Trong hội trường của Trại giam Ninh Khánh sáng nay, có niềm vui của người được trở về, có nỗi buồn của người ở lại, khi 50 phạm nhân có quá trình cải tạo khá, tốt, chưa đủ điều kiện để được hưởng ân huệ đặc xá. Họ - những phạm nhân chưa được đặc xá - được dự buổi lễ hôm nay, để có thêm động lực phấn đấu, cải tạo với mong muốn sẽ được đặc xá vào năm 2025.
Hạnh phúc ngày đoàn viên
Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân, nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong các trường hợp đặc biệt. Đặc xá thể hiện truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam đối với người phạm tội, đồng thời khuyến khích người đang chấp hành án phạt tù ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo tiến bộ để sớm được hưởng sự khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước, phấn đấu, rèn luyện trở về đoàn tụ với gia đình, tái hòa nhập cộng đồng xã hội.
Nhân dịp 79 năm Quốc khánh và 70 năm Giải phóng Thủ đô, căn cứ đề nghị của Hội đồng tư vấn đặc xá, ngày 29/9 Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 957/2024/QĐ-CTN đặc xá tha tù trước thời hạn cho 3.765 trường hợp, trong đó Trại giam Ninh Khánh có 96 trường hợp.
Trong niềm hạnh phúc được trở về đoàn tụ bên gia đình, anh Vũ Mạnh Tuấn (35 tuổi, ở thôn xã Thượng Bằng La, huyện Văn Chấn, Yên Bái) chia sẻ, anh phạm tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức với mức phạt 3 năm 6 tháng tù giam. Kể từ khi Quyết định về đặc xá năm 2024 của Chủ tịch nước được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, anh cũng như các phạm nhân khác luôn mong ngóng mình được hưởng chính sách đặc xá.
“Được tập thể đội phạm nhân bình xét, giới thiệu, được các Hội đồng xét, đề nghị đặc xá năm 2024 lập hồ sơ đề nghị đặc xá, hơn một tháng nay đêm nào tôi cũng thao thức, cứ nghĩ tới cảnh được đoàn tụ cùng gia đình lại xúc động. Bao nhiêu ngày tháng đã đi qua là biết bao sự đổi khác, nhiều lạ lẫm, thử thách đang chờ tôi phía trước, nhưng dù thế nào thì việc được đặc xá là một hạnh phúc mà tôi không ngờ mình lại có vinh dự, hạnh phúc được đón nhận”, anh Tuấn xúc động.
Nhớ lại những ngày đầu mới đến trại chấp hành án, cũng như bao phạm nhân khác, anh Tuấn mang nặng tâm lý tội lỗi, hoang mang, chưa xác định được phương hướng cải tạo. Được Ban Giám thị, Hội đồng cán bộ quan tâm, động viên, anh đã định rõ tư tưởng chỉ có chấp hành nghiêm chỉnh Nội quy cơ sở giam giữ, thực hiện 6 tiêu chuẩn thi đua chấp hành án phạt tù, phấn đấu lao động, học tập, rèn luyện tiến bộ, mới sớm được trở về đoàn tụ với gia đình, tái hòa nhập cộng đồng và xã hội.
Hôm nay, được hưởng chính sách đặc xá, anh Tuấn cho biết đó là ân huệ đối với anh và gia đình. Anh rất vui mừng, xúc động khi mọi cố gắng, nỗ lực trong bước đường cải tạo của mình được ghi nhận và được hưởng chính sách khoan hồng nhân đạo của Đảng và Nhà nước.
“Tôi rất biết ơn Đảng, Nhà nước, Ban Giám thị và cán bộ Trại giam Ninh Khánh đã cho tôi cơ hội sớm trở về đoàn tụ với gia đình, tái hòa nhập cộng đồng và xã hội”, nói lời cảm ơn từ đáy lòng mình, anh Tuấn hứa khi trở về với gia đình và xã hội, hòa nhập cộng đồng, sẽ chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật và các quy định của địa phương, không tái phạm tội, cố gắng phấn đấu trở thành người lương thiện, có ích cho gia đình và xã hội. Đồng thời mong muốn các phạm nhân chưa được đặc xá đợt này luôn cải tạo tiến bộ để sớm được hưởng sự khoan hồng của Đảng và Nhà nước.
Có quá trình cải tạo tiến bộ, đủ điều kiện được hưởng chính sách đặc xá, anh Đinh Tiến H (Quảng Ninh) cho biết rất vui và hồi hộp khi hôm nay anh được về trong vòng tay gia đình. Từ khi có quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, Ban Giám thị trại giam đã công bố công khai cho tất cả phạm nhân biết. Đối chiếu với các điều kiện, tiêu chuẩn đặc xá, tự liên hệ bản thân, anh H cũng băn khoăn không biết mình có được vào diện đặc xá không. Phạm tội đánh bạc, anh H bị tuyên án 2 năm 6 tháng tù giam và đã chấp hành án được hơn 15 tháng.
