Nhiều người từ nghiện ma túy mà dẫn đến lây nhiễm căn bệnh HIV kèm theo sự bế tắc cùng cực trong cuộc đời. Nhiều gia đình tan nát, đau khổ, khi con cái họ ngập ngụa trong cơn mê sảng mang tên "ma túy". Vào tuổi xế chiều, nhiều ông bố, bà mẹ phải ngậm ngùi, xót xa trong cảnh "đầu bạc tiễn đầu xanh" và coi đó như một cách giải thoát duy nhất cho những đứa con dại dột của mình. Nhưng, trong cơn cùng quẫn tuyệt vọng đó, vẫn có những mảnh đời nghiện ngập, bệnh tật, được giúp đỡ, được cưu mang, dẫn lối… để tìm lại đường về cho cuộc đời mình.
Phóng viên TTXVN thực hiện 5 bài viết với chủ đề "Đường về của những những mảnh đời lầm lạc".
Bài 1: 'Vũng lầy' tăm tối
Xuất thân từ gia đình có bố mẹ là công chức Nhà nước, gia đình nền nếp, con cái được đầu tư học hành, nhưng với bản tính ngỗ nghịch, Nguyễn Việt Dũng (sinh năm 1979, ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) thường xuyên nghỉ học, bỏ nhà đi chơi, đàn đúm với nhóm bạn xấu. Năm 1991, mới 12 tuổi, khi đang lang thang ngoài đường, Dũng được đưa vào Trại giáo dưỡng dành cho thanh thiếu niên. Trở về nhà, Dũng trở nên bất cần và quậy phá hơn. Năm 1994, Dũng 15 tuổi và bắt đầu sử dụng heroin.
Bước sa chân của tuổi trẻ
Anh Nguyễn Việt Dũng (nghiện ma túy 15 năm, nhiễm HIV) đã làm lại cuộc đời nhờ sự giúp đỡ của Trung tâm cơ đốc Đời sống mới.
Bằng chất giọng chầm chậm, đau đáu, Dũng kể lại những ngày tháng tăm tối nhất của cuộc đời mình: "Ngày đó, tôi như một "điểm đen" trong khu tập thể mà tôi sinh sống. Trẻ con trong xóm bị bố mẹ cấm không được chơi bời, giao du với tôi. Thậm chí, có ông bố bà mẹ còn đến gặp tôi và quỳ xuống bảo: "Dũng ơi, cháu đừng rủ con của cô chú đi chơi nữa!". Nhưng khi ấy, tôi không lấy đó làm điều xấu hổ mà tiếp tục hư hỏng, học những mánh khóe lưu manh ngoài đường mang về nghịch ngợm, phá phách. Tôi đã đi ăn cắp, lừa đảo, cướp giật để có tiền thỏa mãn cho những cơn nghiện. Đến năm 1997, tôi bị bắt và bị phạt 18 tháng tù treo về tội gây rối trật tự công cộng".
Những ngày tháng tuổi trẻ sau đó, Dũng tiếp tục cuộc đời trong vòng luẩn quẩn, vào Trung tâm cai nghiện, trở về tiếp tục sử dụng ma túy, tiếp tục trộm cắp, cướp giật, lừa đảo, rồi lại đi cai nghiện… Cho đến năm 1998, trong một lần kiểm tra sức khỏe tại Trung tâm cai nghiện, Dũng phát hiện ra mình bị nhiễm HIV từ lúc nào không hay.
Vào thời điểm đó, căn bệnh HIV chưa có thuốc kháng virus, một người nhiễm HIV bị coi như mang bản án tử hình thường trực bên mình. Bởi vậy, khi biết mình bị nhiễm HIV, Dũng tuyệt vọng, mọi ý thức sống trong anh sụp đổ. Dũng lao vào sử dụng ma túy với suy nghĩ cuộc đời của mình đã chấm dứt rồi, không còn gì để cố gắng. Hồi đó, Dũng đã "tuyên bố" với bố mẹ bằng thái độ bất cần rằng: "Cuộc đời của con coi như hết rồi, con không thể cai nghiện được, bố mẹ chấp nhận sự thật là con nghiện đi". Và hàng ngày, bố mẹ Dũng phải đau xót chứng kiến cảnh con mình hút, chích ma túy, tàn tạ về cả tâm trí và thể xác…mà không có cách nào giải thoát cho đứa con mình dứt ruột đẻ ra. Những ngày tăm tối này như sống trong địa ngục trần gian với Dũng và cả gia đình anh.
