hơn về giá trị của lịch sử, truyền thống, đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Cháu Hoàng Thị Huyền, học sinh lớp 9 Trường Trung học cơ sở Diễn Bích (Diễn Châu, Nghệ An) cho biết: Cháu được nghe bố, mẹ kể về Nghĩa trang quốc gia Việt - Lào nhiều lần nhưng hôm nay mới trực tiếp lên đây để thắp hương tưởng nhớ, tri ân các anh hùng liệt sỹ và tìm hiểu, bổ trợ kiến thức lịch sử, biết ơn sự hy sinh cao cả, to lớn của thế hệ ông, cha.
Nghĩa trang liệt sỹ Việt - Lào được xây dựng năm 1976, nằm giữa trung tâm thị trấn miền núi Anh Sơn (Nghệ An), bên con đường huyết mạch quốc lộ 7 thông thương kinh tế với cửa khẩu Nậm Cắn (biên giới Việt Nam - Lào). Khuôn viên nghĩa trang rộng gần 7ha. Đây là nghĩa trang lớn nhất quy tập phần mộ các liệt sỹ là quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào; đồng thời là nghĩa trang duy nhất ở nước ta mang tên hai quốc gia Việt Nam - Lào. Nơi đây là biểu tượng cho tình đoàn kết thủy chung, son sắt của hai nước Việt Nam - Lào.