Đẩy mạnh xây dựng, đưa vào hoạt động các cơ sở 2 của bệnh viện tuyến trung ương ương sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm quá tải.
Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế cả nước hiện có 1.451 bệnh viện công lập, trong đó có 39 bệnh viện tuyến trung ương, 492 bệnh viện tuyến tỉnh, 645 bệnh viện huyện và 72 bệnh viện ngành cùng khoảng hơn 11.00 trạm y tế. Ở khu vực tư nhân, cả nước hiện có 219 bệnh viện tư nhân, 31.594 phòng khám tư nhân. Các cơ sở khám chữa bệnh hiện được phân cấp, phân hạng, tuyến theo các quy định.
Nếu như 5 - 6 năm trước đây, quá tải bệnh viện vẫn là vấn đề nhức nhối của ngành thì thời gian qua với sự nỗ lực thay đổi của ngành y tế đến nay quy trình khám bệnh giảm từ 12-14 bước xuống còn 4-8 bước; giảm trung bình 48,5 phút trên một lượt khám bệnh.
Kết quả khảo sát sự hài lòng của người bệnh (với hơn một triệu phiếu) cho thấy tỉ lệ hài lòng của người bệnh điều trị nội trú là 75,6%; người bệnh điều trị ngoại trú là 66,3%. Kết quả khảo sát độc lập của Tổ chức Sáng kiến Việt Nam phỏng vấn qua điện thoại sau khi ra viện đối với 3.000 người bệnh thì kết quả hài lòng là 79,6%. Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) cũng cho thấy người dân đã hài lòng hơn với các dịch vụ y tế công.
Ở khu vực nội trú, tình trạng quá tải khu vực điều trị từng bước được khống chế; tình trạng nằm ghép tại các bệnh viện đã giảm mạnh. Năm 2012, tỉ lệ bệnh nhân phải nằm ghép ở bệnh viện tuyến Trung ương là 58%, tuyến tỉnh là 47%; đến năm 2016 tỉ lệ bệnh viện có tình trạng nằm ghép từ 2 người trở lên/giường bệnh chỉ chiếm 16,7% ở tuyến Trung ương và 11,4% ở tuyến tỉnh.
“Với việc phát triển và duy trì hiệu quả hoạt động của mạng lưới bệnh viện vệ tinh bao gồm 17 bệnh viện hạt nhân và 75 bệnh viện vệ tinh là các bệnh viện tuyến tỉnh, tình trạng chuyển tuyến, vượt tuyến đã giảm. Mục tiêu của ngành y tế là đến năm 2020 không còn tình trạng quá tải bệnh viện”, PGS.TS Lương Ngọc Khuê nhấn mạnh.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết, để giảm quá tải, nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh, ngành y tế đang nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp để giảm quá tải, nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh như phát triển mạng lưới bệnh viện vệ tinh; tăng cường chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới, thực hiện nghĩa vụ luân phiên; ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục trong khám, chữa bệnh; ban hành các quy trình chuyên môn; đổi mới phong cách phục vụ, nâng cao y đức; đa dạng hóa các loại hình khám, chữa bệnh được thực hiện, kết hợp giữa y tế phổ cập và y tế chuyên sâu, giữa y học cổ truyền với y học hiện đại. Thực hiện lộ trình thông tuyến khám, chữa bệnh; lộ trình liên thông, công nhận kết quả xét nghiệm, giữa các cơ sở khám, chữa bệnh gắn với nâng cao chất lượng dịch vụ và có chính sách khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ ngay tại tuyến dưới.
Năm 2018, trong 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm Bộ Y tế tiếp tục triển khai mô hình điểm tại 26 trạm y tế xã; mở rộng mô hình bác sĩ gia đình, quản lý sức khỏe đến từng người dân; đẩy mạnh quản lý các bệnh mạn tính, bệnh không lây nhiễm, chăm sóc dài hạn tại trạm y tế xã để y tế cơ sở phát huy vai trò là người “gác cổng” cho sức khỏe người dân tại tuyến đầu.
“Một trong những nỗ lực giảm tải là hạn chế nằm ghép, đến thời điểm này gần 100% bệnh viện tuyến trung ương và tuyến tỉnh, thành phố tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cam kết thực hiện chủ trương không để người bệnh nằm ghép từ 2 người trở lên sau 24 hoặc 48 giờ nhập viện.
Hiện chỉ còn 2 bệnh viện trung ương thuộc Bộ Y tế là Bệnh viện Chợ Rãy và Bệnh viện Bạch Mai chưa ký cam kết này vì vẫn còn một số khoa phòng quá tải chưa thể thực hiện được. Trong thời gian tới, một số cơ sở 2 của các Bệnh viện Bạch Mai, Chợ Rẫy được xây dựng và hoàn thiện thì việc nằm ghép sẽ được giải quyết.
"Giải pháp lâu dài vẫn là nâng cao hơn nữa năng lực chuyên môn cho tuyến dưới, tạo niềm tin cho nhân dân. Khi đó, việc khám chữa bệnh vượt tuyến không cần thiết giảm đi, tình trạng quá tải bệnh viện sẽ được giải quyết triệt để”, PGS Lương Ngọc Khuê nhấn mạnh.