Năm 1972, cuộc chiến leo thang ra miền Bắc bằng không quân của giặc Mỹ rất ác liệt, Hà Nội là thành phố hứng nhiều trận bom rải thảm B52 cả ngày lẫn đêm. Người dân đi sơ tán, dân quân tự vệ nhà máy, xí nghiệp sẵn sàng chiến đấu. Thời kỳ này giao thông từ Hà Nội đi các vùng phụ cận bị đứt đoạn. Con đường huyết mạch là cầu Long Biên bị đánh sập nhiều nhịp, phương tiện qua sông khi ấy là cầu phao và phà.
Sẩm tối một ngày chủ nhật cuối tháng 12, tôi đạp xe lên khu sơ tán. Qua đường Yên Phụ đến địa phận xã Tứ Liên, Tứ Tổng, trời lác đác mưa phùn. Trời rét lại có mưa càng làm tăng thêm giá buốt của buổi tối mùa đông. Sở dĩ phải đi vào ban đêm do phà Chèm 8 giờ tối mới thông. Đặt chân tới bến Chèm trời đã tối đen như mực.
Vài ngọn đèn dầu như đom đóm lúc ẩn lúc hiện bên các quán nước. Chợt một hồi còi báo động rú lên, kẻ dắt xe, người gồng gánh chạy tán loạn tìm nơi trú ẩn. Tôi vừa kịp chui xuống chiếc hầm tăng xê, kéo được chiếc nắp đậy thì đạn pháo từ mặt đất nổ râm ran, tiếng rít xé trời của của máy bay Mỹ đã xuất hiện, liên tiếp các loại súng thi nhau nhả đạn. Chừng 15 phút sau ngớt tiếng súng, còi báo an rúc lên, người từ trong các ngóc ngách xuất hiện, các quán nước bến phà lại có ánh sáng đèn dầu, nhấp nhô vài bóng người ngồi.
Tôi dắt xe đạp tìm một quán nước ngồi nghỉ. Mưa mỗi lúc một nặng hạt, trời càng về khuya càng lạnh. Bà chủ quán trùm chiếc khăn len trên đầu, mồm nhai trầu bỏm bẻm,trong quán vài người khách ngồi chờ phà qua sông, thỉnh thoảng lại nghe tiếng kêu của chiếc điếu cày òng ọc.
Một người khách cất tiếng hỏi bà chủ quán: “Liệu đêm nay có phà sang sông không bà?”. Vừa bóc bao thuốc Tam Đảo, rút mấy điếu đưa cho khách, bà thủng thẳng trả lời: “Cũng chẳng biết được, nếu máy bay đi xa, yên tĩnh thì phà mới chạy”.
Tôi hướng tầm mắt nhìn ra xa, trước mặt là con sông Hồng tối om, qua màn đêm dày đặc, chỉ thỉnh thoảng ánh đèn pha quét lên bầu trời mới nhìn rõ mặt nước đang cuộn sóng dưới làn mưa bụi.
Trong quán, vài người khách đã ngủ gà, ngủ gật. Giờ tôi mới để ý, trên bàn lỏng chỏng vài túm chuối, bên cạnh chồng bánh gai, bánh chưng, lọ kẹo lạc, kẹo vừng xếp hàng ngay ngắn bên khay thuốc lá đựng trong hộp kính là vài bao thuốc Hoàn Kiếm, Điện Biên, Tam Đảo... Trong túi nilon mấy chiếc bánh đa treo trên dây đu đưa trước gió thỉnh thoảng lại đập vào cột bương kêu phành phạch.
Cơn buồn ngủ từ đâu ập tới, tôi rùng mình vì một luồng gió lạnh vừa thổi qua, vội kéo chiếc cổ áo, thu mình trong chiếc áo mưa bằng vải bạt bộ đội.
Gần 1 giờ đêm mới sang được bờ bên kia. Dắt chiếc xe đạp lên được hết dốc, người mệt lử, tôi tìm một quán nước ven đường để ngủ qua đêm. Ngó vào quán nào cũng có người nằm, chỗ trải vải nhựa, chỗ thì người căng võng bạt. Đi ngược lên một đoạn tôi phát hiện còn một quán bỏ không, mừng như bắt được vàng, vội dắt ngay chiếc xe vào quán, lia đèn pin một lượt để quan sát.
Qua ánh đèn, tôi xác định đây là quán cắt tóc, sở dĩ nói vậy là vì dưới nền đất còn vương nhiều đống tóc vụn. Vớ được chiếc chổi rơm đã vẹt gần nửa, tôi tranh thủ gom, quét dọn những mớ tóc vào một xó rồi lấy tấm vải bạt nhựa trải lên nền nhà, loay hoay một lúc cũng tìm ra bốn góc buộc dây màn. Để cho an toàn, tôi lấy chiếc khóa dây mang theo quàng qua khung xe đạp với chiếc cột bương của quán rồi bấm khóa.
Cũng cần nói thêm, những năm tháng chiến tranh, dù đi công tác, hay về khu sơ tán, trên xe hành trang mang theo lúc nào cũng đầy đủ: Chăn màn, vải nhựa, áo mưa, đèn pin... đề phòng mọi tình huống như đêm nay.
