Những ngày gần đây, dư luận quan tâm đặc biệt đến việc sản phẩm sữa của tập đoàn Fonterra, nhà sản xuất sữa lớn nhất New Zealand và là nhà xuất khẩu sữa lớn nhất thế giới, bị nhiễm khuẩn. Một danh sách các nước đã nhập khẩu nguyên liệu sữa nhiễm khuẩn được Fonterra công bố. Các hãng sữa ở nhiều nước đã tiến hành thu hồi sản phẩm, một số dù có hay không có tên trong danh sách trên đã ngừng nhập khẩu các sản phẩm sữa của New Zealand. Một lần nữa vấn đề an toàn chất lượng sữa lại được gióng lên sau vụ bê bối "sữa bẩn" ở Trung Quốc năm 2008.
Xưởng đóng gói sữa bột của tập đoàn Fonterra. Ảnh: THX/TTXVN |
Ngày 3/8, tập đoàn sữa Fonterra của New Zealand thông báo 1.000 tấn sản phẩm sữa công thức dành cho trẻ em, nước uống dành cho người tập luyện thể thao và các sản phẩm khác được bán tại Australia, Trung Quốc, Malaysia, Arập Xêút, Thái Lan và Việt Nam có thể đã nhiễm khuẩn. Kết quả kiểm tra trước đó cho thấy protein whey cô đặc (WPC), nguyên liệu được dùng trong nhiều sản phẩm dinh dưỡng, trong đó có sữa dành cho trẻ em, mà Fonterra sản xuất vào tháng 5/2012 và đã bán cho 8 khách hàng ở các nước trên bị nhiễm khuẩn Clostridium botulinum. Các triệu chứng ngộ độc do vi khuẩn này là nôn mửa và tiêu chảy, sau đó có thể dẫn tới bị liệt, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Fonterra ngày 5/8 cho biết Trung Quốc đã ngừng nhập khẩu WPC và sản phẩm sữa bột công thức cho trẻ em có xuất xứ từ New Zealand. Trong khi đó, Nga cũng đã thu hồi các sản phẩm sữa của Fonterra, bao gồm sữa công thức dành cho trẻ em và khuyến cáo người tiêu dùng nước này không mua các sản phẩm của hãng trên. Bộ Y tế Brunei ngày 6/8 đã thông báo với các nhà nhập khẩu, bán lẻ và người tiêu dùng về việc thu hồi cũng như cấm nhập khẩu, phân phối và tiêu thụ sản phẩm sữa của Fonterra. Công ty Nutricia, thuộc tập đoàn thực phẩm Danone của Pháp, tại New Zealand và Danone Dumex tại Malaysia đã thông báo thu hồi một số loại sữa của trẻ em. Việt Nam cũng bắt đầu thu hồi sữa Similac Gainplus Eye-Q công thức cho trẻ em. Dumex Thái Lan thu hồi 5 loại sữa dạng này. Cow & Gate thu hồi 80.000 hộp sữa dành cho trẻ em ở Hong Kong và Macau. Sản phẩm sữa cho trẻ em chứa vi khuẩn độc hại cũng đã bị thu hồi tại các nước khác như Malaysia, Australia, Singapore, Sri Lanka và Arập Xêút.
Tác hại lớn
Việc các nước dừng nhập khẩu một số sản phẩm sữa của New Zealand đang làm giảm uy tín của quốc gia vốn được biết đến là nguồn cung cấp thực phẩm chất lượng cao và an toàn và mức độ ảnh hưởng tới đâu sẽ tùy vào việc các lệnh cấm kéo dài bao lâu. New Zealand được thế giới biết đến với khẩu hiệu “Hoàn toàn thuần khiết” nên vụ sữa nhiễm khuẩn khiến dư luận đặt câu hỏi về độ an toàn thực phẩm của nước này và làm hoen đi phần nào hình ảnh xanh và sạch của một nền kinh tế dựa vào nông nghiệp và du lịch.
Chắc chắn, vụ bê bối cũng sẽ gây ra những thiệt hại về kinh tế cho xuất khẩu các sản phẩm sữa của New Zealand. Theo số liệu của chính phủ New Zealand, ngành sữa đóng góp tới 2,8% cho GDP nước này và chiếm 25% tổng kim ngạch xuất khẩu 46 tỷ đôla New Zealand (NZD), tương đương 10,4 tỷ NZD (8,1 tỷ USD), mỗi năm.
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ các sản phẩm sữa lớn nhất của New Zealand. Gần 90% trong lượng bột sữa nhập khẩu trị giá 1,9 tỷ USD của Trung Quốc trong năm ngoái là từ New Zealand nên nếu việc ngừng nhập khẩu trong thời gian dài có thể gây ra tình trạng khan hiếm sữa ở Trung Quốc.
Theo nhận định của ASB Bank, do Fonterra chiếm thị phần lớn trong nguồn cung sữa toàn cầu, sẽ khó có chuyện các nhà sản xuất và người tiêu dùng nhanh chóng tìm được nguồn cung thay thế về lâu dài. Nếu các nhà cung cấp khác tăng giá thì người tiêu dùng cũng không thoải mái khi tìm một sự lựa chọn khác thay cho Fonterra.
Lê Minh (tổng hợp)