Theo Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Bắc Kạn, tại huyện Pác Nặm có đến 38% sản phụ sinh đẻ tại nhà. Đây là một thực trạng rất đáng báo động cho sức khỏe của bà mẹ và trẻ sơ sinh. Tình trạng phụ nữ có thai không được thăm khám, quản lý thai nghén và tiêm phòng uốn ván cũng chiếm tỷ lệ cao.
Theo bà Lý Thị Hoa - Trưởng khoa Chăm sóc sức khỏe bà mẹ/KHHGĐ Trung tâm CSSKSS tỉnh Bắc Kạn cho biết: Nguyên nhân chính vẫn là do phong tục lạc hậu và trình độ dân trí thấp, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Những người dân vùng sâu, vùng xa vẫn coi việc sinh đẻ là việc tự nhiên. Cán bộ y tế chưa tiếp cận, chưa tuyên truyền cho người dân, thực tế nhiều thôn chỉ có từ 5 – 7 phụ nữ mang thai/năm, song nhân viên y tế thôn bản vì nhiều lý do vẫn chưa đến tận nhà để vận động, tuyên truyền cho sản phụ đi khám thai và đăng ký quản lý thai nghén tại trạm y tế xã.
Có những nguyên nhân khác ảnh hưởng đến công tác tư vấn, truyền thông về CSSKSS, đó là do bất đồng ngôn ngữ giữa cán bộ y tế với người dân tộc thiểu số; đường sá đi lại khó khăn, có thôn cách trạm y tế 9 – 10 km, đường rừng, đèo dốc nên người dân không đi khám thai được và cũng không tới trạm y tế khi sinh đẻ. Cán bộ y tế trạm, y tế xã chưa đi sâu, đi sát với cơ sở, thường khi có sản phụ họ chuyển lên tuyến trên để đẻ. Trong khi việc đi xa và lên tuyến trên thường rất tốn kém, nên một số người dân không có điều kiện kinh tế đã chọn phương án đẻ tại nhà.
Nguyễn Trình