Phòng chống ma túy đá: Cần sự quan tâm của gia đình

Đối tượng nghiện ngày càng trẻ hóa

Ông Vũ Thành Phương, Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hải Dương (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Hải Dương), cho biết: Nếu như trước kia các đối tượng đến cai nghiện tại đây đều nghiện heroin thì hiện nay 80% trường hợp vào cai là sử dụng ma túy đá, đặc biệt, người nghiện độ tuổi ngày càng trẻ liên tục gia tăng. Đặc biệt, cơ sở vừa tiếp nhận một học viên tên Đ, chỉ mới 15 tuổi, học lớp 9 nhưng đã nghiện ma túy khá lâu.

Bác sỹ Nguyễn Hồng Quân, Phó trưởng phòng y tế và phục hồi sức khỏe (Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hải Dương), chia sẻ, học viên này mới vào điều trị tự nguyện. Qua thăm khám ban đầu các bác sỹ biết học viên này bắt đầu sử dụng cần sa (tài mà), rồi dùng cỏ Mỹ, sau một thời gian sử dụng ma túy đá để thỏa mãn cơn nghiện. Tuy nhiên, triệu chứng, biểu hiện của người sử dụng ma túy đá không như sử dụng heroin nên gia đình khó phát hiện ra. Chỉ đến khi học viên trên thường xuyên gọi điện cho bố mẹ dặn là khi ra đường nhớ mang theo dao và tỏi vì có nhiều ma (do ảo giác) thì gia đình mới để ý, theo dõi và phát hiện ra để đưa đi điều trị cai nghiện.

Hiện cơ sở đang điều trị cho học viên tên L, 33 tuổi, quê ở Thanh Hà (tỉnh Hải Dương) nghiện ma túy từ năm học lớp 9 và được gia đình đưa đi cai nhiều lần. Lúc đầu, L sử dụng heroin sau đó nghe bạn bè nói dùng ma túy đá để cai heroin nên lại càng nghiện nặng hơn.

L tâm sự: Do bố mẹ tập trung làm ăn, không quan tâm nên em theo bạn bè vướng vào nghiện ma túy lúc nào không hay.

Trước đó, Trung tâm tư vấn và điều trị nghiện ma túy (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Hải Dương) cũng tiếp nhận, điều trị cho P.T.Đ. Nếu không được cán bộ Trung tâm giới thiệu thì không ai nghĩ cháu cũng là một học viên cai nghiện. Thư sinh, trắng trẻo, mới bước sang tuổi 15, đang là học sinh của một Trường Trung học cơ sở ở Hà Nội nhưng Đ đã sớm vướng vào ma túy. Đó là hậu quả của việc đua đòi bạn bè, ham mê điện tử và những đêm bỏ nhà để "cày" game tại các quán internet, Đ được bạn game cho dùng ma túy đá, sau đó càng lún sâu vào con đường nghiện ngập.

Ông Vũ Thành Phương, Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hải Dương, cho biết: Nhiều người ngộ nhận ma túy đá không gây hại, gây nghiện như heroin bởi không gây ra cơ chế “đói” thuốc (ở giai đoạn đầu người nghiện heroin cứ sau 18 đến 24 tiếng là phải sử dụng lại còn người nghiện ma túy đá thì từ sau 36 đến 72 tiếng mới có nhu cầu sử dụng lại hoặc có thể sử dụng không liên tục). Người sử dụng ma túy đá gây kích thích thần kinh rất lớn, cơ thể sau khi sử dụng sẽ dẫn tới kiệt sức và buồn ngủ.

Trên thực tế, ma túy tổng hợp có khả năng gây nghiện cao hơn so với ma túy truyền thống. Người sử dụng ma túy đá nếu muốn cai nghiện phải mất thời gian dài, tỷ lệ thành công thấp bởi ma túy đá gây ảnh hưởng rất lớn, tổn thương vĩnh viễn đến não bộ. Quan trọng hơn, ma túy đá gây độc tính đối với não. Việc sử dụng ma túy đá lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc nhưng dần dần sẽ dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh thực sự.

Một trong những phản ứng phụ thường xảy ra với người dùng ma túy đá là hiện tượng ảo thính tức là lúc nào cũng thấy tiếng động rất lạ trong tai hoặc nghe thấy người nào đó đang nói, sai khiến mình làm một điều gì đó. Hay hiện tượng khác nghiêm trọng hơn là ảo giác, tức lúc nào cũng ám ảnh có người muốn giết mình hay nghe thấy tiếng xui khiến làm điều ác. Hiện nay đã có nhiều vụ thảm án, tai nạn giao thông nghiêm trọng do các đối tượng sử dụng ma túy đá bị các phản ứng này gây ra.

