Trong bối cảnh kinh tế châu Âu suy thoái và kinh tế toàn cầu phát triển chậm lại, thị trường hàng không thế giới vẫn cho thấy một triển vọng thực sự tươi sáng. Theo dự báo của Boeing, trong vòng 20 năm tới, số máy bay dân dụng được đưa vào sử dụng trên toàn thế giới sẽ tăng gấp đôi.
|
Khách tham quan triển lãm Hàng không vũ trụ quốc tế (SIAS) 2013 tại Bourget, Pháp ngày 21/6/2013. |
Sau những tháng đầu năm ảm đạm, các hãng sản xuất máy bay đồng loạt thông báo "những cơn mưa hợp đồng mới", tất nhiên lợi thế vẫn thuộc về Airbus (châu Âu) và Boeing (Mỹ). Trước khi đến Bourget (Pháp), nơi diễn ra triển lãm Hàng không vũ trụ quốc tế (SIAS) 2013 từ 17 - 23/6, mỗi ông lớn đều đã nắm trong tay hơn 500 đơn đặt hàng các loại. Sau triển lãm Dubai (17- 21/11/2012), vốn có truyền thống nhiều đơn đặt hàng, Airbus và Boeing có thể bán được tổng cộng hơn 2.000 máy bay các loại trong năm 2013. Tính từ năm 2005, hai hãng khổng lồ này đã ký hợp đồng bán khoảng 15.000 chiếc và tất cả không dừng lại ở đó.
Theo đánh giá chung, sẽ có không dưới 35.000 máy bay mới được bàn giao cho các khách hàng trong thời gian từ nay đến năm 2032, đưa tổng giá trị các đơn đặt hàng theo giá đề trên catalogue lên 4.800 tỷ USD. Số liệu này cho thấy hàng không dân dụng luôn là thị trường đặc biệt, có rất ít lĩnh vực có tiềm năng trong một thời gian dài như vậy.
Sự bùng nổ các đơn đặt hàng được lý giải ở các dự báo tăng trưởng dịch vụ vận chuyển hành khách nhiều năm tới, với trung bình 5% mỗi năm. Từ 3 tỷ hành khách năm 2013, con số dự báo được nâng ít nhất gấp đôi vào năm 2032 bất chấp hoài nghi của nhiều nhà công nghiệp. Thực tế thập niên qua cho thấy không có bất cứ yếu tố nào, kể cả giá nhiên liệu tăng vọt, luật bảo vệ môi trường hay phát triển công nghệ, gây cản trở đối với tăng trưởng của lĩnh vực hàng không dân dụng.
Đánh giá tăng trưởng dài hạn của công nghiệp hàng không dân dụng hầu như không thay đổi và đây là một trong số rất ít các dự báo kinh tế được đưa ra chính xác trong nhiều năm qua. Tăng trưởng của bất cứ lĩnh vực nào cũng gắn chặt với tăng trưởng của kinh tế toàn cầu và trong bối cảnh hiện nay, lĩnh vực hàng không dân dụng chắc chắn sẽ ít năng động hơn so với những năm đầu thế kỷ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế châu Âu, tốc độ tăng trưởng của lĩnh vực này có thể được khôi phục trong vài năm tới để đạt mức trung bình 2% ở các nước phát triển và 4% ở các nền kinh tế đang nổi lên (BRICS). Kinh tế phục hồi sẽ tạo điều kiện phát triển các tầng lớp trung lưu có khả năng sử dụng máy bay.
Việc thúc đẩy chính sách tự do hóa lĩnh vực hàng không dân dụng, với sự xuất hiện của nhiều hãng hàng không mới, đặc biệt là các hãng giá rẻ, và việc nhiều nước ký hiệp định "bầu trời mở" là đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ. Ngoài ra, cũng cần nhắc đến chủ trương hoặc nhu cầu đổi mới các phi đội bay của các hãng vận tải. Theo đánh giá của riêng Airbus, nhu cầu kiểu này có thể chiếm gần 30% các đơn đặt hàng từ nay đến năm 2032, thậm chí 42% ở khu vực Bắc Mỹ. Mặc dù giá dầu có thể tăng, nhưng với công nghệ mới phát triển, thị trường sẽ xuất hiện rất nhiều mẫu máy bay tiêu thụ ít nhiên liệu và điều này vẫn đảm bảo khả năng khai thác của các hãng vận tải.
Trong số các mẫu máy bay mới, các loại tầm trung luôn chiếm tỷ lệ áp đảo trong các đơn đặt hàng (theo Airbus là 69%) và các hãng vận chuyển của nhóm BRICS luôn có nhu cầu lớn nhất. Theo Airbus, châu Á chắc chắn chiếm vị trí hàng đầu thế giới trong danh sách nhận bàn giao các máy bay mới. Trong năm 2013, chỉ riêng các khách hàng châu Á đã chiếm 40% số máy bay mà Airbus chuyển giao.
Nguyễn Tuyên (P/v TTXVN tại Pháp)