Tình trạng tập kết rác thải sinh hoạt nơi công cộng, thậm chí ngay sát Trạm y tế xã Thu Cúc, huyện Tân Sơn (Phú Thọ) diễn ra từ nhiều năm nay đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc khám và chữa bệnh cho nhân dân, gây bất bình trong cán bộ, nhân viên y tế và cả người dân trong xã. Ông Trần Đăng Tiến, thuộc hộ nằm sát bãi rác bức xúc: Gần chục năm nay dân cư khu chợ trung tâm xã phải chịu đựng mùi hôi thối. Ngày mát trời còn đỡ chứ nắng cả khu phải đóng chặt cửa nhà, còn ngày mưa thì nước từ bãi rác rỉ ra đen xì, đặc quánh không ai dám đặt chân. Quanh đây, hầu như ai cũng bị bệnh về đường hô hấp, khó thở, tức ngực.
Các hộ dân đã kiến nghị rất nhiều lần lên chính quyền xã, đề nghị di dời bãi rác nhưng đến nay đống rác thải vẫn nằm yên đó.
Không chỉ ô nhiễm không khí mà ngay cả nguồn nước trong khu vực cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Anh Huân, thuộc một trong những gia đình ở gần bãi rác thải cho biết: Trước kia, nguồn nước sinh hoạt của khu chủ yếu là nước giếng khơi. Vì ở vùng đồi núi, nước khá sạch nhưng khoảng 6, 7 năm trở lại đây do bãi rác chôn lâu ngày phân hủy, ngấm vào nguồn nước nên toàn bộ nước ở các giếng trong khu vực đều có mùi tanh, đóng váng.
“Nhiều hôm gia đình nấu xong nồi canh, nhìn váng nước không dám ăn đành đổ bỏ. Mặc dù nguồn nước bị ô nhiễm như vậy nhưng do không có điều kiện mua máy lọc, làm bể lọc nên hầu như các hộ vẫn phải chấp nhận sử dụng trực tiếp” - anh Huân chia sẻ.
Bác sĩ Hoàng Văn Thực, Trạm trưởng Trạm y tế xã cho biết: Mỗi khi trời nắng to hoặc thay đổi thời tiết, cả trạm xá phải đóng chặt tất cả các cửa bởi mùi hôi thối rất nặng. Khi đốt rác, khói, khí độc cháy từ các loại rác tỏa ra, không thể khám và chữa bệnh cho nhân dân được.
Bác sỹ Thực cho biết thêm: Để khắc phục một phần do ô nhiễm môi trường rác gây ra, Trạm y tế đã xây tường rào rất cao, hy vọng hạn chế được phần nào nhưng cũng không hiệu quả. Nguồn nước phục vụ sinh hoạt cũng bị ảnh hưởng trong khi trạm chưa có điều kiện mua máy lọc nước hoặc xây bể lọc nên việc điều trị bệnh cho nhân dân khó có thể đảm bảo.
Hơn 50% dân số xã Thu Cúc đến khám, chữa bệnh tại đây nên rất mong chính quyền địa phương có kế hoạch di rời bãi rác càng sớm càng tốt.
Những điểm tập kết rác này lẽ ra phải được quy hoạch ở xa khu dân nhưng không hiểu sao, năm 2004 UBND xã Thu Cúc lại quy hoạch khu đất ngay sát Trạm y tế xã, giữa khu dân cư.
Lý giải về vấn đề trên, lãnh đạo xã Thu Cúc cho biết: Bãi rác này đã có từ lâu, người dân cứ mang rác ra đổ, thành ra quen nên quy hoạch luôn bãi rác ở đó. Trước kia bãi rác được đào rất sâu, xử lý theo hình thức chôn lấp nhưng càng ngày lượng rác thải càng nhiều, nên chôn lấp không xuể. Không chỉ người dân xung quanh mà nhiều khu khác trong xã cũng mang rác về đây đổ bừa bãi nên đã dẫn đến ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Ông Hà Văn Khanh, Chủ tịch UBND xã cho biết: Trong quy hoạch xây dựng nông thôn mới, xã đã quy hoạch khu vực để di chuyển bãi rác thải ra khỏi khu dân cư. Tuy nhiên, do vấn đề kinh phí và tìm biện pháp để có thể xử lý an toàn lâu dài nên chưa thể thực hiện được ngay. Chính quyền xã cũng đã nhận được đơn đề nghị của bà con và sẽ có phương án giải quyết trong thời gian sớm nhất.
Trong khi chờ các cấp, các ngành giải quyết thì những người dân nơi đây vẫn đang phải ngày đêm sống chung với nạn ô nhiễm môi trường.
Tạ Văn Toàn