Đây là chuyến thăm chính thức Lào đầu tiên của Thủ tướng Phạm Minh Chính trên cương vị người đứng đầu Chính phủ Việt Nam và cũng là chuyến thăm chính thức Lào đầu tiên của lãnh đạo cấp cao nước ngoài trong năm 2023.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Lào Saleumsay Kommasith nhấn mạnh, việc Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm nước bạn Lào lần này sẽ góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Lào - Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực đang có nhiều diễn biến khó lường và hết sức khó khăn như hiện nay. Chuyến thăm cũng thể hiện tính chất đặc biệt của đặc biệt trong quan hệ giữa hai nước, cho thấy nỗ lực của hai Đảng, hai Nhà nước trong việc duy trì đà phát triển quan hệ song phương.
Chuyến thăm diễn ra khi hai nước vừa tổ chức thành công Năm Đoàn kết Hữu nghị 2022. Đây là sự kiện được Việt Nam và Lào hết sức coi trọng, ở mỗi nước đều thành lập Ban chỉ đạo cấp quốc gia, do đồng chí Thường trực Ban Bí thư làm trưởng ban. Đặc biệt, sau lễ phát động Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022 do hai thủ tướng chủ trì tại thủ đô Hà Nội, hai bên đã tổ chức các hoạt động kỷ niệm từ trung ương đến địa phương, các cơ quan đại diện nước ngoài, trong đó trọng tâm là lễ mít tinh cấp nhà nước kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 45 năm ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào tổ chức đồng thời ở Hà Nội và thủ đô Viêng Chăn ngày 18/7/2022.
Có thể nói, các hoạt động kỷ niệm sôi nổi trong Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022 không chỉ góp phần lan tỏa tình nghĩa thủy chung trong sáng Việt - Lào tới các tầng lớp nhân dân hai nước, giúp nhân dân hai nước, đặc biệt là thế hệ trẻ, nhận thức rõ về ý nghĩa, tầm quan trọng sống còn của quan hệ Việt-Lào, từ đó thấy được trách nhiệm cần phải giữ gìn, phát huy mối quan hệ thủy chung, trong sáng đó cho các thế hệ mai sau, mà còn giúp bạn bè quốc tế hiểu sâu sắc hơn về mối quan hệ đặc biệt này.
Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Lào Saleumsay Kommasith, các hoạt động và sự kiện nhân Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào thể hiện tấm lòng của người dân hai nước vốn luôn coi nhau như anh em; đồng thời giáo dục thế hệ trẻ để giúp họ hiểu về lịch sử mối quan hệ, về quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Lào-Việt Nam trong giai đoạn đấu tranh cứu nước, giải phóng dân tộc cho đến ngày nay. Đây là một yếu tố quan trọng góp phần vào việc phát huy, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Lào-Việt Nam, Việt Nam - Lào mãi mãi vững bền.
Dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo cấp cao hai nước, sự tham gia tích cực của các bộ, ban, ngành, địa phương và doanh nghiệp, năm 2022, mối quan hệ hợp tác Việt - Lào đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực, góp phần vào việc đảm bảo sự ổn định phát triển của mỗi nước. Quan hệ chính trị giữa hai nước tiếp tục chặt chẽ, ổn định, với nhiều hình thức, tạo được lòng tin chính trị cao, giữ vai trò nòng cốt, định hướng trong tổng thể quan hệ hợp tác của hai nước trong các lĩnh vực khác.
Hợp tác quốc phòng-an ninh tiếp tục được củng cố, hai bên phối hợp chặt chẽ đảm bảo an ninh trật tự dọc biên giới, phòng chống tội phạm xuyên biên giới; phối hợp tìm kiếm, quy tập và hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào trong các thời kỳ chiến tranh…
Trong hợp tác kinh tế, Việt Nam tiếp tục là một trong 3 nhà đầu tư lớn nhất tại Lào với 238 dự án, tổng vốn đăng ký khoảng 5,34 tỷ USD. Trong 11 tháng đầu năm 2022, thương mại song phương vẫn tăng trưởng bền vững, đạt 1,492 tỷ USD, tăng 23,6% so với cùng kỳ 2021.
Trước tình hình khó khăn do đại dịch COVID - 19 và tác động của cuộc xung đột ở Ukraine, nhiều dự án đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào vẫn hoạt động hiệu quả, không chỉ góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội, mà còn tạo công ăn việc làm và nâng cao thu nhập cho hàng nghìn lao động Lào, góp phần tạo nguồn thu ngân sách Nhà nước Lào, như trong các lĩnh vực viễn thông, ngân hàng, trồng và chế biến cao su, sản xuất và chế biến hàng tiêu dùng…
Hai nước cũng tích cực giải quyết các khó khăn trong hợp tác kinh tế - thương mại; tiếp tục đẩy mạnh kết nối hạ tầng giao thông, năng lượng, viễn thông, du lịch; tăng cường trao đổi kinh nghiệm quản lý kinh tế vĩ mô; có các chính sách ưu đãi khuyến khích các doanh nghiệp hai nước đầu tư vào những lĩnh vực hai bên có tiềm năng và thế mạnh, nhất là các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến, chế tạo; triển khai đồng bộ các giải pháp để tăng kim ngạch thương mại hai chiều.
Để hỗ trợ Lào phát triển lâu dài, Việt Nam đã mở cửa thị trường 100 triệu dân cho Lào, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để Lào xuất, nhập khẩu hàng hóa qua tất cả các cảng biển của Việt Nam. Việt Nam và Lào cũng đang phối hợp nghiên cứu và thúc đẩy tìm kiếm nguồn vốn triển khai các dự án trọng điểm giúp kết nối cơ sở hạ tầng hai nước như tuyến đường cao tốc nối Hà Nội - Viêng Chăn, tuyến đường sắt Vũng Áng - Viêng Chăn… sau khi hoàn thành sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa và đi lại của người dân hai nước.
Hai bên tiếp tục quan tâm đặc biệt đến công tác nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo phát triển nhân lực; tích cực triển khai các dự án nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác Lào - Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục và phát triển nhân lực giai đoạn 2021- 2030… Năm 2022, Việt Nam tiếp tục hỗ trợ 1.155 suất học bổng cho cán bộ, học sinh Lào.
Việc hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau giữa các địa phương có chung đường biên giới tiếp tục được tăng cường, đặc biệt là trong xây dựng cơ sở hạ tầng, y tế, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, đảm bảo an ninh trật tự khu vực biên giới. Bên cạnh đó, Việt Nam và Lào cũng phối hợp chặt chẽ, hiệu quả tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, Liên hợp quốc, Diễn đàn Hợp tác Á - Âu (ASEM) và các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mekong; góp phần nâng cao vị thế hai nước trên trường quốc tế…
Chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới Lào lần này không chỉ tạo động lực mạnh mẽ tăng cường quan hệ và sự hợp tác giữa hai nước trong năm 2023 và những năm tới, mà còn một lần nữa khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam sẽ luôn đồng hành với Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào, trước sau như một, không ngừng vun đắp và nâng tầm mối quan hệ vĩ đại ngày càng phát triển hơn cả về chiều rộng và chiều sâu, để quan hệ có một không hai này tiếp tục đơm hoa kết trái, trường tồn với thời gian.