Chủ đầu tư các dự án hạ tầng giao thông tại Hà Nội đang “khốn đốn” trong việc kiểm soát tiến độ, chất lượng công trình và lo thiếu tiền triển khai tiếp dự án. Nguyên nhân chính là do các hộ dân nơi có dự án đi qua không bàn giao mặt bằng. Thực tế này đòi hỏi Hà Nội cần phải quyết liệt triển khai các biện pháp hỗ trợ để các dự án về đích đúng tiến độ.
Nan giải chuyện mặt bằng
Trao đổi với phóng viên, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Hồng Trường cho biết: Dù đang ở giai đoạn thi công nước rút, nhưng đến nay, nhiều dự án giao thông trọng điểm quốc gia qua Hà Nội vẫn chưa có mặt bằng "sạch". Điển hình là ba tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, Hà Nội - Thái Nguyên, Hà Nội - Hải Phòng và cầu Nhật Tân - đường nối với nhà ga T2 Nội Bài. Theo kế hoạch, các dự án này đều phải về đích cuối năm 2013 và trong năm 2014, nhưng đến nay các công trình này đều được thi công với tiến độ rất “ì ạch”.
Điểm nghẽn GPMB tại nút Phú Thượng, Nhật Tân của Dự án cầu Nhật Tân. |
Theo Phó Tổng Giám đốc Ban Quản lý dự án 2 (Bộ GTVT) Lưu Việt Khoa, hiện dự án cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên vẫn còn 600 m mặt bằng thuộc hai huyện Gia Lâm, Ðông Anh chưa được bàn giao. Trong đó, huyện Gia Lâm còn 49 hộ dân chưa thống nhất phương án đền bù. Bên cạnh đó, còn vướng đường điện 35 KV qua đường dẫn cầu vượt đường ngang số 1 chưa di dời, cản trở nhà thầu thi công. Huyện Ðông Anh còn 10 hộ dân chưa di dời, khiến nhà thầu không thể xử lý kỹ thuật tường chắn.
Tại dự án đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Ðầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam Lương Quốc Việt cho hay: Đoạn đường qua Hà Nội hiện vướng một số ngôi mộ chưa di dời và phần giải phóng mặt bằng (GPMB) bổ sung cho phương án giao cắt giữa cao tốc với quốc lộ 2.
Với dự án đường nối cầu Nhật Tân - Nhà ga T2 Nội Bài, mặc dù TP Hà Nội yêu cầu huyện Ðông Anh bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công từ đầu năm 2013 và huyện Sóc Sơn phải hoàn thành GPMB trong quý I/2013, nhưng hiện trên tuyến vẫn còn nhiều đoạn chưa có mặt bằng để các đơn vị thi công. Tại gói thầu số 2, mới có 8/46 hộ dân nhận tiền đền bù, gói thầu số 4 còn hơn 230 hộ chưa di dời và gói thầu số 5 còn vướng 69 hộ tại khu tập thể Nội Bài.
Dự án cầu Nhật Tân và đường dẫn hai đầu cầu cũng đang “bế tắc” trong khâu GPMB của gói thầu số 2. So với thời điểm cuối năm 2012, tình hình GPMB khu vực này đến nay vẫn chưa có gì tiến triển. Ông Nguyễn Lê Minh, Giám đốc Dự án xây dựng cầu Nhật Tân thuộc Ban quản lý dự án 85 (Bộ GTVT) khẳng định: Phần cầu chính, đường chính tuyến cầu Nhật Tân chắc chắn sẽ về đích kỹ thuật vào tháng 10/2014, nhưng hai tuyến nhánh kết nối với tuyến đường Âu Cơ (quận Tây Hồ) có nguy cơ không kịp về đích đúng kế hoạch vì đơn vị thi công không có mặt bằng để triển khai xây dựng. “Sau gần 5 năm “đánh vật” với công tác đền bù GPMB, hiện dự án vẫn bị vướng phần mặt bằng nút giao hoa thị Phú Thượng, Nhật Tân thuộc gói thầu số 2. Nếu không có chuyển biến trong công tác GPMB, dự án phải đối mặt với nguy cơ “phình” kinh phí để bù đắp những phát sinh do tiến độ thi công chậm”, ông Minh cho biết.
Sẽ giải quyết dứt điểm
Bộ GTVT và UBND thành phố Hà Nội vừa yêu cầu các chủ đầu tư, nhà thầu tại các dự án giao thông trọng điểm qua Hà Nội khẩn trương phối hợp với chính quyền các địa phương tháo gỡ dứt điểm những vướng mắc trong GPMB. Bộ GTVT khẳng định sẽ không lùi tiến độ hoàn thành của bất kỳ dự án nào.
Cụ thể, dự án đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên (vừa thông xe kỹ thuật đoạn qua tỉnh Thái Nguyên ngày 13/7/2013) đến cuối năm nay sẽ phải hoàn thành nốt đoạn qua Hà Nội và Bắc Ninh. Dự án cao tốc Nội Bài - Lào Cai sẽ được đưa vào khai thác cuối năm nay. Các dự án đường nối cầu Nhật Tân - Nhà ga T2 Nội Bài, cầu Nhật Tân, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng sẽ thông xe, đưa vào sử dụng trong năm 2014... Thời hạn thi công không còn nhiều, TP Hà Nội đang quyết liệt chỉ đạo các sở, ban, ngành và các quận, huyện có các dự án đi qua phải vào cuộc với tinh thần khẩn trương nhất.
Bộ GTVT cũng vừa họp khẩn với Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) để tháo gỡ khó khăn cho các dự án giao thông sử dụng vốn vay của JICA trong bối cảnh công tác giải ngân vốn và GPMB năm 2013 đang rất “trì trệ”.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng, từ khâu chuẩn bị dự án, phối hợp GPMB đến thi công các dự án thời gian qua đều chưa thực hiện tốt. Việc các dự án của JICA mới giải ngân được 10% kinh phí như hiện nay là không thể chấp nhận được. “Tới đây, từng đồng chí Thứ trưởng phụ trách các dự án giao thông sử dụng vốn vay của JICA phải làm việc cụ thể với từng chủ đầu tư để làm rõ nguyên nhân chậm tiến độ và tìm biện pháp xử lý triệt để. Dự án nào chậm tiến độ, trước hết, đồng chí Thứ trưởng phụ trách dự án đó phải chịu trách nhiệm”, Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh.
Tiến Hiếu