Năm 2013, ngành Y tế đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật trong các lĩnh vực như y tế dự phòng, giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ và trẻ em... Tuy nhiên, thời gian qua, cũng xảy ra một số tai biến y khoa khiến người dân khá lo lắng về chất lượng khám, chữa bệnh. Vậy trong năm 2014, ngành Y tế sẽ tập trung vào giải pháp gì để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh?
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến (ảnh) đã có cuộc trao đổi với phóng viên báo Tin Tức xung quanh vấn đề này.
´Năm 2013, ngành Y tế đã đạt được những thành tựu nổi bật cũng như phải đối mặt với thách thức gì, thưa Bộ trưởng?
Năm 2013, ngành Y tế đã hoàn thành tất cả các chỉ tiêu kế hoạch được Quốc hội, Chính phủ giao, đặc biệt là các Mục tiêu Thiên niên kỷ về giảm tử vong mẹ và trẻ em, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em.
Thành tựu nổi bật chính là kiểm soát và khống chế tốt các dịch bệnh trên toàn quốc; ngăn ngừa thành công các dịch bệnh mới nổi từ bên ngoài, không để thâm nhập vào Việt Nam. Kiểm tra, giám sát về an toàn thực phẩm đã đi vào nề nếp, số vụ ngộ độc thực phẩm giảm; kiềm chế được tỷ lệ nhiễm mới HIV/AIDS.
Ngành Y tế cũng đã đạt được kết quả bước đầu về giảm quá tải bệnh viện (BV). Bộ Y tế đã triển khai quyết liệt các đề án nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cho tuyến dưới, giảm tình trạng vượt tuyến, chuyển tuyến không cần thiết như: Đề án BV vệ tinh giai đoạn 2013 - 2020; Đề án xây dựng và phát triển mô hình phòng khám bác sỹ gia đình giai đoạn 2012 - 2020. Một số cơ sở khám chữa bệnh (KCB) đã được cải tạo, nâng cấp và đưa vào sử dụng; nhờ đó đã tăng thêm 6% số giường bệnh so với năm trước, bước đầu góp phần giảm quá tải BV.
Năm qua, chất lượng KCB đã được cải thiện nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ KCB; hơn 300 phác đồ điều trị và gần 3.000 quy trình kỹ thuật đã được ban hành và triển khai ở các cơ sở KCB… Đồng thời, Bộ Y tế đã ban hành Tiêu chí đánh giá chất lượng BV với 83 tiêu chí, làm cơ sở xếp hạng BV trong thời gian tới, nhằm chuẩn hóa việc đánh giá chất lượng BV phù hợp với điều kiện Việt Nam và hội nhập quốc tế.
Ngành Y tế còn đạt được nhiều kết quả khác như: Bảo hiểm y tế có bước phát triển lớn về diện bao phủ và quyền lợi của người tham gia; bước đầu về đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính y tế ở các đơn vị sự nghiệp y tế công lập; thực hiện thành công các giải pháp về quản lý thuốc...
Bác sỹ Bệnh viện Đa khoa Phố Nối, tỉnh Hưng Yên, thực hiện kỹ thuật cao cắt amidan bằng dao đông điện. |
Tuy nhiên, năm 2013, ngành Y tế cũng gặp nhiều khó khăn như: Cơ sở vật chất và trang thiết bị cho các cơ sở KCB hiện nay vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu và yêu cầu KCB của người dân; vẫn còn 30% dân số chưa tham gia bảo hiểm y tế, trong đó phần lớn là những người thuộc nhóm bảo hiểm y tế tự nguyện; chất lượng dịch vụ KCB ở tuyến cơ sở còn hạn chế. Bên cạnh đó, việc kiểm soát an toàn thực phẩm, đặc biệt là thức ăn đường phố, thực phẩm nhập khẩu qua đường tiểu ngạch ở một số địa phương còn nhiều bất cập; tình trạng ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp ảnh hưởng đến sức khỏe người dân; nguồn kinh phí cho y tế ngày càng hạn hẹp. Một số nơi chưa làm tốt việc xã hội hóa y tế dẫn đến việc lạm dụng kỹ thuật cao; thái độ ứng xử không tốt của một số thầy thuốc xảy ra tại một vài cơ sở y tế (công lập và ngoài công lập) trong thời gian qua đã ảnh hưởng đến uy tín của ngành Y...
´Xin Bộ trưởng cho biết, năm 2014, ngành Y tế sẽ triển khai những giải pháp gì để vượt qua những thách thức đó nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng KCB?