Cần sự quan tâm của gia đình

Thời gian gần đây cơ quan chức năng liên tục bắt giữ các vụ mua bán, vận chuyển ma túy đá với số lượng lớn như: Chiều 15/4, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) chủ trì, phối hợp với cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh khám xét tại nhà số 7 (ngõ 161, đường Phùng Chí Kiên, phường Hà Huy Tập, thành phố Vinh, Nghệ An) bắt bốn đối tượng và thu giữ 600 kg ma túy đá đựng trong 30 thùng loa. Ngày 17/4, Công an Nghệ An thu giữ 700 kg ma túy đá do một nhóm đối tượng vứt trong các bao tải ở cạnh đường, khu vực cánh đồng muối xã Quỳnh Thuận, huyện Quỳnh Lưu và bỏ chạy. Đến nay Công an đã bắt giữ được bốn đối tượng và đang tiếp tục mở rộng điều tra.

Việc liên tục bắt giữ các vụ vận chuyển, mua bán ma túy đá với số lượng lớn, cùng nhiều vụ thảm án do những đối tượng nghi sử dụng ma túy đá gây ra thời gian qua cho thấy tình hình sử dụng, mua bán ma túy đá đang diễn biến phức tạp. Các đối tượng sử dụng ma túy đá ở nhiều lứa tuổi, đặc biệt là người trẻ sử dụng ma túy đá ngày càng lớn.

Theo tìm hiểu của cán bộ Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hải Dương, các đối tượng trẻ tuổi vào cai nghiện ma túy đá tại Trung tâm có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu là do gia đình chưa quan tâm. Một số gia đình khá giả, cha mẹ quá lo làm ăn nên không thường xuyên gần gũi, bảo vệ, chăm sóc con em mình... Đơn cử trường hợp học viên Đ. Được biết, gia đình Đ có điều kiện ở Hà Nội. Mỗi ngày bố mẹ cho Đ từ 200.000 đến 300.000 đồng để tiêu vặt. Đ cũng thường xuyên xin tiền đi học thêm, mua đồ dùng và mọi nhu cầu của em đều được đáp ứng ngay. Có tiền trong tay, lại không bị bố mẹ quản lý chặt chẽ nên Đ không còn ý chí phấn đấu và tìm đến ma túy là cách để Đ có được sự phấn khích, vui vẻ. Bắt đầu từ những điếu tài mà (cần sa), Đ dần sử dụng cỏ Mỹ, rồi ma túy đá để thỏa mãn nhu cầu ngày càng tăng của mình. Đ nghiện ma túy nhưng bố mẹ, gia đình mãi về sau mới phát hiện ra.

Ông Vũ Thành Phương, Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hải Dương, chia sẻ: Giới trẻ lạm dụng ma túy đá chỉ để tìm cuộc vui tạm thời, nhất là đạt được sự lâng lâng trong cảm giác mà thực chất là ảo giác. Nhờ ảo giác mà các bạn trẻ cảm thấy hưng phấn, mê mẩn không còn phải suy nghĩ lo lắng gì nữa.

Đặc biệt, người dùng thuốc phiện, heroin khi lên cơn nghiện sẽ có những biểu hiện dễ nhận biết như: vật vã, sùi bọt mép, ngáp vặt, ngứa.. Tuy nhiên, với người nghiện ma túy đá thì rất khó phát hiện vì không có biểu hiện khác thường. Chỉ người có chuyên môn mới nhận thấy qua những biểu hiện mơ hồ. Ví dụ, người ngáo đá có thể rất hoạt ngôn, nói nhiều nhưng nghe kỹ câu chuyện của họ, bạn lại không thấy logic nên các gia đình phải hết sức quan tâm, chú ý đến con em của mình.

Khi các gia đình phát hiện con, em mình vướng vào ma túy đá thì phải đưa ngay đến các trung tâm, cơ sở cai nghiện để tránh cám dỗ từ những đối tượng xấu trong một khoảng thời gian nhất định. Từ đó, những người nghiện sẽ sớm được phục hồi về cơ thể và não bộ, ông Vũ Thành Phương khẳng định.