Với mỗi người, ma túy có cách xâm nhập và tàn phá khác nhau, nhưng đều cùng chung kết cục là hủy hoại sức khỏe và cuộc sống của người đó. Với Hoàng Việt Anh (sinh năm 1982, ở Quốc Oai, Hà Nội, nghiện ma túy 14 năm, nhiễm HIV từ năm 1999), sử dụng ma túy như một hình thức thể hiện "đẳng cấp" của một thanh niên sành điệu, một "dân chơi", mặc dù ban đầu khi dùng ma túy không thấy có cảm giác gì là cuốn hút cả. Khi nhìn lại, Việt Anh cay đắng thừa nhận: "Lúc mắc nghiện rồi, ma túy kiểm soát tất cả cảm xúc suy nghĩ của mình, khiến mình bị lệ thuộc hoàn toàn. Khi có nó, tinh thần của mình, tâm trí của mình mới cho cảm giác minh mẫn, sáng suốt. Còn không có nó, gần như mình không nghĩ được gì và không làm được gì. Ma túy khiến cho tôi bị trói buộc hoàn toàn trong tâm trí của mình, khiến cho tôi trở nên tuyệt vọng và bế tắc trong cuộc đời của mình".
Bắt đầu nghiện ma túy là khi Việt Anh vừa qua tuổi thiếu niên, đến giờ nhìn lại, thấy mình không được hưởng một chút tuổi thanh xuân nào cả. "Đó là những ngày tăm tối của đời tôi. Đam mê ma túy đã vùi dập, nhấn chìm tất cả các ước mơ, hoài bão tuổi trẻ của tôi" - Việt Anh ngậm ngùi. Vì ma túy, anh trở nên tàn nhẫn và vô cảm. Việt Anh nhớ có lần cùng bạn đi xe máy trên phố Trương Định (Hà Nội), ép vào xe của một cô gái để giật dây chuyền của cô ấy, bán lấy tiền mua ma túy. Giật mãi không đứt dây chuyền, hai xe ngoắc vào nhau làm cô gái ngã, đầu đập xuống đường. Xe của Việt Anh kéo lê cô ấy một đoạn đường, mà Việt Anh và bạn cố tình không dừng lại. Khi giật được dây chuyền, Việt Anh bỏ đi một cách rất thản nhiên, mặc cho nạn nhân còn nằm trên đường, bất tỉnh. "Đó là khoảnh khắc ma túy làm cho mình có những hành động rất vô nhân tính" - Việt Anh chua xót thừa nhận.
Khi lên cơn thèm ma túy, người nghiện bất chấp nhân cách, bất chấp luân thường đạo lý, coi thường pháp luật để có tiền mua ma túy. Nguyễn Xuân Thành (sinh năm 1982, trú tại Thanh Xuân, Hà Nội, nghiện ma túy 12 năm) lấy trộm gạo bán hàng của mẹ, lừa nhổ tóc cho bà nội để tháo trộm khuyên tai, xông vào trụ sở Công an phường để lấy trộm ấm siêu tốc, thậm chí còn lấy tiền mua sữa cho con mới sinh để đi mua ma túy. Đến khi thỏa mãn cơn thèm ma túy đá rồi, Thành bị ảo giác, bị "ngáo đá" đến độ nói một mình, cười một mình suốt đêm, mất kiểm soát, tự muốn hủy hoại bản thân, mặc váy của mẹ đi khắp nhà, lúc nào cũng hoang mang, lo sợ, nhìn mọi người xung quanh ai cũng giống công an như đang muốn đến bắt Thành…
Ba lần tự tử bất thành
"Đau khổ vì nghiện ngập, bệnh tật, cuộc sống tiếp nối vòng luẩn quẩn nghiện, cai nghiện, về lại nghiện, rồi lại đi cai nghiện… nhiều lúc nghĩ quẩn tôi chỉ muốn kết liễu cuộc đời để tự giải thoát, để mình không còn phải chịu đựng đau đớn, khổ sở nữa" - Nguyễn Việt Dũng nhớ lại quá khứ kinh hoàng của mình với những ba lần tự tìm đến cái chết nhưng không thành.
Một buổi sinh hoạt nhóm của anh em tại Trung tâm cơ đốc Đời sống mới.
