Cách đây 2 năm, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD- ĐT) đã giao cho các trường ĐH trọng điểm lên phương án tuyển sinh riêng. Đến nay, khi Luật Giáo dục đại học (ĐH) có hiệu lực, trong đó nhấn mạnh đến quyền tự chủ tuyển sinh của các trường nhưng không ít trường vẫn còn dè dặt. Trong khi đó, một số trường ĐH ngoài công lập muốn được tuyển sinh riêng trong năm nay nhưng bộ cũng khuyến cáo các trường nên cân nhắc kỹ đến phương án tuyển sinh vì phải đảm bảo được chất lượng đầu vào của thí sinh. Mùa tuyển sinh ĐH, CĐ 2013 dự kiến vẫn giữ ổn định theo phương án “3 chung” và chỉ có sự thay đổi về kỹ thuật.
Những trường ĐH trọng điểm được Bộ GD - ĐT giao lên phương án tuyển sinh riêng gồm: ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh, ĐH Sư phạm Hà Nội, ĐH Bách khoa Hà Nội. Thứ trưởng Bộ GD - ĐT Bùi Văn Ga cho biết, từ ngày 1/1/2013, Luật Giáo dục ĐH chính thức có hiệu lực thì những trường được bộ giao lên phương án tuyển sinh đều có thể tự tổ chức thi tuyển. Các trường sẽ được tự chọn phương thức thi tuyển, xét tuyển hoặc kết hợp vừa thi vừa xét tuyển. Nhưng trong mùa tuyển sinh 2013, những trường này vẫn tuyển sinh theo phương án “3 chung”.
Tại Hội nghị tuyển sinh năm 2013, Bộ trưởng Bộ GD - ĐT Phạm Vũ Luận cũng nhấn mạnh, nếu phương án tuyển sinh của các trường đảm bảo các điều kiện thì bộ sẽ cho triển khai ngay trong mùa tuyển sinh này, ngay cả với những trường ngoài công lập. Tuy nhiên, các trường đều chưa sẵn sàng cho phương án tuyển sinh riêng với lý do cần có thời gian chuẩn bị kỹ.
Ông Vũ Minh Giang, Phó Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội, cho biết, ĐH Quốc gia Hà Nội đã có phương án tuyển sinh mới và trình lên bộ. Trong đó, trường sẽ kết hợp thi tuyển với xét tuyển nhằm đáp ứng đặc thù tuyển sinh của các trường thành viên song chưa thể triển khai ngay trong mùa tuyển sinh này. Lý do là nhà trường e ngại các thí sinh có thể sẽ bị thiệt nếu việc đổi mới phương thức thi không được tiến hành đồng bộ ở tất cả các trường. Thực tế, mỗi năm, ĐH Quốc gia Hà Nội có khoảng 30.000 thí sinh bị trượt. Nếu thi riêng, các em sẽ gặp khó khăn khi kết quả thi ở đây có thể không được công nhận để xét tuyển vào các trường vẫn thi theo phương án “3 chung”.
ĐH Sư phạm Hà Nội cũng cho biết, phương án tuyển sinh riêng của trường cũng đã được nghiên cứu để phù hợp với đặc thù đào tạo của trường. Ngoài các môn cơ bản thi viết, nhà trường có thể tuyển sinh theo hình thức thi vấn đáp. Nhưng để tổ chức được một kỳ thi riêng đòi hỏi phải có thêm nhân lực, vật lực. Những ĐH trọng điểm đều cho rằng, năm 2015 mới là thời điểm thích hợp để các trường tự chủ tuyển sinh.
Đối với một số trường ĐH ngoài công lập muốn tự tuyển sinh riêng để duy trì sự phát triển, Thứ trưởng Bộ GD - ĐT Bùi Văn Ga cho rằng, các trường này phải cân nhắc thận trọng khi quyết định tuyển sinh riêng. Nếu đưa ra phương án tuyển sinh dễ dãi, có thể các trường được lợi trước mắt , nhưng về lâu dài sẽ ảnh hưởng uy tín của các trường.
Luật giáo dục ĐH không cấm các trường ngoài công lập tuyển sinh riêng. Nếu các trường có phương án cụ thể, hợp lý, bộ sẽ cho triển khai. Hiện các trường năng khiếu đã được phép tuyển sinh theo phương thức đặc thù.
Khi giao cho các trường quyền tự chủ tuyển sinh riêng, bộ kỳ vọng phương thức tuyển sinh này đảm bảo công bằng cho thí sinh, không phát sinh thêm căng thẳng mới cho xã hội, không để tái diễn tình trạng luyện thi tràn lan.
Lê Vân