Đối với ngành Y tế, năm 2014 vẫn còn là một năm đầy khó khăn, thách thức, nhưng toàn ngành quyết tâm tiếp tục đổi mới hoạt động và hệ thống y tế, tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, đặc biệt là chất lượng khám bệnh, chữa bệnh. Mục tiêu đặt ra là “lấy người bệnh làm trung tâm của hoạt động chăm sóc và điều trị”, hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Do đó, trong năm 2014, ngành Y tế sẽ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Cụ thể, tiếp tục thực hiện các biện pháp nhằm giảm quá tải ở các BV: Tăng số giường bệnh/1 vạn dân.Tập trung đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc xây dựng, cải tạo, nâng cấp các BV; đặc biệt là sử dụng nguồn vốn 20.000 tỷ đồng của Chính phủ đầu tư xây thêm cơ sở 2 cho các BV đang quá tải trong cả nước; xây dựng mới 5 BV tuyến Trung ương và tuyến cuối hiện đại ngang tầm khu vực, tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, ngành sẽ triển khai quyết liệt Đề án BV vệ tinh giai đoạn 2013 - 2020 với 14 BV hạt nhân. Những BV này có trách nhiệm xây dựng và phát triển cho 45 BV vệ tinh ở 32 tỉnh (giai đoạn I) và 48 BV vệ tinh ở 35 tỉnh (giai đoạn II). Triển khai Đề án Xây dựng và phát triển mô hình phòng khám bác sỹ gia đình giai đoạn 2012 - 2020 nhằm cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện, liên tục cho người dân, hạn chế KCB vượt tuyến không cần thiết.
Năm 2014, hoạt động nâng cao năng lực cho y tế cơ sở sẽ được đặc biệt chú trọng thông qua các hoạt động: Thực hiện chế độ luân phiên có thời hạn đối với người hành nghề tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, triển khai Dự án thí điểm bác sỹ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn (ưu tiên 62 huyện nghèo); đẩy mạnh đào tạo, chuyển giao kỹ thuật theo gói dịch vụ y tế theo Đề án 1816...
Bộ Y tế sẽ tập trung chỉ đạo các BV bố trí, sắp xếp lại mặt bằng của BV một cách hợp lý để tạo thêm diện tích phục vụ KCB. Thực hiện nghiêm Quy trình khám bệnh tại khoa khám bệnh của BV nhằm cải tiến thủ tục, rút ngắn thời gian chờ khám bệnh. Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc hẹn lịch khám để giảm thời gian chờ đợi, giảm quá tải BV. Tiếp tục chỉ đạo chặt chẽ các BV trực thuộc Bộ, Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, triển khai nghiêm túc, hiệu quả việc quản lý chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tại BV. Đặc biệt, đẩy mạnh việc áp dụng Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng BV để đo lường mức độ hoàn thành và chất lượng các hoạt động trong BV; định kỳ kiểm tra, báo cáo kết quả thực hiện về Bộ Y tế.
Bên cạnh đó, ngành tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ y tế thông qua việc tăng cường các giải pháp thực hiện tốt quy tắc ứng xử, nâng cao đạo đức nghề nghiệp, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tiếp tục đẩy mạnh hoạt động của Bộ môn y đức trong các cơ sở đào tạo y dược; triển khai các lớp tập huấn cho khoảng 1000 viên chức y tế về Kỹ năng giao tiếp, quy tắc ứng xử; phát huy hiệu quả của Đường dây nóng (qua Tổng đài Đường dây nóng của Bộ Y tế, số điện thoại 0973 306 306) trong việc xử lý những bất cập về thái độ, đạo đức nghề nghiệp của viên chức ở các BV. Ban hành và triển khai Thông tư quy định về quy tắc ứng xử của cán bộ công chức, viên chức, người lao động tại các đơn vị sự nghiệp y tế công lập. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy chế chuyên môn, quy tắc ứng xử trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; có các hình thức khen thưởng cho các tập thể và cá nhân có thành tích.
Đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến về y học để phục vụ chẩn đoán và điều trị với mục tiêu tạo điều kiện để người bệnh có thể tiếp cận được các dịch vụ kỹ thuật cao ngay trong nước. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng Thuốc và Điều trị của BV, kiểm soát việc sử dụng thuốc, chỉ định xét nghiệm, chỉ định kỹ thuật; tăng cường kiểm tra việc kê đơn, bình bệnh án, bình đơn thuốc, tuân thủ đúng hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, quy trình kỹ thuật, quy trình chăm sóc người bệnh. Phòng ngừa và giảm thiểu các tai biến, sai sót chuyên môn, khắc phục các nguyên nhân gây tai biến, sai sót nhằm bảo đảm an toàn người bệnh. Tăng cường việc sử dụng thuốc an toàn, hợp lý; tiếp tục thực hiện cuộc vận động “Người Việt dùng thuốc Việt”.
Để nâng cao chất lượng KCB cần phải giảm bằng được tình trạng quá tải BV - một nhiệm vụ vô cùng khó khăn, và không thể hoàn thành trong một sớm một chiều. Đây cũng là nhiệm vụ số 1 trong 7 nhiệm vụ trọng tâm của ngành Y tế nhiệm kỳ 2011 - 2016. Dưới sự lãnh đạo và quan tâm của Đảng, sự đầu tư của Nhà nước, sự phối hợp, hỗ trợ của các bộ, ngành và toàn xã hội, chúng tôi hy vọng rằng điều này sẽ được cải thiện dần trong thời gian tới.
Xin cảm ơn Bộ trưởng!
Thu Phương - P.Liên (thực hiện)