Nhờ thực hiện hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng mà đời sống của người dân bản Tà Ẻn, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu (Sơn La) đang đổi thay từng ngày. Nhận thức của người dân trong việc bảo vệ rừng được nâng cao, tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng làm nương rẫy, khai thác lâm sản trái phép không còn xảy ra, người dân có thêm việc làm, thu nhập ổn định góp phần xây dựng nông thôn mới.
Nhiều hộ dân được hưởng lợi từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng. Ảnh: Viết Tôn
|
Tà Ẻn là một bản của người dân tộc Xinh Mun ở vùng biên giới Việt - Lào nằm cách trung tâm huyện Yên Châu gần 50 km. Bản có 106 hộ với 386 nhân khẩu, đây là bản đặc biệt khó khăn, với tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới hơn 60%. Những năm trước đây, do nhận thức của người dân trong việc bảo vệ rừng (BVR) chưa được nâng cao, người dân trong bản thường hay vào rừng chặt củi, phá rừng lấn chiếm đất làm nương khiến cho rừng ngày một cằn cỗi. Từ năm 2009, bản Tà Ẻn được thực hiện thí điểm chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR), người dân trong bản đã dần có ý thức hơn trong công tác quản lý BVR.
Sau 3 năm thực hiện Nghị định, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh Sơn La đã giải ngân được 183,193 tỷ đồng trên tổng số 189,743 tỷ đồng kinh phí phải trả cho các chủ rừng. Thu nhập của các chủ rừng, hộ nhận khoán không ngừng tăng lên theo từng năm, do đơn giá chi trả ngày càng cao. Chi trả bình quân cho hộ gia đình năm 2011 - 2012 là 314.000 đồng/hộ, năm 2013 là 608.820 đồng/hộ. Tiền chi trả DVMTR, cùng với các thu nhập khác từ rừng và việc rừng được bảo vệ tốt hơn đã góp phần tạo thêm việc làm, cải thiện sinh kế cho người dân. |
Theo ông Vì Văn Vầu, Bí thư chi bộ bản Tà Ẻn, nhờ chính sách chi trả DVMTR mà người dân trong bản có thêm việc làm, tăng thu nhập. Người dân cũng có trách nhiệm hơn trong việc BVR. Hàng năm bản đã sử dụng một phần số tiền được chi trả từ DVMTR cho cộng đồng để sửa chữa nhà văn hóa, nâng cấp hệ thống kênh mương, xây dựng tuyến đường trong bản… Đến nay phần lớn tuyến đường trong bản đã được nâng cấp đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, nhà văn hóa bản đã được tu sửa lại khang trang, bộ mặt nông thôn mới đang dần được hình thành.
Tổng diện tích rừng của bản Tà Ẻn được chính sách DVMTR chi trả là 539,55 ha, gồm 66 chủ rừng là hộ gia đình, một chủ rừng là cộng đồng bản. Tổng số tiền DVMTR bản Tà Ẻn được chi trả từ năm 2011 - 2013 là hơn 254 triệu đồng, trong đó số tiền của cộng đồng bản là gần 130 triệu đồng. Sau khi nhận được số tiền từ DVMTR cho cộng đồng bản, bản Tà Ẻn đã họp bàn và quyết định dùng số tiền trên để sửa chữa, nâng cấp các công trình công cộng phục vụ dân sinh trong bản.
Ông Vì Văn Vầu nhớ lại: "Sau khi bản nhận được số tiền từ chính sách chi trả DVMTR, cái khó khăn nhất đối với bản là sử dụng số tiền ấy như thế nào. Sau khi bàn đi tính lại và nhận được sự nhất trí cao của các hộ dân trong bản, chúng tôi quyết định sử dụng số tiền trên để tu bổ, xây dựng các công trình công cộng để phục vụ bà con trong bản. Mọi người trong bản đều bỏ công ra để cùng nhau tu sửa hệ thống đường trong bản, đường nội đồng, xây dựng các công trình vệ sinh xử lý rác thải…".
Anh Vì Văn Dũng, một người dân chia sẻ: "Trước kia đường đi lại khó khăn lắm, người dân trong bản ngoài đi làm nương ra thì chẳng biết làm gì nên cái đói cứ bám đuổi quanh năm, suốt tháng. Từ ngày có chính sách chi trả DVMTR, các hộ dân trong bản có thêm việc làm; tăng thu nhập, ý thức của người dân trong công tác BVR được nâng cao, không tự ý vào rừng chặt phá như trước kia nữa. Người dân trong bản đang tập trung phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa mới".
Theo trưởng bản Tà Ẻn Vì Văn Thắm, chính sách chi trả DVMTR là một chủ trương đúng đắn của Nhà nước, không chỉ giải quyết việc làm, thu nhập cho người dân sở tại, mà còn giúp cho rừng được bảo vệ, nạn chặt phá rừng làm nương, nạn săn bắn động vật bừa bãi đã không còn. Đặc biệt, chính nhờ số tiền từ chính sách chi trả DVMTR, bản Tà Ẻn đã nâng cấp, cải tạo lại hệ thống các công trình phục vụ dân sinh, 100% số trẻ trong độ tuổi đều được đến trường, người dân yên tâm phát triển kinh tế từng bước xây dựng nông thôn mới.
Ông Phan Văn Tình, Chủ tịch UBND xã Phiêng Khoài, cho biết: Hiện nay, bản Tà Ẻn đã sử dụng rất tốt số tiền từ dịch vụ môi trường rừng của cộng đồng bản để xây dựng, tu sửa các hệ thống kết cấu hạ tầng phục mục đích dân sinh. Thời gian tới UBND xã sẽ sớm có kế hoạch để nhân rộng mô hình của bản Tà Ẻn ra các bản khác trong xã để Phiêng Khoài sớm cơ bản hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Công Luật