Vỉa hè bị chiếm dụng để kinh doanh, chính quyền sở tại có 'bỏ ngỏ'?

Đáng quan ngại là thực tế trên cũng đang diễn ra tại nhiều tuyến phố thuộc các quận nội đô, nhất là khu vực phố cổ, không chỉ vi phạm pháp luật, làm mất mỹ quan đô thị, mà còn gây cản trở, ùn tắc, mất an toàn giao thông cho người đi bộ, phương tiện tham gia giao thông và lơ là các quy định phòng chống dịch COVID-19 đang có chiều hướng gia tăng trở lại.   

Video tình trạng chiếm dụng vỉa hè, lòng đường để kinh doanh diễn ra tràn lan tại tuyến phố nội đô: 

Cuộc sống mưu sinh khiến nhiều hộ dân có nhà mặt đường vô tư, thậm chí ngang nhiên chiếm dụng diện tích vỉa hè, lòng đường chung trước cửa nhà, thành sở hữu riêng để kinh doanh, bày bán hàng hóa bất kể giờ nào. Không ít người dân sinh sống tại những tuyến phố này bày tỏ, vỉa hè là phần đường dành cho người đi bộ, nhưng bị lấn chiếm hết, khiến cả người lớn và trẻ con phải đi xuống lòng đường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn...

Theo ghi nhận của phóng viên, trong khu vực phố cổ quận Hoàn Kiếm, tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường diễn ra phức tạp nhất. Đặc trưng của phố cổ là mật độ dân số cao, trong khi lòng đường chật hẹp, ô tô, xe máy, người đi bộ luôn ken đặc, khiến nhiều tuyến phố khó phân biệt đâu là vỉa hè, đâu là lòng đường.

Trao đổi vấn đề này, lãnh đạo quận Hoàn Kiếm cho biết, quận có 166 tuyến phố, nhưng phần lớn các phố có chiều ngang lòng đường, hè phố hẹp. Việc chống tái lấn chiếm vỉa hè, lòng đường thời gian qua tuy đã đạt được những kết quả nhất định, nhất là sau những đợt ra quân lập lại trật tự đô thị, nhưng chưa bền vững và vẫn còn hiện tượng tái vi phạm, nhất là khi không có mặt các lực lượng chức năng làm nhiệm vụ, ngoài giờ hành chính. Hình thức vi phạm chủ yếu là các hộ dân chiếm dụng vỉa hè, lòng đường, ngõ để bày vật dụng, hàng hóa, kinh doanh buôn bán; phương tiện giao thông dừng, đỗ dưới lòng đường sai quy định...

Qua tìm hiểu thực tế, tình trạng chiếm dụng vỉa hè, lòng đường Hà Nội hiện nay xuất phát từ sự thiếu quyết liệt từ các lực lượng chức năng, quản lý trật tự đô thị từ cấp phường đến quận. Sự thiếu quyết liệt này là nguyên nhân chính dẫn đến việc tái vi phạm diễn ra tràn lan. Mặt khác, việc xử phạt hành chính cho tồn tại khiến không ít hộ kinh doanh “nhờn luật”.

Trong các đề xuất, kiến nghị của Ban Đô thị và các Đoàn kiểm tra liên ngành đều yêu cầu các lực lượng chức năng ở cơ sở phải thực hiện nghiêm. Nếu ở đâu để xảy ra vi phạm nhiều, thì người đứng đầu địa bàn phải chịu trách nhiệm.

Từ năm 2017, TP Hà Nội đã có chủ trương trang bị camera giám sát cho công an phường để “phạt nguội” vi phạm lấn chiếm vỉa hè, lòng đường. Thiết nghĩ, trước thực tế trên, giải pháp này hiện nay có thể phát huy hiệu quả răn đe vi phạm, vừa không cần lực lượng chức năng phải tổ chức ra quân lập lại trật tự đô thị, truy quét các trường hợp cố tình vi phạm, vừa nâng cao ý thức tự giác chấp hành quy định pháp luật của người dân. Bên cạnh đó, tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường cần quy trách nhiệm cụ thể lãnh đạo cấp phường, có như vậy mới khắc phục tình trạng vi phạm tràn lan hiện nay.