Theo đánh giá của các chuyên gia, đây là động thái rất đáng chú ý của NHNN. Bởi tính từ tuần cuối của tháng 4, tỷ giá trung tâm đã được điều chỉnh tăng 11 đồng, tương đương 0,05%. Nhưng so với ngày 31/12/2016, tỷ giá này chỉ tăng 0,1%.
NHNN liên tục điều chỉnh tỷ giá VND/USD trong thời gian gần đây. |
Thông thường, việc điều chỉnh tăng tỷ giá trung tâm của NHNN thường dựa vào những sự kiện hay giai đoạn bất ổn lớn của thế giới, thế nhưng trong thời gian qua tỷ giá VND/USD tương đối ổn định do sự suy yếu đáng kể của USD so với các bản tệ khác. NHNN không còn phải vất vả chống đỡ trước áp lực phá giá VND nhằm một mặt duy trì tính cạnh tranh của hàng xuất khẩu Việt Nam, mặt khác bảo vệ thị trường nội địa trước sự tăng vọt của nhập khẩu từ các nước có bản tệ suy yếu so với USD như trước đây.
Nhận định về vấn đề này, Luật sư – Tiến sĩ (LS.TS) Bùi Quang Tín cho rằng, nguyên nhân sự điều chỉnh tỷ giá của NHNN là dự liệu trước áp lực tăng tỷ giá trong thời gian tới.
Có thể thấy, sau đợt tăng lãi suất của Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) vào rạng sáng ngày 16/3 vừa qua, chỉ số DXY (USD Dollar Index: chỉ số đồng đô la Mỹ để đo lường biến động đồng USD so với 6 đồng tiền chủ chốt EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF) giảm xuống còn 99,7 điểm, trở lại dưới ngưỡng 100 điểm và là mức thấp nhất kể từ giữa tháng 1 năm nay. Tỷ giá USD cũng đồng loạt giảm so với các ngoại tệ chính khác, cụ thể giảm -0,56% so với EUR, -1,43% so với JPY, -0,73% so với GBP và -0,65% so với CHF.
Nhưng nếu xét về thời gian 8 tháng còn lại của năm 2017, khi lãi suất đồng USD dự kiến tăng thêm 2 lần nữa, xu hướng chung của các đồng tiền để tính tỷ giá trung tâm tại Việt Nam sẽ mất giá so với đồng USD trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang có nhiều dấu hiệu tăng trưởng trở lại.
Trong khi đó, nền kinh tế Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu thì việc điều chỉnh tăng tỷ giá VND/USD là thực sự cần thiết nhằm đảm bảo các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam không bị mất lợi thế cạnh tranh so với các nước khác có quan hệ thương mại lớn.
Như vậy, việc điều chỉnh tỷ giá của NHNN thời gian gần đây được xem là biện pháp kỹ thuật và nhằm dự liệu trước áp lực tăng tỷ giá từ việc tăng giá của đồng USD trên thị trường thế giới trong thời gian tới.
Không để xuất nhập khẩu ảnh hưởng lớn
Việc tăng tỷ giá VND/USD của NHNN không chỉ đón đầu áp lực từ FED mà còn giúp doanh nghiệp xuất nhập khẩu không bị thiệt. |
Ngoài ra, theo LS.TS Bùi Quang Tín, đây cũng là động thái để chặn đà rơi của tỷ giá. Vì theo Tổng cục Thống kê, tính chung 4 tháng đầu năm 2017 cả nước nhập siêu 2,74 tỷ USD, bằng 4
,5% tổng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu.
Như vậy, việc FED tăng tỷ giá sẽ còn tạo sức ép cung ngoại tệ có thể kém thuận lợi hơn so với năm trước, do cán cân thương mại có thể đảo chiều từ mức thặng dư trong năm 2016 sang thâm hụt dự báo ở mức cao. Bên cạnh đó, nguyên nhân còn đến từ cán cân vốn có thể chịu tác động, khi vốn ODA sẽ bị hạn chế kể từ tháng 7/2017.
Chưa kể, việc nhập siêu của Việt Nam tăng trong 4 tháng vừa qua cùng với kỳ vọng đồng tiền của các nước có giao dịch thương mại, đầu tư lớn với Việt Nam phá giá khi FED dự kiến tăng lãi suất sắp tới và tỷ giá USD/VND giao dịch của các NHTM gần như không thay đổi so với cuối năm 2016, càng làm cho hàng hoá của chúng ta kém cạnh tranh trên thị trường thế giới.
“Với những áp lực như trên, tỷ giá USD/VND chịu áp lực tăng trong tương lai gần, song hiện đang diễn biến theo cung cầu USD trên thị trường, tức là nguồn cung USD đang đáp ứng đủ cầu nên thị trường không có hiện tượng khan hiếm USD và tỷ giá tiếp tục được duy trì ổn định ở mức bằng với tỷ giá đầu năm và thấp hơn gần 250 đồng so với tỷ giá bán ra của Sở giao dịch NHNN”, LS.TS Bùi Quang Tín phân tích.
Do đó, việc làm tăng tỷ giá của NHNN nhiều khả năng sẽ giúp cho tình trạng nhập siêu giảm đi và đạt được nhiều cân đối lớn khác của nền kinh tế. Bên cạnh đó còn giúp ổn định lãi suất khi NHNN thực thi chính sách ổn định tỷ giá.
Dù vậy, các nhà phân tích đánh giá trong quý I/2017, Mỹ chỉ đạt được mức tăng trưởng 0,7%, thấp hơn dự báo ban đầu 1,3% và rất thấp hơn so với mức tăng 2,1% của quý IV/2016. Theo đó, chắc chắc tỷ lệ tăng trưởng chậm này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến kỳ vọng sớm nâng thêm lãi suất thêm 2 lần nữa trong năm nay và 3 lần trong năm 2018.
Vậy nên, nhiều chuyên gia nhận định động thái tăng lãi suất của FED sẽ tác động tích cực đến chính sách ổn định tỷ giá của Việt Nam trong 3 quý còn lại của năm nay và phù hợp với dự báo về độ tăng của tỷ giá VND/USD vào khoảng từ 1-2% trong năm 2017.