Những vi phạm trong các hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang xuất hiện ngày càng nhiều, khiến dư luận bức xúc. Vậy nguyên nhân của tình trạng lộn xộn này là do đâu, tại văn nghệ sỹ hay tại cơ quan quản lý?
Lỗi từ nhận thức của ca sỹ...
Nói về tình trạng nhiều ca sỹ ăn mặc phản cảm, nhạc sĩ Thế Hiển bức xúc: “Tình trạng các ca sỹ ăn mặc phản cảm, hát nhép, đàn nhái chỉ là những “con sâu làm rầu nồi canh”. Chỉ những ca sỹ yếu kém về trình độ, hạn chế về nhận thức mới để xảy ra tình trạng ăn mặc phản cảm và sử dụng scandal để đánh bóng mình. Còn những nhạc sỹ, ca sỹ được đào tạo bài bản, nghiêm túc thì không hề xảy ra tình trạng như vậy”. Tuy chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”, nhưng nhạc sỹ Thế Hiển lại cho rằng, tình trạng này ảnh hưởng không nhỏ đến thị hiếu của giới trẻ, mà giới trẻ thì rất dễ đi sai đường nếu không được định hướng tốt.
NSƯT Thanh Thúy, Phó trưởng đoàn Nghệ thuật Quân khu 7 cũng thừa nhận, khi xuất hiện trước công chúng, những nghệ sĩ ăn mặc nghiêm túc thường không “hot”, không được các phóng viên săn đón như các ca sỹ ăn mặc hở hang. Hơn thế nữa, một số người cho rằng, phong cách biểu diễn của mình thì phải mặc như như thế mới phù hợp. NSƯT Thanh Thúy đưa ra một dẫn chứng: “Tại lễ trao giải Mai Vàng, tôi có biểu diễn cùng Thu Minh, hôm đó Thu Minh cũng mặc bộ đồ bó sát trông rất phản cảm. Khi tôi hỏi sao Thu Minh lại chọn bộ trang phục phản cảm để biểu diễn trong một chương trình nghệ thuật lớn, thì Thu Minh lý giải rằng bộ đồ này phù hợp với bài hát lẫn phong cách biểu diễn của mình”.
Thu Minh với trang phục bị “tuýt còi”. |
Riêng về chuyện hát nhép, NSƯT Thanh Thúy cho rằng, hiện nay, nhiều nhà đài đã tiếp tay cho nghệ sỹ hát nhép và làm “hư” nghệ sỹ. Ở phần lớn chương trình truyền hình trực tiếp hiện nay, dù làm ở trong khán phòng hay ngoài trời thì nghệ sĩ tham gia biểu diễn đều… hát nhép, nhiều khi do chính nhà đài yêu cầu để đảm bảo không xảy ra sai sót trong suốt quá trình ghi hình. Bên cạnh đó, cũng có không ít ca sĩ có ngoại hình, nhưng giọng hát chưa tốt nên thiếu tự tin, cố tình hát nhép trong cả những chương trình không truyền hình trực tiếp...
Theo NSƯT Quốc Hưng, các ca sĩ có scandal chỉ là những giọng ca phong trào, nghiệp dư, đang hoạt động tự do, còn những ca sĩ từng tốt nghiệp chính quy những trường nghệ thuật danh tiếng thì chưa từng bị “bêu” lên báo vì ăn mặc phản cảm hay phát ngôn bừa bãi bao giờ. Cùng chung quan điểm này, NSND Lê Chức cũng khẳng định, đại gia đình ông có trên 30 người hoạt động nghệ thuật, nhưng không hề có ai bị “bêu gương” vì ăn mặc phản cảm khi lên sân khấu như vậy...
Nguyên nhân dẫn đến những vi phạm trên, theo NSƯT Quốc Hưng, nhiều đơn vị tổ chức biểu diễn và nghệ sĩ thường tìm cách “qua mặt” Hội đồng thẩm định.
