Chuyến tàu đầu tiên chở vũ khí hóa học của Syria đã rời cảng Latakia tiến vào vùng biển quốc tế, khởi động cho quá trình đưa toàn bộ kho vũ khí hóa học ra khỏi lãnh thổ nước này để tiêu hủy theo lộ trình.
Theo ông Sigrid Kaag, điều phối viên đặc biệt của phái bộ chung giữa Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) và Liên hợp quốc, số vũ khí hóa học đầu tiên được đưa từ hai khu vực của Syria đến cảng Latakia rồi sau đó được chuyển lên một tàu thương mại của Đan Mạch ngày 7/1. Tuy nhiên, OPCW không tiết lộ chuyến tàu này chở bao nhiêu phần trăm trong tổng số 1.300 tấn vũ khí hóa học của Syria, mà chỉ cho biết có 9 container chứa những nguyên liệu hóa học nguy hiểm nhất được chất lên tàu Đan Mạch.
|
Tàu chiến Đan Mạch diễn tập chuẩn bị hộ tống tàu chở vũ khí hóa học Syria trên biển Địa Trung Hải ngày 5/1. AFP - TTXVN |
Tàu này đã được các tàu hải quân Trung Quốc, Đan Mạch, Na Uy và Nga hộ tống. Sau đó, nó sẽ đậu ngoài biển để chờ các chuyến vũ khí hóa học tiếp theo đến cảng Latakia rồi mới quay về đây để chở tiếp.
Theo kế hoạch, vũ khí hóa học Syria sẽ được đưa tới một cảng của Italy, tại đây nó được chất lên tàu của Mỹ để đưa đi tiêu hủy ngoài khơi.
Phái bộ chung đã khuyến khích Syria tiếp tục nỗ lực để hoàn tất di dời kho vũ khí hóa học một cách an toàn, kịp lộ trình. Phái bộ cũng cam kết hỗ trợ Syria trong huy động nguồn lực, thực hiện mọi bước cần thiết để hoàn thành nghĩa vụ theo nghị quyết 2118 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và các quyết định của Hội đồng Điều hành OPCW.
|
Phe đối lập Syria lưu vong đã trì hoãn tới tuần tới mới quyết định về việc tham dự hội nghị Geneva 2 dự kiến diễn ra ngày 22/1 tới. Trước đó, phe này về mặt nguyên tắc đã sẵn sàng tham gia Geneva 2 nhưng muốn hội nghị này phải buộc Tổng thống Bashar al-Assad từ chức. Yêu sách này bị chính quyền Syria thẳng thừng bác bỏ. |
Theo nghị quyết 2118 được thông qua ngày 27/9/2013, OPCW có nhiệm vụ giám sát quá trình loại bỏ vũ khí hóa học của Syria có hạn chót là 30/6/2014.
Từ trụ sở của OPCW ở Hà Lan, Tổng giám đốc Ahmet Uzumcu coi chuyến tàu đầu tiên chở vũ khí hóa học ra khỏi Syria là một bước quan trọng và khuyến khích chính phủ Syria giữ nguyên tiến độ này. Sau khi được OPCW thông báo, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon ngày 7/1 đã ra tuyên bố hoan nghênh tiến triển này. Về phía Mỹ, Bộ Ngoại giao nước này một mặt đánh giá chính quyền Syria có dấu hiệu tuân theo thỏa thuận quốc tế, một mặt tỏ ra thận trọng khi nói rằng Syria vẫn còn phải làm nhiều hơn nữa.
Trước đó, Syria đã chấp nhận giao nộp toàn bộ kho vũ khí hóa học của mình theo một thỏa thuận của Nga và Mỹ. Hành động này diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama đe dọa không kích Syria vì cho rằng chính quyền nước này hồi tháng 8/2013 đã thực hiện một vụ tấn công bằng vũ khí hóa học giết hại hàng trăm người.
Thùy Dương