Bộ tài liệu này được xem là bước ngoặt trong chính sách văn hóa của EU, khẳng định vai trò trung tâm của văn hóa trong việc bồi đắp bản sắc châu Âu, tôn vinh sự đa dạng và thúc đẩy tinh thần sáng tạo, xuất sắc.
Trụ sở Ủy ban châu Âu tại Brussels, Bỉ. Ảnh minh họa: THX/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, phát biểu tại lễ công bố, Phó Chủ tịch EC, Roxana Minzatu nhấn mạnh rằng trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, văn hóa chính là sức mạnh mềm giúp củng cố dân chủ, tăng cường gắn kết xã hội và khả năng chống chịu của châu Âu.
Theo bà Minzatu, kết quả khảo sát mới nhất của Eurobarometer về văn hóa cho thấy 87% người dân châu Âu mong muốn văn hóa và di sản văn hóa giữ vị trí quan trọng trong Liên minh, khẳng định văn hóa ngày càng trở thành sợi dây gắn kết và là nền tảng bản sắc chung của châu Âu.
Mang phương châm “Châu Âu vì Văn hóa – Văn hóa vì châu Âu”, "La bàn Văn hóa" đặt mục tiêu phát huy sức mạnh mềm của châu Âu thông qua quảng bá giá trị và di sản văn hóa, đồng thời tháo gỡ những rào cản đang cản trở sự phát triển của ngành văn hóa – sáng tạo. Các thách thức chính hiện nay bao gồm hạn chế tự do sáng tạo, điều kiện làm việc thiếu ổn định của nghệ sĩ, bất bình đẳng trong tiếp cận văn hóa và tác động của trí tuệ nhân tạo (AI).
Cao ủy châu Âu về văn hóa, thanh niên và thể thao Glenn Micallef cho biết "La bàn Văn hóa" sẽ định hướng chính sách của EU xoay quanh 4 trụ cột chính: bảo vệ và phát huy các giá trị cùng quyền văn hóa của châu Âu; trao quyền và nâng cao điều kiện làm việc cho nghệ sĩ cùng những người làm nghề văn hóa; khai thác văn hóa và di sản như nguồn lực để tăng cường năng lực cạnh tranh, gắn kết xã hội và phát triển bền vững; đồng thời mở rộng hợp tác văn hóa ở tầm quốc tế. Ông cũng khẳng định tầm nhìn của mình về một châu Âu sáng tạo không biên giới, nơi nghệ sĩ được tôn trọng và văn hóa đóng vai trò kết nối con người, đồng thời nhấn mạnh rằng khi văn hóa thắng lợi thì châu Âu sẽ mạnh hơn.
EC cho biết Tuyên bố chung giữa 3 thể chế lớn – Ủy ban, Nghị viện và Hội đồng EU – sẽ được ban hành để thống nhất hành động và nguồn lực cho tầm nhìn văn hóa toàn diện. Đồng thời Báo cáo định kỳ về văn hóa EU sẽ theo dõi tiến trình phát triển của hệ sinh thái văn hóa – sáng tạo, đặc biệt về tự do nghệ thuật.
Một số sáng kiến mới sẽ được triển khai, gồm Hiến chương Nghệ sĩ EU, Giải thưởng Nghệ thuật biểu diễn châu Âu, Đối thoại với các bên liên quan, cùng việc thành lập Trung tâm dữ liệu văn hóa và Mạng lưới Đại sứ Văn hóa trẻ. EU cũng đang soạn thảo Chiến lược AI cho lĩnh vực văn hóa – sáng tạo và cập nhật Chiến lược hợp tác văn hóa quốc tế.
Phó Chủ tịch Roxana Minzatu khẳng định "La bàn Văn hóa" không chỉ là một chính sách, mà là cam kết về tương lai của châu Âu, nơi văn hóa là linh hồn, là niềm tự hào và sức mạnh bền vững của Liên minh.
Với việc công bố "La bàn Văn hóa", EU một lần nữa khẳng định tầm nhìn dài hạn về vai trò của văn hóa trong phát triển con người và xã hội. Khung định hướng này được kỳ vọng sẽ trở thành kim chỉ nam giúp châu Âu duy trì sức sống sáng tạo, củng cố bản sắc chung và tiếp tục khẳng định vị thế của mình như một trung tâm văn hóa – nhân văn hàng đầu thế giới.