Xin ông cho biết công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, bảo hiểm y tế (BHYT) gia đình trên địa bàn trong năm 2023, trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn hiện nay?
Trong thời gian qua, việc phát triển BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên địa bàn có những thuận lợi như: Nhận thức của người dân đã được nâng lên, họ coi chính sách BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình là rất thiết thực khi về già, khi ốm đau, bệnh tật.
Ông Bùi Văn Hoàng, Phó Giám đốc phụ trách Bưu điện Hà Nội.
Nhiều doanh nghiệp không có việc làm, lao động nghỉ việc được Bưu điện tư vấn lại chuyển sang đóng BHXH tự nguyện.
Bên cạnh đó, đại lý thu từ xã phường chuyển sang được Bưu điện hướng dẫn, đôn đốc tích cực truyền thông chính sách BHXH tự nguyện.
Sự chỉ đạo sát sát, quyết liệt của lãnh đạo Bưu điện Hà Nội, các đơn vị trực thuộc và sự nhiệt tình, trách nhiệm của nhân viên thu bưu điện đã đạt những kết quả đáng ghi nhận như: Phát triển mới BHXH tự nguyện được 25.000 lượt mới; BHYT đạt 120.000 người mới. Thu tái tục BHXH tự nguyện đạt 160.000 lượt; BHYT đạt 1 triệu lượt tái tục. Đáng chú ý, số lượng người tham gia BHXH tự nguyện tăng hơn 30% so với năm trước.
Về khó khăn, có thể thấy như: Nhiều lao động tự do tạm dừng đóng vì thu nhập giảm sút, không ổn định do không có việc làm. Thời gian gian đóng, tuổi hưởng lương hưu chưa được điều chỉnh giảm. Do đó, nhiều lao động mong muốn giảm thời gian đóng từ 20 năm xuống 15 năm để hưởng lương hưu.
Công tác truyền thông về chính sách BHXH tự nguyện của cơ quan BHXH, chính quyền địa phương chưa có sự đổi mới, chưa có phương án truyền thông tới các tòa nhà chung cư, thực tế rất nhiều người dân lao động tự do, người giúp việc làm ở các tòa nhà chung cư, nhưng Bưu điện không thể tiếp cận để truyền thông.
Ông đánh giá thể nào khi Hà Nội áp dụng một số chính sách đặc thù hỗ trợ người lao động tham gia BHHX tự nguyện?
Chính sách hỗ trợ người lao động tham gia BHXH tự nguyện của Hà Nội được coi là động lực chính, giúp số người tham gia BHXH tự nguyện tăng hơn 30%.
Giao dịch làm thủ tục BHXH.
Chính sách hỗ trợ đóng theo Nghị quyết số 03/2022/NQ-HĐND ngày 6/7/2022 đã góp phần giảm gánh nặng tài chính khi đóng tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, từ ngày 1/7/2022 đến hết ngày 31/12/2025, người dân có hộ khẩu thường trú trên địa bàn Hà Nội tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ thêm mức đóng như sau: Hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHXH tự nguyện đối với người thuộc hộ nghèo; Hỗ trợ thêm 25% mức đóng BHXH tự nguyện đối với người thuộc hộ cận nghèo; Hỗ trợ thêm 10% mức đóng BHXH tự nguyện đối với các đối tượng khác".
Tính chung mức hỗ trợ theo quy định của trung ương và thành phố, thành viên tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo trên địa bàn Hà Nội được hỗ trợ 60% mức đóng; thuộc hộ cận nghèo được hỗ trợ 50%; các đối tượng khác được hỗ trợ 20%. Đây là khoản hỗ trợ đóng cao.
Bên cạnh chính sách đặc thù, Bưu điện và ngành BHXH Hà Nội đã áp dụng những hình thức tuyên truyền như thế nào đối với từng đối tượng cụ thể, thưa ông?
Trong năm qua, Bưu điện Hà Nội vận dụng nhiều biện pháp để hỗ trợ nhắc nhở khách hàng nộp phí tái tục: Telesale; nhắn tin.
Bưu điện Hà Nội phối hợp với cơ quan BHXH Hà Nội tổ chức 04 buổi lễ ra quân tuyên truyền chính sách BHXH TN, BHYT HGĐ trên phạm vi toàn Hà Nội nhân các sự kiện lớn: Kỷ niệm tháng thanh niên; BHXH toàn dân; ngày Bảo hiểm y tế và tháng đại đoàn kết toàn dân.
Bưu điện quận, huyện phối hợp với Bảo hiểm xã hội quận huyện tổ chức các buổi tuyền truyền tại địa bàn dân cư, đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà soát từng hộ gia đình để mời tham dự các buổi tuyên truyền vào buổi tối và ngày nghỉ.
Tại nhiều điểm thu nhân viên thu đã lập cá group zalo, facebook để hỗ trợ người dân giải đáp thắc mắc, hỗ trợ tái tục BHXH, BHYT và cung cấp những thay đổi mới nhất của chính sách BHXH, BHYT cho người dân.
Bưu điện đang thí điểm triển khai tư vấn cho người lao động tại các doanh nghiệp sắp chấm dứt hợp đồng lao động chuyển sang đóng BHXH tự nguyện, không nên lấy BHXH 1 lần.
Hiện nay Luật BHXH đang lấy ý kiến sửa đổi. Vậy từ hoạt động thực tế từ cơ sở, về phía Bưu điện Hà Nội có kiến nghị gì để tiếp tục thuận lợi trong việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình?
Từ thực tế vận động phát triển BHXH tự nguyện cho thấy, tỷ lệ đóng hưởng của nam nữ nên bằng nhau, hiện nay cùng đóng tiền và thời gian như nhau nhưng tỷ lệ hưởng của nam ít hơn của nữ 10%. Do đó, vận động lao động nam tham gia khó hơn với lao động nữ.
Đề nghị cơ quan BHXH thường xuyên đổi mới các bài phóng sự, giải đáp thắc mắc, cung cấp cho đại lý truyền thông tại các buổi hội nghị tuyên truyền hoặc lễ ra quân toàn Hà Nội, tạo sự tin tưởng trong người dân.
Chúng tôi cũng đề nghị cơ quan BHXH có văn bản gửi đến chính quyền địa phương các cấp cho phép truyền thông chính sách BHXH, BHYT đến người dân ở các khu chung cư, khu chợ, trung tâm thương mại.
Đề nghị cơ quan BHXH và các doanh nghiệp tạo điều kiện cho Bưu điện truyền thông chính sách BHXH tự nguyện, BHYT tới người lao động, đồng thời đưa ra giải pháp các chương trình cho vay ưu đãi dành cho người lao động để giải quyết những khó khăn trước mắt sau khi chấm dứt hợp đồng lao động, không phải rút BHXH 1 lần.
Xin trân trọng cảm ơn ông!