Vậy “ngáo đá, ma túy đá” là gì và làm thế nào ngăn chặn hiểm họa đó để bảo đảm sức khỏe con người và an sinh xã hội?
Một nam thanh niên nghi lên cơn ngáo đá đã leo lên nóc nhà số 1, đường 30/4, phường 3, thành phố Bạc Liêu (tỉnh Bạc Liêu) ngồi cố thủ trong tình trạng mơ màng. Ảnh: Huỳnh Sử/TTXVN |
Nằm sõng sượt trên giường, hai mắt nhắm nghiền, tóc mai bết vào thái dương, một bàn tay đặt lên trán, cánh tay còn lại buông thõng, sợi dây nhựa lạnh lẽo cắm vào cổ tay để truyền dịch, Nguyễn Thanh H. (37 tuổi ở khu An Dương, quận Tây Hồ, Hà Nội) - nữ bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương, cho biết :“Em chơi đá gần 10 năm nay rồi. Trước thì đủ cả, thuốc phiện, heroin, cần sa, bột ke… Nhưng đập đá rồi thì bỏ hết, thấy chả ra gì cả, chỉ chơi đá thôi”. Nói chuyện “giải đá”, Nguyễn Thanh H. giọng mệt mỏi: “Giờ chỉ thấy đau nhức cơ khớp khắp toàn thân. Chỉ muốn cắt phăng chân đi thôi!”.
Cuộc sống tăm tối Cái nóng oi bức tháng sáu phả nhiệt vào căn buồng dành cho bệnh nhân điều trị tại tầng hai Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương ở phố Hồng Mai, quận Hai Bà Trưng. Tiếng quạt máy vù vù như cố xua đi bao nhiêu nóng nực. Ngoài hành lang, một nhóm gầm 4 nam bác sỹ cùng 2 nữ y tá đang cố gắng đưa một bệnh nhân đang lên cơn, la hét, đi điều trị.
Nguyễn Thanh H. nằm im trên chiếc giường sắt, kể lại quãng thanh xuân, khi còn là cô con gái lớn trong một gia đình có tiềm lực kinh tế ở bãi An Dương. Có chút nhan sắc, đang học Trung cấp Tài chính, H. nghe theo lời rủ rê của đám bạn choai choai liền bỏ học, lao vào những cuộc vui, thường xuyên hút hít. Rồi H. gặp một anh nghiện ma túy và lấy anh này năm H. 18 tuổi.
Có đôi, có cặp, hai vợ chồng H. chỉ quay cuồng với những cơn phê ma túy, bỏ bê công việc, gia đình. Hai đứa con được sinh ra cũng tự lớn lên như cây, như cỏ. Tính nết H. cũng ngày càng thay đổi, trở nên cục cằn, nóng nảy, lười biếng. “Chơi đá rồi thì bỏ hết heroin, cần sa, hồng phiến, bột ke…, những thứ ấy thấy chả ra gì cả. Lúc đầu thì dùng thưa thớt khoảng một vài tháng một lần, rồi tăng lên hàng tuần. Độ 6 tháng gần đây thì ngày nào cũng dùng. Hễ ngừng dùng là mệt mỏi đau nhức các cơ khớp, xuất hiện ảo giác, mất ăn, mất ngủ kéo dài”, H. kể.
Đang kể, giọng của Nguyễn Thanh H. đột ngột chuyển sang sự cáu kỉnh, giận dữ khi một y tá từ ngoài hành lang bước vào phòng bật công tắc điện. Sự nổi khùng ấy chỉ dịu đi, trở lại bình thường khi căn phòng thiếu ánh sáng như cũ. H. bảo rằng, vài bận muốn bỏ ma túy đá, nhưng được mấy ngày là thành “công cốc”. “Lần này, mẹ em đưa đến đây điều trị. Em cũng muốn bỏ lắm rồi”, H. nói.
Cũng tại Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương, ở một buồng điều trị bên cạnh, Bùi Bảo Đ. một thanh niên 22 tuổi, là con thứ hai trong một gia đình có "của ăn, của để" ở thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên, cũng nằm “an dưỡng”. Đang là sinh viên năm cuối một trường đại học ở Thái Nguyên nhưng Đ. xin nghỉ học, bảo lưu kết quả để ở nhà… cai những cơn đê mê do “đập đá” đem lại.
Khuôn mặt không biểu lộ cảm xúc, Đ. kể, do đua đòi với bạn bè nên “bập” vào cần sa, ma túy tổng hợp từ 4 năm trước, khi mới bước vào giảng đường. Ban đầu chỉ một tháng “phê pha” vài lần, rồi tăng lên tuần vài bận và sau một năm, ngày nào Đ. cũng muốn “đập đá”. Chơi “đá”, tính nết Đ. cũng thay đổi, không còn là cậu sinh viên nuôi bao giấc mộng với giảng đường, mà trở thành một người cục cằn, nóng nảy, sống bê tha. Sự việc chỉ vỡ ra khi bố mẹ Đ. phát hiện khi thấy cậu quý tử với bộ “đập đá” trong phòng riêng. “Bố mẹ quản thúc em, cho uống thuốc theo đơn của bác sỹ, cai nghiện tại gia nhưng em vẫn tìm mọi cách để sử dụng ma túy đá. Vì thế ông bà phải đưa em lên Hà Nội điều trị”, Đ. kể.
Cái ác nảy mầm Trưa 14/5/2016, một nam thanh niên “ngáo đá” đã châm lửa đốt một cửa hàng gas tại Quận 8 (TP Hồ Chí Minh) khiến nhiều người trong khu vực hốt hoảng tháo chạy. Trong ảnh: Nhiều bình gas được di chuyển ra khu vực an toàn. Ảnh: TTXVN phát |
Cầm tập bệnh án của Nguyễn Thanh H. và Bùi Bảo Đ. bác sỹ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc kiêm Trưởng khoa Lâm sàng Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương cho hay: Ma túy đá là chỉ chung cho các loại ma túy tổng hợp có chứa chất methamphetamine và amphethamine, là những chất cực mạnh, nguy hiểm. Người sử dụng ma túy tổng hợp nhiều sẽ gây tác hại đối với toàn bộ cơ thể như hệ hô hấp, hệ tim mạch, hệ thần kinh, hệ sinh dục, trong đó, bộ não là nơi bị tổn thương rõ nhất.
Các chất này phá hủy hệ thống thần kinh trung ương và não bộ, gây ra ảo giác giết người hay phạm tội trong lúc không điều khiển được hành vi của mình. “Dùng ma túy đá dù chỉ một lần cũng có thể gây nghiện. Trong 100 trường hợp dùng ma túy đá thì quá nửa là bị nghiện và một phần tư số đó bị não bị tổn thương, phá hủy. Đ. và H. có thâm niên sử dụng ma túy thuộc nhóm Methamphetamine, nhưng may mắn là vẫn còn nhận thức được”, bác sỹ Thu cho hay.