Làng cổ Đường Lâm là làng cổ đầu tiên ở Việt Nam được Nhà nước trao bằng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Ảnh: Lê Phú
Làng cổ Đường Lâm là làng cổ đầu tiên ở Việt Nam được Nhà nước trao bằng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Nơi đây lưu giữ được hầu hết các đặc trưng cơ bản của một ngôi làng Việt với cổng làng, cây đa, bến nước, sân đình, chùa, miếu, điếm canh, giếng nước... Đường Lâm cũng là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, nơi duy nhất “một ấp hai vua” – nơi sinh của Vua Phùng Hưng và vua Ngô Quyền; đồng thời cũng là quê hương của nhiều danh nhân như: Thám hoa Giang Văn Minh, Phan Kế Toại, Hà Kế Tấn, Kiều Mậu Hãn, Phan Kế An…
Với tính chất là một di sản sống, 15 năm qua, công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích được chính quyền và nhân dân thị xã Sơn Tây nói chung, Làng cổ Đường Lâm nói riêng thực hiện một cách hiệu quả. Nhiệm vụ bảo tồn nhà cổ, không gian kiến trúc làng cổ; quy hoạch, quản lý xây dựng trong vùng lõi di sản được quan tâm. Đề án giãn dân được thực hiện theo lộ trình, từng bước giảm sức ép lên di sản...
Đặc biệt công tác phát triển du lịch di sản, phát huy giá trị di tích được triển khai hiệu quả, từng bước cải thiện đời sống người dân và cũng là động lực để khơi dậy sức sáng tạo của người dân, tìm tòi, xây dựng các mô hình, sản phẩm du lịch đáp ứng thị hiếu của du khách. Đến với Làng cổ Đường Lâm, du khách được tham quan trải nghiệm khám phá nhiều loại hình du lịch mới. Ngoài việc tìm hiểu câu chuyện lịch sử, những nét kiến trúc, mỹ thuật của các di tích nổi tiếng: Đình Mông Phụ, chùa Mía…, khách tham quan còn được thưởng thức sản vật nông thôn; trải nghiệm 1 ngày làm nông dân; dịch vụ homestay.... Trung bình mỗi năm, Làng cổ Đường Lâm thu hút 120 nghìn đến 130 nghìn lượt khách du lịch, trong đó có từ 6 nghìn đến 7 nghìn lượt khách quốc tế.
Phó Chủ tịch UBND thị xã Sơn Tây, ông Lê Đại Thăng cho biết, thời gian qua, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản Làng cổ Đường Lâm luôn được chú trọng với sự hỗ trợ, tư vấn của các cấp quản lý và nhiều tổ chức trong nước, quốc tế. Di tích đã và đang phát huy giá trị một cách bền vững, đúng với tiêu chí mà Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND thành phố Hà Nội đã đề ra.
15 năm qua, Làng cổ Đường Lâm cũng nhận được tư vấn, hỗ trợ, hợp tác của các tổ chức trong nước, quốc tế, các nhà khoa học trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích.
Nhân dịp này, Ban quản lý di tích Làng cổ Đường Lâm tổ chức nhiều hoạt động hấp dẫn nhân kỷ niệm sự kiện 15 năm Làng cổ được xếp hạng di tích quốc gia: Tuyên truyền vận động các tổ chức, cá nhân cùng chung tay bảo vệ di sản, phát triển du lịch cộng đồng; tổ chức các hoạt động, xây dựng sản phẩm du lịch hấp dẫn, phù hợp với nhu cầu của khách; trưng bày một số tác phẩm hội họa về đề tài sinh hoạt, sản xuất, phong tục, tập quán của người dân làng cổ; trưng bày trang phục truyền thống của địa phương; trưng bày các bản vẽ, vật liệu kiến trúc độc đáo của làng cổ Đường Lâm. Bên cạnh đó, còn có các hoạt động: Cuộc thi ẩm thực dành cho một số hộ sản xuất sản phẩm du lịch với các món ăn truyền thống của địa phương, thưởng thức trà đạo Nhật Bản; không gian trải nghiệm trò chơi dân gian…