“Khi danh sách đặc xá có tên em trên bảng của phân trại, em rất vui sướng và hồi hộp. Bao nhiêu ngày tháng ở trong này mong chờ cũng có ngày được về đoàn tụ với gia đình và người thân”, anh Hoàng tâm sự.
Ở trong trại, được hướng nghiệp, dạy nghề may mặc và chăn nuôi, được biết đến những chính sách vay vốn dành cho người mãn hạn tù, anh H cho biết khi về sẽ tìm hiểu thêm để chọn nghề phù hợp với mình.
“Hôm nay chính thức em được về rồi, em thấy rất vui và hạnh phúc. Em về đoàn viên với gia đình, đi ăn cơm với mẹ, đi xem phim với mẹ, đơn giản nhưng hạnh phúc ạ”, em Cao Thị H, một phạm nhân trẻ của Trại giam Ninh Khánh được đặc xá lần này rưng rưng.
Cầm chiếc giấy chứng nhận đặc xá, căn cước công dân và tiền đi đường trên tay, chị Nguyễn Phương Mai (sinh năm 1983, ở Hải Dương) cho biết, sau khi biết được đặc xá, chị phấn khởi và háo hức mong chờ được gặp người nhà, được tái hòa nhập với cộng đồng và xã hội.
Bị kết án 9 tháng vì tội đánh bạc, chị Mai đã thụ án được hơn 6 tháng. Vào trại, được sự quan tâm của Ban Giám thị, sự động viên tinh thần của cán bộ và các chị em phạm nhân trong trại đã giúp chị vượt qua quãng thời gian khó khăn ban đầu và ngày càng có động lực phấn đấu cải tạo tốt sớm, trở về với gia đình, xã hội. Những ngày trong trại, chị Mai luôn nhận được sự động viên của chồng, các con và gia đình. Đón ở ngoài cổng kia là chồng và các con của chị.
“Rất cảm ơn đặc ân của Đảng và Nhà nước, đã có những chế độ dành cho những phạm nhân từng lầm lỗi như tôi. Chắc chắn sau này tôi hứa sẽ trở thành công dân tốt và không bao giờ mắc sai lầm nữa”, chị Hoa nói.
Để cánh cửa trại giam khép lại mãi mãi sau lưng
Chia sẻ nỗi niềm người ở lại, Nguyễn Thị Mỹ Linh, cô gái 32 tuổi ở Nghệ An cho biết, trong suốt quá trình cải tạo tại trại, em luôn được đánh giá là phạm nhân cải tạo tiến bộ, hàng tuần, hàng tháng, hàng quý luôn xếp loại cải tạo khá, tốt, nhưng đối chiếu với Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2024 , Linh chưa đủ điều kiện, tiêu chuẩn để được hưởng đặc ân này. Bản thân Linh không lấy đó làm bi quan mà luôn tin tưởng vào đường lối, chính sách nhân đạo của Đảng và Nhà nước, thấy mình cần phải cố gắng trong học tập, lao động cải tạo tốt hơn nữa để sớm được hưởng sự khoan hồng.
Nhiều lời nhắn nhủ đã được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2024 gửi đến các phạm nhân được đặc xá và chưa đủ điều kiện hưởng đặc xá. Theo Phó Thủ tướng, đặc xá mới chỉ là bước khởi đầu hoàn lương, của con đường hướng thiện. Trước mắt còn nhiều khó khăn. Những khó khăn ấy đến từ sự cám dỗ của những đối tượng xấu ngoài xã hội, đến từ sự mặc cảm của bản thân. Chính những người được đặc xá phải vượt qua khó khăn này.
“Cuộc đời cho thấy những người thành công đều là những người không bỏ cuộc. Mặc cảm mà bỏ cuộc thì không bao giờ thành công…”, Phó Thủ tướng khích lệ, với lời nhắc nhở, “khi cánh cửa trại giam ngày hôm nay đã khép lại sau lưng thì hãy để nó khép lại mãi mãi sau lưng mình”, phía trước những điều tốt đẹp còn rất nhiều và đang chờ đợi.
“Mấy năm ở trong trại là quãng thời gian các anh chị không thể phụng dưỡng được cha mẹ già, không thể nuôi dạy con cháu. Bây giờ về với đời sống gia đình, hãy bù đắp lại khoảng thời gian đó, nỗ lực nhiều hơn để phụng dưỡng cha mẹ. Tôi tin không có bậc phụ huynh nào không muốn con mình trở thành người tốt, không bậc phụ huynh nào muốn mình lại một lần nữa trở thành nỗi xấu hổ của các con. Ai cũng muốn là chỗ dựa về kinh tế và tinh thần của các con, trong chừng mực nào đó, có thể trở thành tấm gương, niềm tự hào của con cháu trong phần đời còn lại”, Phó Thủ tướng nói.
Ông cũng mong rằng, những phạm nhân còn lại gìn giữ, cố gắng phấn đấu, tích cực rèn luyện để được hưởng đặc xá, để quá khứ đau buồn này vĩnh viễn khép lại, hướng tới tương lai tốt đẹp.