Ngày 21/11, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), Bộ Tư pháp, BHXH Việt Nam phối hợp tổ chức lễ khai trương cơ sở dữ liệu (CSDL) chuyên ngành BHXH và kết nối cơ sở dữ liệu này với hệ thống thông tin quản lý hộ tịch qua Hệ thống kết nối, liên thông các hệ thống thông tin ở Trung ương và địa phương (NGSP) phục vụ liên thông khai sinh, cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi.
Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Anh Tuấn cho biết: Để làm Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số, một trong những việc quan trọng nhất là xây dựng các CSDL tạo nền tảng. Muốn CSDL này phải luôn “sống”, luôn phải được cập nhật; còn nếu không chỉ trong một thời gian ngắn, 3 - 5 tháng sau, toàn bộ hệ thống cơ sở dữ liệu sẽ bị lạc hậu, không còn chính xác..
Cơ sở dữ liệu chuyên ngành BHXH vừa được chính thức khai trương đã được Thủ tướng Chính phủ xác định là 1 trong 6 CSDL quốc gia cần ưu tiên triển khai để tạo nền tảng cho phát triển Chính phủ điện tử, cùng với 5 CSDL quốc gia khác là CSDL quốc gia về dân cư, CSDL đất đai quốc gia, CSDL quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, CSDL quốc gia thống kê tổng hợp về dân số và CSDL quốc gia về tài chính.
Theo BHXH Việt Nam, trong 3 năm qua, ngành BHXH đã triển khai tạo lập, bổ sung và hoàn thiện cơ sở dữ liệu kết nối liên thông đáp ứng nhu cầu quản lý của ngành và chia sẻ, kết nối giữa các bộ, ngành liên quan như thuế, y tế, hải quan, tài chính, lao động thương binh và xã hội... Cơ sở dữ liệu chuyên ngành của BHXH ngoài đáp ứng các yêu cầu nghiệp vụ và phục vụ người dân, doanh nghiệp còn phục vụ cho việc xây dựng CSDL quốc gia về bảo hiểm.
Cụ thể, theo thống kê, CSDL quốc gia về bảo hiểm gồm có: dữ liệu nhân khẩu có hiệu lực đã được cấp mã số trong hệ thống CSDL hộ gia đình tham gia BHYT là hơn 97,4 triệu nhân khẩu; CSDL người tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp do BHXH Việt Nam đang quản lý biến động của 14,9 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, 488.000 người tham gia BHXH tự nguyện, 13,11 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp và 85,24 triệu người tham gia BHYT;
CSDL người hưởng hàng tháng, quản lý thông tin người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng với 3,6 triệu người hưởng được quản lý trong CSDL của BHXH Việt Nam trong đó gồm hưu trí, tử tuất, bệnh nghề nghiệp...; CSDL khám chữa bệnh BHYT với trung bình mỗi năm khoảng 170 triệu lượt khám chữa bệnh. Những cơ sở dữ liệu trên đã giúp ngành BHXH cải cách được thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ, góp phần giúp ngành đạt và vượt nhiều mục tiêu của Quốc hội, Chính phủ đề ra.
Đáng chú ý, để khai thác CSDL chuyên ngành bảo hiểm xã hội, trong năm 2019, Bộ TT&TT đã chủ trì, phối hợp với BHXH Việt Nam, Bộ Tư pháp thực hiện thí điểm việc kết nối, chia sẻ thông tin qua NGSP để kết nối, chia sẻ thông tin đăng ký khai sinh phục vụ cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi theo quy định tại Thông tư liên tịch 05 ngày 15/5/2015 của liên bộ: Tư pháp, Công an, Y tế.
Sau 1 tháng thực hiện thí điểm liên thông dữ liệu tại 13 tỉnh, thành phố gồm Lào Cai, Hải Dương, Hà Giang, Tuyên Quang, Sơn La, Hà Nam..., đã có 15.000 trường hợp trẻ em được liên thông cấp giấy khai sinh và thẻ BHYT. Dự kiến, đến hết năm 2019, sẽ liên thông dịch vụ đăng ký khai sinh, cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi ở tất cả các địa phương trên phạm vi cả nước.
Việc kết nối hệ thống thông tin đăng ký và quản lý hộ tịch (phạm vi đến cấp phường/xã) với cơ sở dữ liệu chuyên ngành BHXH (phạm vi đến cấp quận/huyện) được đánh giá là một bước tiến lớn trong công tác kết nối, liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương so với năm 2018. Theo thống kê của Bộ Tư pháp, trên cả nước hàng ngày có khoảng 8.000 hồ sơ khai sinh cho trẻ em dưới 6 tuổi phát sinh mới có thể chuyển sang BHXH để cấp thẻ BHYT, chiếm hơn 1% số giao dịch hành chính công giữa công dân với cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Anh Tuấn nhận định, việc BHXH Việt Nam khai trương CSDL chuyên ngành và tiên phong cùng Bộ Tư pháp, Bộ Y tế triển khai kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu, liên thông để thực hiện khai sinh, cấp thể BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi sẽ giúp giảm tối đa thủ tục hành chính cho người dân, tiết kiệm chi phí cho cả cơ quan quản lý nhà nước và người dân.
Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng chỉ rõ, vướng mắc nhất hiện nay cũng là vấn đề đang được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm là các cơ quan, đơn vị đã có dữ liệu nhưng “khư khư giữ”, phục vụ cho việc của mình.
Thực trạng này có 2 lý do, một là tính sở hữu của mỗi ngành cao quá và thứ hai là do vấn đề an ninh, bảo mật dữ liệu. Vì chưa có khung pháp lý về chia sẻ dữ liệu nên nhiều cơ quan, đơn vị không dám chia sẻ dữ liệu. Để tạo hành lang pháp lý cho các bộ, ngành, địa phương kết nối, chia sẻ dữ liệu, Bộ TT&TT đang tích cực xây dựng dự thảo Nghị định về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu. Bộ TT&TT cũng sẽ đứng ra làm cầu nối cho các bộ, ngành, địa phương muốn kết nối, chia sẻ dữ liệu qua hệ thống NGSP.