Theo người dân địa phương, nguyên nhân chính là do một bãi đãi cát chui hoạt động ngay bên bờ suối. Nếu tình trạng đãi đất lấy cát chui này vẫn tiếp diễn không chỉ thiệt hại về kinh tế của người dân mà suối Bà Mụ cũng có nguy cơ bị xóa sổ.
Bãi đãi cát chui là nguyên nhân khiến dòng suối bị tắc nghẽn, gây ngập hàng chục héc ta đất nông nghiệp.
Hàng ngày, có hàng chục chuyến xe ben chở đất về tập kết tại đây để đãi đất lấy cát ngay bên cạnh suối Bà Mụ. Do đó, đất thải và cát cặn trôi xuống, tích tụ ngăn cản dòng chảy của con suối, gây ngập lụt nặng nề cho đất và cây trồng của người dân địa phương. Chị Lưu Thị Hà và những hộ dân có đất nông nghiệp chạy dài theo suối Bà Mụ chia sẻ những bức xúc với phóng viên.
Theo chị Lưu Thị Hà - một trong những hộ dân có đất nông nghiệp chạy dài theo suối Bà Mụ, gia đình chị có 700 cây cao su đang trong thời kì thu hoạch nhưng những ngày qua, một nửa trong số cây này đã chìm trong nước, vì nước suối không lưu thông kịp, ngập tràn vườn cao su nhà chị. Điều này đồng nghĩa với thu nhập của gia đình chị Hà cũng bị mất đi đáng kể. Đó là còn chưa kể đến thiệt hại do chén mủ bị trôi mất theo dòng nước. Số cây bị ngập cũng khô miệng cạo, có thể sẽ không tiếp tục cho thu hoạch được nữa.
Không chỉ có gia đình chị Hà, hơn 10 hộ dân với hàng chục héc ta đất nông nghiệp bao gồm cao su và điều trồng dọc theo suối Bà Mụ cũng đều ở trong tình trạng ngập úng tương tự.
Nhiều diện tích đất nông nghiệp của người dân bị ngập úng do dòng suối bị tắc nghẽn.
Gia đình ông Phạm Hồng Nam có đất nằm phía trên dòng chảy của dòng suối cũng bị ngập lụt nghiêm trọng, vì dòng nước bị tắc nghẽn khiến nước ứ đọng, tràn sang bên bờ suối với chiều dài hàng km. Thậm chí, một số cây cao su mới trồng được hơn một năm của gia đình ông Nam đã bị chết vì ngập nước quá lâu. Theo người dân địa phương, thủ phạm chính gây ngập lụt là bãi đãi cát bên cạnh bờ suối hoạt động hơn 2 năm nay.
“Lúc đãi cát, người ta chỉ lấy cát đi thôi, còn bùn với đất bị đổ ra suối, lâu ngày thành đụn đất, bùn phía dưới chắn nguyên dòng chảy. Mùa khô nước chảy yếu, bùn lắng đọng, dưới nguồn thì không có nước còn trên này thì ứ đọng”, ông Phạm Hồng Nam bức xúc nói.
Theo quan sát của phóng viên, ngay khu vực thượng lưu của suối Bà Mụ chảy qua địa phận ấp 4, xã Tiến Hưng, một bãi đãi cát với khối lượng hàng trăm khối đang được tập kết. Số cát này là kết quả của quá trình đãi cát từ bùn đất được thu gom về. Người dân tại đây cho biết, mỗi ngày có khoảng 80 xe chuyên chở đất phục vụ hoạt động đãi cát ở khu vực này. Hiện cát đang ở trên bờ, còn bùn đất và cát cặn thải ra đã được đem đi nhưng không ít trong số này đã trôi thẳng xuống suối.
Nhiều diện tích đất nông nghiệp của người dân bị ngập úng do dòng suối bị tắc nghẽn.
Bao quanh khu vực bãi đãi cát gần 1 km là tình trạng ngập úng nghiêm trọng hai bên bờ suối. Đáng chú ý hơn, cách khu vực bãi đãi cãi hơn 100 mét, xuôi theo dòng chảy, người dân phát hiện nhiều đụn cát trải dài nổi lên mặt nước.“Mặc dù cách bãi đãi cát hàng trăm mét, nhưng vườn cao su của gia đình tôi bị ngập úng lên tới đầu gối. Phía dưới toàn là cát, thậm chí có những đụn cát dài hàng chục mét, nổi lên mặt nước”, chị Hà bức xúc cào những đụn cát trong vườn nhà mình ra để chứng minh.
Theo người dân địa phương, số bùn đất do hoạt động đãi cát thải ra khiến dòng suối ngày càng bị bồi lấp nghiêm trọng. Trong khi đó, người dân đã nhiều lần liên lạc với chủ cơ sở bãi đãi cát yêu cầu khơi thông dòng chảy nhưng chỉ nhận được lời hứa hẹn mặc cho những diện tích cao su, điều đang ngày ngày ngập chìm trong nước và bùn đất.
Trước những bức xúc của người dân về tình trạng cơ sở đãi cát xả thải bùn đất xuống suối gây tắc nghẽn dòng chảy dẫn đến ngập úng cục bộ các diện tích đất nông nghiệp, UBND xã Tiến Hưng, thành phố Đồng Xoài đã cử người xuống ghi nhận hiện trường và xác minh vụ việc.
Đãi cát gây ngập úng quá lâu khiến nhiều cây cao su của gia đình ông Nam bị chết do thối gốc.
Ông Cao Văn Vũ, Bí thư, Chủ tịch UBND xã Tiến Hưng cho biết: Trước mắt, lực lượng chức năng xã xuống hiện trường tìm hiểu nguyên nhân ngập lụt, sau đó sẽ mời chủ bãi đãi cát, cùng tất cả các hộ dân có diện tích đất nông nghiệp bị ngập lụt lên UBND xã để làm việc. Ngoài ra, chính địa phương cũng sẽ mời các cơ quan có liên quan, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Đội cảnh sát kinh tế môi trường của Công an thành phố Đồng Xoài xuống hiện trường kiểm ra, để cùng nhau bàn biện pháp giải quyết, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Cũng theo đại diện chính quyền địa phương thành phố Đồng Xoài, qua kiểm tra, rà soát, bước đầu xác nhận bãi cát này hoạt động không phép. Chính quyền địa phương đang tiếp tục kiểm tra để đưa ra những biện pháp xử lý.