Thói quen ăn mặc chỉnh tề, nói năng từ tốn, cư xử lịch thiệp, đi đứng trang nghiêm… của thầy cô giáo, là “mệnh lệnh không lời”, là tấm gương tốt để học sinh noi theo.
Ngược lại nếu các thầy cô giáo ăn mặc thiếu nghiêm túc, hành xử thiếu tế nhị, thiếu chững chạc, sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của học sinh, ảnh hưởng không tốt đến môi trường giáo dục vốn lấy đạo đức, thanh liêm, lễ nghĩa làm trọng.
Bên cạnh những thầy cô giáo luôn là tấm gương chuẩn mực về văn hóa trong ăn mặc, đi lại, ứng xử thì vẫn có những giáo viên chưa chú ý đến tư thế tác phong của người thầy. Có thầy giáo đứng trên bục giảng áo sơ mi nhàu nát, chân đi dép lê. Có nhiều cô giáo mặc áo sơ mi cộc, mỏng, thậm chí lộ cả “nội y” bên trong, tóc nhuộm màu nâu, màu vàng. Lại có một số cô giáo mặc những bộ đồ có màu sắc chói chang, không thích hợp khi xuất hiện trước học sinh. Nhà nước qui định học sinh mặc đồng phục, trong khi các thầy cô giáo lại mặc không đàng hoàng, nghịch lý ấy chắc chắn có tác động xấu đến học trò.
Cách nói năng của nhà giáo cũng cần phải suy ngẫm. Đối với đồng nghiệp, nhiều thầy cô nói năng còn quá tùy tiện. Thay vì lịch sự xưng hô thầy, cô, thì lại xưng hô mày tao trước mặt học sinh. Các cô giáo thì gọi “bà” này, “bà” kia, thậm chí “mụ” ấy. Những ngôn từ như thế không được phép tồn tại ở học đường. Còn đối với học sinh, nhiều thầy cô giáo cũng gọi là “mày” hoặc “cậu” thay cho gọi thân mật là em.
Cách gọi ấy không thể gọi là sự thân mật giữa thầy trò mà chính là sự buông tuồng cần sớm chấm dứt. Bên cạnh những người thầy đối với học trò “thân thiết như một người chị, công bình như một người anh, hiểu biết như một người bạn”, thì lại có thầy quên rằng tuổi trẻ các em hay nghịch phá do hiếu động, lẽ ra phải ân cần khuyên bảo, dìu dắt, thì thầy lại quát mắng, mạt sát, làm mất đi những tình cảm trong lòng các em.
Hiện nay một số trường đang xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh: cô giáo lên lớp phải mặc áo dài trang nhã, các thầy phải bỏ áo sơ mi trong quần, đeo cà vạt, đi giầy. Mọi người đều gọi nhau bằng thầy, cô, gọi học sinh là em hoặc con. Đó là những mô hình tốt cần nhân rộng. Rất mong quí thầy cô giáo- những kỹ sư tâm hồn không coi việc ăn mặc nói năng cư xử là chuyện nhỏ, là hình thức, mà là chuyện làm gương đẹp đẽ để học sinh học tập noi theo.
Mai Thắng