Thêm 1 năm nữa, thiếu nhi Việt Nam lại đang chúi mũi vào truyện tranh của Nhật và những sáng tác của các nhà văn châu Âu...
Nghèo về số lượng
Vào trang giới thiệu sách của Nhà xuất bản Kim Đồng - NXB “chuyên môn hóa nhất” trong việc cung cấp những món ăn tinh thần cho thiếu nhi Việt Nam; khó khăn mà người mua gặp phải không vì thiếu đầu sách; mà là thiếu đầu sách của Việt Nam.
Tràn lan là sách ngoại, châu Á cũng có, châu Âu cũng có. Từ trang này sang trang khác của mục giới thiệu là những “Mái ấm của Chi” (Konami Kanata), “Doraemon” (Fujiko F Fujio), “Cuốn sách lớn đầu tiên của tớ” (Catherine D. Hughes), “Người lớn bé nhỏ” (Maria Bershadskaya), “Tò mò quá” (Sophie Bellier)...
“Những ngôi sao trên bầu trời thành phố” và những ký ức êm đềm về tuổi thơ. |
Còn sách Việt thì sao. Những háo hức khi thấy ngay từ trang đầu tiên đã thấy giới thiệu về tác phẩm “Tũn tồ” của Hương Thị, “Trái đất là một vòng tròn có phải không” của Phan Trần Minh Thu, “Ngõ hoa bìm bìm” của Lan Hạnh - Mai Hoa, “Khu vườn của Chi” của Đặng Ngọc Minh Trang. Nhưng rồi chỉ có thế, những trang tiếp theo là miên man tên sách nước ngoài, đủ cả sách khoa học, truyện tranh...
Với trang giới thiệu của NXB Nhã Nam, cũng lại một câu chuyện tương tự. Trong số gần 300 đầu sách cho thiếu nhi, chỉ có vài cái tên tác giả Việt Nam. Là “Chuyện con gà”, “Chuyện con nai” của tác giả Thụ Nho - Phan Thành, bộ sách tô màu “Tớ là họa sĩ” của Thùy Cốm - Thu Ngân, “Chúc sóc ngủ ngon” của Hoàng Quyên - Lê Thư, “Cửa sổ” của tác giả Tạ Huy Long... Điều đáng nói, không có nhiều cuốn mới xuất bản, mà kha khá là sách “nhỏ giọt” từ những năm trước”.
Còn nếu nhìn vào đầu sách nước ngoài, thì đủ cả sách Nhật, Hàn Quốc, châu Âu... như “Những cuộc phiêu lưu sáng chói của Flora và Ulysses” (Kate DiCamillo), “Biệt thự chuột nhắt (Karina Schaapman), “Thân gửi Sở thú” (Rod Campbell”), “Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó” (Luis Sepúlveda)...
Vẫn đầy sức hấp dẫn
Những đầu sách Việt Nam, những tác giả Việt Nam kể trên; thực sự được coi là “cứu cánh” trong sự èo uột của đời sống sáng tác cho thiếu nhi. Là Hương Thị, một tác giả trẻ, đã từng đạt giải thưởng "Văn học tuổi 20" của NXB Trẻ. Cuốn "Tũn Tồ" của tác giả, là tập truyện gồm những mẩu chuyện vui và ngộ nghĩnh về chú bé Tũn ngây thơ, ngờ nghệch, nghịch ngợm, ngại học nhưng lại khéo léo và yêu động vật. Ai cũng có một thời tuổi thơ của riêng mình. Bởi, trước khi trở thành người lớn, ai cũng từng là trẻ con, cũng từng ngây thơ, hồn nhiên, nghịch ngợm và đáng yêu đến lạ. Cuốn sách này là hành trình tìm về tuổi thơ của tác giả, để gặp lại bạn bè một thuở: bạn Tũn, bạn Công, chị Xám, chị Nâu... Ở đó, những câu chuyện tưởng như đã ở rất xa, đã thuộc về một miền ký ức bỗng trở về, thật sống động.