Lần đầu tiên, lúc đó, Dũng được bố mẹ đưa về quê ở Ninh Bình để tự cai nghiện ma túy. Những ngày đầu, khi cơ thể Dũng chưa làm quen với việc không có ma túy, cơn vật vã thèm thuốc ập đến làm cho cả cơ thể đau đớn. Đau đớn đến nỗi Dũng cảm thấy mình không còn đủ sức để chịu đựng được nữa và bắt đầu nghĩ đến cái chết để mong sao sớm chấm dứt được cảnh chịu đựng khổ sở đó. "Nằm ở trong nhà, nghe thấy tiếng xe ô tô chạy ngoài đường, lúc đó trong đầu, tôi nghĩ đến hình ảnh tôi sẽ tự kết liễu cuộc sống của mình bằng cách ra ngoài đường và lao đầu vào chiếc xe đó. Nhưng khi ra đến nơi, đối diện với cái chết, tôi lại sợ hãi và không đủ dũng cảm để có thể lao đầu vào chiếc xe đang chạy đó" - Dũng kể lại với sự kinh sợ in hằn lên ánh mắt.
Sau lần đó, Dũng tiếp tục chịu đựng thêm vài ngày nữa, cơn nghiện dần qua đi. Cơ thể của Dũng từng ngày được phục hồi, những cơn đau đớn giảm hẳn. Một tháng sau, Dũng cắt được cơn nghiện.
Hết một tháng, Dũng trở về Hà Nội. Mới bước chân về nhà, Dũng đã gặp ngay những "bạn nghiện" của mình. "Mặc dù vừa mấy ngày trước, tôi tự nhủ khi quay về Hà Nội lần này sẽ cố gắng không sử dụng lại ma túy. Nhưng khi nhìn thấy những người bạn đó, trong tôi trỗi dậy sự thèm khát ma túy. Sự cám dỗ của ma túy lớn hơn sự quyết tâm của tôi và tôi không vượt qua được chính mình. Tôi lại tiếp tục cùng bạn bè hút chích ma túy, cùng đi làm những điều xấu xa để kiếm được nhiều tiền thỏa mãn cho cơn nghiện của tôi" - Dũng cười, nụ cười tự mỉa mai.
Nhớ lại lần thứ hai của cuộc đời mình thoát khỏi "tử thần", Dũng tâm sự: "Có những hôm đi cả ngày không trộm cắp, cướp giật được cái gì, không có tiền mua ma túy. Lúc đó, tôi cảm thấy rất khổ sở, vật vã, không còn muốn sống nữa… Khi "xoay" được tiền, tôi quyết định dùng ma túy quá liều với suy nghĩ mình sẽ được ngủ một giấc thật sâu và không bao giờ tỉnh lại nữa". Nhưng rồi, số phận "không nỡ" buông tay với Dũng. Sau khi sử dụng một lượng ma túy lớn gấp nhiều lần so với liều thông thường, Dũng bất tỉnh. Không rõ bất tỉnh trong bao lâu, Dũng chỉ thấy sáng hôm sau mình lại tỉnh dậy.
Thêm lần thứ ba, Dũng tiếp tục sử dụng ma túy quá liều để tự kết liễu cuộc đời mình, nhưng cũng bất thành giống như 2 lần trước. "Từ đó, tôi càng chán chường vì thấy mình không thể vượt qua được sự cám dỗ của ma túy, tôi tiếp tục tìm đến ma túy để trấn an cho tinh thần của tôi. Càng ngày, tôi càng lún sâu vào ma túy" - Dũng cay đắng nói.
Giống như Dũng, anh Tạ Phú Cường (sinh năm 1973, trú tại Cẩm Phả, Quảng Ninh, nghiện ma túy 17 năm, nhiễm HIV từ năm 1999) nhiều lúc muốn chết mà không chết được. Trong lúc nghiện nặng nhất, cùng quẫn nhất, anh Cường tuyệt vọng còn nghĩ quẩn hay là có thể làm cho mình bị thần kinh, không biết gì; hoặc là làm cho mình bị tai nạn, gãy hết chân hết tay… miễn là làm sao bỏ được ma túy.
Trầm ngâm ngẫm lại cuộc đời mình, cậu thanh niên Nguyễn Việt Dũng thuở nào với "thâm niên" 14 năm nghiện ma túy và mang trong mình căn bệnh HIV từ năm 1998, bộc bạch: "Khi còn sống trong cảnh nghiện ngập, tôi không biết đến ai, chỉ nghĩ đến bản thân mình, chỉ mong làm sao thỏa mãn được những dục vọng của mình… Con người của tôi lúc đó không có một chút tình thương nào dành cho gia đình. Chỉ vì một liều ma túy, tôi có thể sẵn sàng chửi cả bố mẹ tôi, để bắt ông bà đưa tiền cho tôi thỏa mãn cơn nghiện. Tôi biết, lúc đó mẹ tôi là người đau khổ nhất, bà đau nỗi đau cùng cực mà không biết chia sẻ cùng ai, cũng không có cách nào giải thoát được".
Bài 2: Nỗi đau cùng cực