Trong hai ngày 22-23/7, Trung tâm nghiên cứu chính sách quốc tế thuộc Đại học Meiji (Nhật Bản) chủ trì tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề “Thúc đẩy hợp tác quốc tế vì hòa bình và ổn định tại vùng biển châu Á”, trong đó tập trung bàn về tranh chấp và đề ra các giải pháp nhằm hạ nhiệt căng thẳng tại Biển Đông.
Đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng trái phép ở Biển Đông. Ảnh: Reuters |
Trong ngày làm việc thứ nhất, hội thảo đã thu hút gần 200 đại biểu, trong đó có nhân viên các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Tokyo, đại diện các viện nghiên cứu, học giả, các nhà bình luận chính trị...
Với 11 tham luận, các diễn giả là cựu quan chức cấp cao, giáo sư tại các trường đại học, trung tâm nghiên cứu hàng đầu của Nhật Bản, Mỹ, Việt Nam, Đài Loan (Trung Quốc) đã tập trung phân tích những diễn biến mới nhất tại Biển Đông; chủ trương, chính sách của các nước, vùng lãnh thổ liên quan trực tiếp và gián tiếp tới tranh chấp tại Biển Đông, đồng thời gợi ý một số biện pháp nhằm giảm căng thẳng tại vùng biển huyết mạch của nền kinh tế thế giới.
Trong bài phát biểu tại hội thảo, cựu Tư lệnh Hạm đội lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản Koda Yoji cho rằng yêu sách "đường 9 đoạn" của Trung Quốc đã phớt lờ luật pháp quốc tế và sẽ làm đảo lộn trật tự hàng hải quốc tế. Ông nhấn mạnh việc Trung Quốc gia tăng các hành động làm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực sẽ gây mất ổn định nghiêm trọng tại khu vực.
Trong bài phát biểu của mình, ông Phạm Quang Minh, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn-Đại học Quốc gia Hà Nội, phân tích việc Trung Quốc thay đổi hiện trạng và những nguy cơ đe dọa hòa bình, ổn định ở Biển Đông. Ông nhấn mạnh hành động của Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo ở Biển Đông là vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Đại diện đến từ Trung tâm nghiên cứu an ninh châu Á-Thái Bình Dương (Mỹ), Alexander L. Vuving phân tích những chính sách, cam kết, ưu tiên cũng như những nguồn lực mà chính phủ Mỹ có thể sử dụng để giải quyết vấn đề Biển Đông. Theo diễn giả này, chính quyền Mỹ có thể sử dụng sức mạnh kinh tế, các quy định quốc tế, mạng lưới đồng minh và đối tác... để duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, thúc đẩy tôn trọng luật pháp quốc tế, thực hiện tự do đi lại.
Sau khi phân tích những điểm mâu thuẫn trong chính sách ngoại giao của một số nước liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông và biển Hoa Đông, Tiến sĩ khoa học chính trị Yongshu Li, Đại học Meiji, đã gợi mở một số giải pháp nhằm giảm căng thẳng như đề nghị các bên liên quan thực thi chính sách nhất quán, mời các đối tác như Liên minh châu Âu (EU) làm trung gian hòa giải...