Còn với “Trái đất là một vòng tròn có phải không?”, đó chính là thắc mắc của cô bé có tên Thắc Mắc và cô quyết định bắt đầu cuộc hành trình tìm hiểu Trái đất để có câu trả lời... Bước chân Thắc Mắc đã qua rất nhiều nơi, cuối cùng cô bé trở về đúng nơi mình đã ra đi. Và cảm nhận được sự sống quanh ta là một vòng tuần hoàn tròn trĩnh, vạn vật đều liên quan, chi phối lẫn nhau...
Với “Ngõ hoa bìm bìm”, thật dịu dàng và bình yên như đọc những dòng văn mềm như lá: "Trong mỗi đóa hoa, nhánh cỏ, có biết bao những bạn tiên bé xíu... Khi ngắt một bông hoa, là con đã làm các bạn tiên phải khóc. Khi dẫm lên cỏ, là con đã làm cỏ bị đau, làm những chú bọ cánh chấm giật mình hốt hoảng bay lên... Đừng bao giờ làm các bạn ấy bị đau con nhé! Các bạn ấy làm đẹp thêm cuộc sống của chúng ta, con ạ!". Đó là lời mẹ thường dặn cô bé Vi trong câu chuyện "Ngõ hoa bìm bìm". Và cô bé thấy thật đúng như vậy, bởi đã từ lâu, cô đã có một người bạn rất kì lạ và rất thân thiết - đó là nàng tiên hoa bìm bìm. Nhờ có bạn tiên Tím, Vi đã hiểu thêm nhiều điều về các loài hoa, và ngày càng biết yêu thương từng nhánh hoa, từng cọng cỏ...
Hay mới nhất, vừa ra lò để phục vụ thiếu nhi dịp 1/6 này là tập sách “Những ngôi sao trên bầu trời thành phố” của nhà thơ Nguyễn Phan Quế Mai. 34 câu chuyện nhỏ trong cuốn sách được gợi cảm hứng từ những chuyện Nguyễn Phan Quế Mai kể cho con trước giờ đi ngủ. Những câu chuyện được nhà thơ chắt chiu từ ký ức tuổi thơ của chính mình, hòa quyện với những chuyện cổ thấm đẫm giấc mơ thơ bé, bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu và đầy chất thơ.
Đánh giá về cuốn sách, một nhà phê bình khẳng định: “Những ngôi sao trên bầu trời thành phố” là cuốn sách bạn có thể đọc chậm, nhẩn nha từng câu chữ. Bởi khi đọc, khoảng trời tuổi thơ trong vắt tưởng như đã chìm sâu trong ký ức bỗng ùa về hối hả, xao xuyến với những buổi trưa không ngủ nô đùa cùng chúng bạn, những buổi trèo cây hái sấu hái ổi, những trò chơi dân gian rộn vang tiếng cười như bịt mắt bắt dê, rồng rắn lên mây hay chọi cỏ gà, trốn tìm, chơi ô ăn quan... Mỗi đoạn văn của Nguyễn Phan Quế Mai đều có thể vẽ nên một bức tranh tươi tắn, sinh động, đầy màu sắc về làng quê Việt: “Ngày ngày, những rặng tre và chuối xào xạc nghiêng mình soi bóng xuống mặt nước phẳng lặng, trong veo. Khi đêm xuống, ánh trăng rải đầy những vệt sáng lấp lánh, đuổi nhau mải miết”, hay “Mỗi con đom đóm là một bông hoa ánh sáng xòe nở trong đêm. Nở bung, tắt lịm rồi lại nở bung, theo một nhịp điệu lặng thầm của cả đàn đom đóm. Những bông hoa ánh sáng ấy lập lòe bay qua sân nhà mình, rồi đậu xuống tàng cây tối thẫm...”.
Và thực sự, đây mới là những tác phẩm mà mỗi bậc phụ huynh muốn là món ăn tinh thần cho tuổi thơ của con mình, để giữ cho con những ký ức thật ngọt ngào và trong trẻo. Vậy nên, vẫn mong chờ, một ngày Quốc tế thiếu nhi trong những năm tới, có thể không phải nhắc lại câu chuyện cũ về “khát” sách thiếu nhi Việt Nam.