Chẳng hạn như khi duyệt chương trình thường không có vấn đề gì, nhưng đến khi trình diễn, khán giả mới choáng váng vì sự “cởi mở” trong trang phục cũng như việc hát nhép của nghệ sĩ. Tuy nhiên, đại diện cho đơn vị tổ chức nghệ thuật, bà Hoài Oanh, Công ty Đông Đô cho rằng, nhiều sự cố xảy ra mà đơn vị tổ chức cũng bó tay. Bà Oanh lấy ví dụ: Trong một chương trình biểu diễn nghệ thuật mà Đông Đô tổ chức, nghệ sỹ khi lên biểu diễn ăn mặc rất chỉnh tề, nhưng khi ra sân khấu, đến đoạn cao trào, nghệ sỹ cởi phăng áo và tung xuống dưới sân khấu, chỉ mặc mỗi chiếc áo may ô rất phản cảm. Lúc đó, nhà tổ chức ở bên trong hét khản tiếng nhưng nghệ sỹ vẫn bỏ ngoài tai, còn áo thì đã biến mất dưới sân khấu rồi...
Cũng nói về “tai nạn” nghề nghiệp, ông Trần Thanh Long, đại diện Công ty người mẫu Thanh Long cho biết, nhiều khi nghệ sĩ không muốn mặc những trang phục phản cảm, nhưng nhà quản lý ép mặc. Có trường hợp thì khi phúc khảo người mẫu mặc một bộ đồ, nhưng khi diễn lại là một bộ đồ khác. Ông Long cũng thừa nhận, thực tế hiện nay, trình độ của nhiều người mẫu còn thấp (chỉ có 20-30% người mẫu có trình độ trên lớp 12), còn lại đều dưới lớp 12, nhiều người chỉ biết kiếm tiền, không hiểu biết nên mới xảy ra tình trạng như vậy…
Có lỗi của nhà quản lý
Theo ông Vương Duy Biên, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, (Bộ VH, TT & DL), những vi phạm liên tiếp xảy ra là do doanh nghiệp chạy theo thị hiếu của một bộ phận khán giả, cố tình hoặc tiếp tay nghệ sĩ để thu lợi nhuận. Một số nghệ sĩ khả năng hạn chế nên phải nhờ cậy đến máy móc, tạo scandal để được nhiều người biết đến. Ngoài việc một số nghệ sỹ, người mẫu cố tình mặc trang phục, hóa trang không phù hợp với thuần phong mỹ tục trong quá trình tham gia biểu diễn nhằm gây sự chú ý của công chúng và báo chí, để công chúng và báo chí biết đến mình, thì một nguyên nhân không thể không nhắc đến là sự cổ súy của một số phóng viên, một số tờ báo, đặc biệt là báo mạng. Khi chụp được ảnh các nghệ sỹ ăn mặc hở hang, phản cảm, các báo này lập tức đăng tải hình ảnh trên báo với mục đích giật gân, câu khách, nhằm thu hút lượng người truy cập cao để trục lợi... Các nghệ sỹ biết được điều này, đã cố tình hở hang để các phóng viên chụp ảnh, giật tít giật gân và tung lên mạng để nhiều người biết đến mình. Tuy nhiên, ông Biên cũng thừa nhận, một nguyên nhân không kém phần quan trọng nữa là sự buông lỏng trong công tác quản lý nhà nước. Ở một số cơ quan quản lý địa phương, khâu thẩm định kiểm duyệt chương trình chưa tốt, nên đã xảy ra những vi phạm trong hoạt động biểu diện nghệ thuật, trình diễn thời trang trong thời gian gần đây. Bên cạnh đó, mức độ xử phạt chưa đủ nghiêm so với thu nhập chung của nghệ sĩ hiện nay, đồng thời cơ quan quản lý giám sát chưa nghiêm đã vô tình “tiếp tay” cho các vi phạm.
Ông Võ Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở VH, TT& DL Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, cơ chế xử phạt quá nhẹ, văn bản xử lý vi phạm chưa rõ ràng là nguyên nhân khiến những vi phạm ngày một tăng. Đơn cử như những trường hợp vi phạm của ca sỹ Minh Hằng, Thu Minh... theo quy định trong Nghị định 75, chỉ bị phạt 3,5 triệu đồng, mà không kèm theo bất cứ quy định ràng buộc nào khác, nếu so với số tiền cát-xê lên đến vài chục triệu/sô diễn, thì mức phạt này không đáng là bao. Với chế tài xử phạt ở mức “giơ cao, đánh khẽ” như hiện nay, chắc chắn không đủ sức răn đe, hay khiến các ca sỹ phải tính đến chuyện thay đổi cho phù hợp.
Phương Hà
Bài cuối: Cần một chế tài đủ mạnh