Ngay sau vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng tại Lào Cai ngày 1/9, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã họp khẩn yêu cầu các cơ quan liên quan của Bộ rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật quy định phạm vi hoạt động của xe khách giường nằm.
Báo động
Trong gần hai năm từ tháng 1/2013 đến nay, cả nước đã xảy ra 22 vụ tai nạn xe khách giường nằm nghiêm trọng, chủ yếu xảy ra trong khoảng thời gian đêm và rạng sáng, với hơn 30% số vụ xảy ra trên đường đèo dốc, tầm nhìn hẹp.
Thống kê của Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) Quốc gia cho biết: Toàn quốc hiện có trên 4.550 xe chở khách giường nằm hai tầng, trong đó có gần 860 xe được hoán cải từ xe chở khách ghế ngồi thông thường, 80 xe nhập khẩu nguyên chiếc từ Trung Quốc, còn lại khoảng 3.600 xe sản xuất, lắp ráp mới. Từ tháng 4/2014, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ GTVT, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã cấm chuyển đổi xe khách ghế ngồi thông thường thành xe giường nằm.
Qua tìm hiểu, được biết, xe khách giường nằm hai tầng bắt đầu nở rộ phát triển từ năm 2010, hoạt động chủ yếu trên các tuyến từ Hà Nội đi các tỉnh miền núi phía Bắc như: Sơn La, Cao Bằng, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai hoặc đi Nghệ An, Hà Tĩnh. Những tuyến ít thì 2 - 3 xe/ngày, tuyến nhiều có tới 15 xe/đêm (như tuyến Hà Nội - Sơn La, Quảng Ninh). Những tuyến như: Hà Nội - Điện Biên, Lai Châu, Cao Bằng… hiện chỉ có xe khách giường nằm hai tầng hoạt động, còn xe khách ghế ngồi thông thường ít có người đi…
Nhớ lại vụ xe khách giường nằm tuyến Hà Nội - Lai Châu chở 35 người, do hạn chế tầm nhìn khi vào khúc cua qua cầu Minh An (huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái), chiếc xe đã mất lái đâm gãy lan can cầu, lao xuống sông, bị lật, khiến 2 người chết tại chỗ và 2 người bị thương nặng vào rạng sáng ngày 15/10/2013. Đến giờ, các hành khách trên chuyến xe vẫn chưa hết bàng hoàng vì may mắn thoát nạn.
Hiện trường cẩu kéo xe khách giường nằm gây tai nạn tại Lào Cai. Ảnh: Lục Văn Toán - TTXVN |
Tối ngày 1/9/2014, xe khách giường nằm của hãng Sao Việt chở 41 người từ Sapa về Lào Cai do vượt ẩu, mất lái, va chạm vào xe khác, đã lao xuống vực sâu 200 m tại Km 19, Quốc lộ 4D, thuộc xã Tòng Sành (huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai) khiến 12 người thiệt mạng, những người khác đều bị thương nặng.
Vụ tai nạn nghiêm trọng này thật sự đã gióng hồi chuông báo động về sự bất an của xe khách giường nằm khi lưu thông trên địa bàn miền núi đối với dư luận. Đặc biệt là tình trạng “phớt lờ” các quy định pháp luật về ATGT của các hãng xe khách giường nằm tại các địa phương, cũng như sự buông lỏng trong công tác quản lý xe khách của các cơ quan chức năng.
Sẽ ban hành văn bản cấm trong tháng 9
Ngay sau khi trở về từ hiện trường vụ tai nạn thảm khốc tại huyện Bát Xát (Lào Cai), Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã họp khẩn yêu cầu các cơ quan chức năng của Bộ rà soát lại văn bản quy phạm pháp luật quy định phạm vi hoạt động của xe khách giường nằm; làm rõ nguyên nhân gây tai nạn của loại xe này do lỗi kỹ thuật cấu tạo xe hay do hạ tầng; đồng thời siết chặt quy định kiểm soát xe khách giường nằm. Trong đó, Bộ trưởng chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam ngay trong tháng 9/2014 ban hành văn bản quy định không cho phép xe khách giường nằm lưu thông trên địa hình các tỉnh miền núi.
Xe khách giường nằm tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn nếu không được siết chặt. Ảnh: Tiến Hiếu |
Theo Phó Chánh Thanh tra Bộ GTVT Thạch Như Sỹ, lo ngại nhất hiện nay là tình trạng nhiều hãng xe dùng xe khách, xe giường nằm để chở hàng. Nhiều hãng hiện đang dùng cả xe khách để kết hợp chở hàng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến an toàn của xe.
Ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết: Về an toàn kỹ thuật, các mẫu xe mới, các nhà sản xuất xe như Toyota, Hyundai đều có thử nghiệm rồi mới đưa ra thị trường, kể cả những mẫu mà hãng đưa vào sản xuất lắp ráp ở Việt Nam. Do đó, phải có quy định thử nghiệm đối với không chỉ xe giường nằm được sản xuất ở Việt Nam, mà với tất cả các loại xe đóng mới. Bất cứ một thay đổi gì về kết cấu của xe đều phải được thử nghiệm lại trước khi đưa ra thị trường.
Trước những tồn tại nêu trên, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ khẳng định: Đối với xe khách giường nằm hiện nay, mấu chốt là quy hoạch luồng tuyến, phải làm rõ xe giường nằm là loại hình phải giới hạn phạm vi hoạt động. Chỉ được phép chạy những luồng tuyến nào và cấp đường nào thì cấm. Nội dung này sẽ được đưa vào điều kiện kinh doanh vận tải bắt buộc, để sửa đổi, bổ sung Nghị định 91, 93/CP trình Thủ tướng trong tháng 9 này. Trong đó, Bộ GTVT sẽ có trách nhiệm quy định làm rõ nội dung này trong Thông tư hướng dẫn thực hiện.
Bộ trưởng Đinh La Thăng chỉ đạo Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Huyện tiến hành kiểm tra ngay việc thi công hàng rào hộ lan trên Quốc lộ 4D qua Lào Cai do ai thi công, ai thiết kế, đồng thời chuyển hồ sơ cho cơ quan công an, nếu cần yêu cầu xử lý hình sự. Cùng đó, phải kiểm tra lại toàn bộ hàng rào hộ lan trên các tuyến đường đèo.
"Tới đây cần sửa đổi Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về bố trí giảm số giường được lắp trên xe để đảm bảo không gian đi lại, thoát hiểm được rộng và thuận tiện hơn. Thêm vào đó cần hạn chế bố trí giường tầng trên (hai) để hạ thấp trọng tâm của xe khi tham gia giao thông”, Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Trần Kỳ Hình cho biết.
Tiến Hiếu