Chưa đầy 15 phút sau, tôi đã hoàn thành mọi công việc và có thể chui vào màn làm một giấc ngon lành. Nhưng vừa đặt mình xuống tấm áo mưa vải bạt, cái lạnh buốt từ hơi đất ngấm lên làm tôi rùng mình. Biết là không chịu nổi, phải huy động áo, khăn len, chăn quấn hết vào người rồi co mình như con tôm một lúc sau cũng thiếp đi.
Đang nửa mơ nửa tỉnh, tôi nghe có tiếng người lao xao mỗi lúc một gần. Một lúc sau tôi tỉnh hẳn, trong bóng đêm dày đặc có nhiều người đứng lô nhô ngay trước quán. Chợt một giọng phụ nữ cất lên: “Đã có người nằm chúng mày ạ! Tiếp đến vài tiếng con gái phụ họa: Kệ! Có người cũng cứ vào, buồn ngủ rũ ra rồi. Lúc sau có tiếng loạt soạt vải nhựa, áo mưa ngay cạnh chỗ tôi nằm.
Thỉnh thoảng lóe lên vệt sáng đỏ quạch từ chiếc đèn pin rồi tắt ngấm ngay. Loáng thoáng tôi cũng nhận ra có khoảng năm, sáu cô gái, túi sách, ba lô lỉnh kỉnh đang thu xếp chỗ ngủ. Chợt có tiếng thì thầm lúc to lúc nhỏ của hai cô gái nằm ngay bên cạnh mép màn: “Hình như đàn ông mày ạ! Tao thấy có chiếc mũ cối ngoắc trên ghi đông xe đạp”. Một giọng khàn khàn của cô gái khác: “Chắc là bộ đội đi công tác”. Im lặng một lúc, tự nhiên nghe thấy tiếng cười khúc khích...
Tốp người vừa đến đã làm tan giấc ngủ ngon lành, nhưng không sao, tự nhiên trong người tôi thấy râm ran, một hơi ấm từ đâu lan toả khắp cơ thể, cảm giác như... được phủ lên người một lớp chăn ấm mà trước đó cái lạnh giá làm tôi không sao chợp mắt được. Giờ thì đã nghe thấy một vài tiếng ngáy nhè nhẹ phát ra bên cạnh. Tôi nằm im không dám cựa quậy.
Tiếng gà gáy xa xa từ đâu vọng lại, tôi đoán đã là canh ba (khoảng 2 – 3 giờ sáng). Cố chợp mắt để sáng ngày mai còn đi tiếp cuộc hành trình trên 50 km bằng xe đạp, nhưng không sao ngủ lại được.
Đang mải suy nghĩ, chợt cái gì nóng ran áp sát ngay cạnh người, khoảng cách chỉ là cánh màn mong manh, tự nhiên tim tôi đập dồn dập, mạch máu trong người như đang lan tỏa mỗi lúc một mạnh lên. Tôi nằm bất động, cứng đờ như có một bàn tay vô hình kìm hãm, níu kéo. Cái khoảnh khắc đó chỉ được duy trì vài phút, sau đó một tiếng cựa mình và cánh màn trùng hẳn xuống mang theo luôn cả hơi ấm, nhịp thở...
Giờ thì tôi có thể thoải mái duỗi thẳng chân, quay người sang phía khác, chợt giật mình vì chân chạm phải vật gì mềm mềm lại nong nóng, hóa ra lại là cái đùi phụ nữ nằm ngang ngay dưới chân tôi, vội vàng rụt ngay chân lại, đồng thời như bị đánh thức vì cái đạp nhẹ của tôi, lập tức có tiếng loạt soạt từ tấm vải nhựa, tôi đoán cái cảm giác “mềm mềm“ kia đã chuyển động xa dần khi phát hiện thấy sự vô duyên của mình.
Hóa ra giờ tôi mới biết đã nằm lọt giữa vòng vây của các cô gái đang vô tư chìm trong giấc ngủ ngon lành vì vừa phải trải qua cuộc hành quân cuốc bộ. Tôi đoán có thể đây là nhóm sinh viên, hoặc học sinh trường trung cấp nào đó ở khu vực Xuân Hòa bị nhỡ phà đêm như tôi.
Bừng tỉnh bởi nhiều tiếng động cùng lúc, tiếng gấp vải nhựa soàn soạt, tiếng rì rầm của các cô gái đang hối hả thu dọn hành trang. Chợt có những tiếng cười phá lên, một giọng nữ trẻ, qua tiếng nói có vẻ tinh nghịch: “Chúng mày có biết chuyện gì đêm qua không, ly kỳ và lãng mạn lắm...”.
Tôi nhìn ra đường, trời vẫn tối chưa rõ mặt người. Tiếng chân các cô gái đã đi xa vẫn còn vẳng lại tiếng cười vô tư hồn nhiên xé tan bầu không khí buổi sáng tinh mơ bên bến phà Chèm.
Duy Ngọc